Cụ thể, Bộ Công Thương kiến nghị trong năm 2024 xem xét điều chỉnh giá điện để đảm bảo phản ánh biến động các chi phí đầu vào của giá điện; đồng thời để Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) có nguồn thanh toán cho chủ đầu tư các nhà máy điện.
Đề xuất tăng giá điện này được Bộ Công Thương đưa ra trong bối cảnh tình hình tài chính của EVN vẫn rất khó khăn, lỗ khoảng 17.000 tỉ đồng năm 2023 dù được điều chỉnh giá bán hai lần.
Tính chung 2022 - 2023, tập đoàn này lỗ gần 38.000 tỉ đồng, chưa gồm khoản chênh lệch tỉ giá vẫn treo từ các năm trước, khoảng 14.000 tỉ đồng.
Trong năm 2023, giá điện có 2 lần tăng. Cụ thể, ngày 4/5, giá bán lẻ điện bình quân tăng từ 1.864,44 đồng/kWh lên 1.920,3732 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế GTGT). Mức điều chỉnh này tương đương mức tăng 3% (hơn 55,9 đồng/KWh).
Đến ngày 9/11, mức giá bán lẻ điện bình quân điều chỉnh tăng từ 1.920,37 đồng/kWh lên mức giá mới là 2.006,79 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế GTGT) - tức tăng 4,5%.
Đại diện EVN cho hay, cho dù đã được điều chỉnh tăng giá điện 2 lần trong năm 2023, tuy nhiên vẫn không đủ bù đắp được chi phí sản xuất điện (do các thông số đầu vào vẫn duy trì ở mức cao) nên EVN tiếp tục bị lỗ sản xuất kinh doanh điện năm thứ 2 liên tiếp.
Theo Tổng giám đốc EVN Nguyễn Anh Tuấn, hiện EVN và các Tổng công ty phát điện chỉ chủ động được khoảng 37,5% nguồn điện; còn lại (62,5%) phụ thuộc vào PVN, TKV và nhà đầu tư bên ngoài (BOT, tư nhân). Như vậy, tỉ trọng mua điện của EVN hiện chiếm 80% chi phí giá thành, cao gấp đôi các nước, là bất cập trong tiêu thụ điện.
Ông Tuấn phân trần, mặc dù EVN đang cố gắng tối ưu hoá các chi phí để tiết giảm, nhưng việc cân đối tài chính của tập đoàn vẫn hết sức khó khăn. Do vậy, năm 2024 cần có sự điều chỉnh chính sách về giá bán lẻ điện thì mới giải quyết được những khó khăn về tài chính của EVN.
Cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện hiện đang theo Quyết định 24/2017, trong đó thời gian giữa hai lần điều chỉnh là 6 tháng nếu rà soát, kiểm tra các chi phí đầu vào khiến giá thành tăng từ 3% trở lên.
.