* Tai nạn lao động trong lĩnh vực xây dựng còn cao
Theo ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục Quản lý an toàn lao động (Bộ LĐ-TB&XH), từ những tháng cuối năm 2014 đến 5 tháng đầu năm 2015, đã có nhiều vụ tai nạn lao động, xảy ra sự cố công trình, thiết bị thi công gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như vụ sập giàn giáo tại cảng Sơn Dương – dự án Formosa, khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh làm 13 người chết và 29 người bị thương; vụ cần cẩu bị đứt cáp làm 3 người dân đi đường tử vong tại chỗ ngày 5/5 tại thị xã Hồng Ngự, Đồng Tháp; hoặc các vụ tai nạn trên công trường thi công tuyến đường sắt trên cao Cát Linh – Hà Đông (Hà Nội) làm 1 người đi đường chết tại chỗ, nhiều người bị thương (và lặp lại một sự cố khác tương tự vào ngày 12/5 làm 2 người tham gia giao thông bị thương) cùng nhiều sự cố nghiêm trọng khác tại TPHồ Chí Minh, Hà Nội, Lâm Đồng...
Tại cuộc họp, cũng nêu ra những nguyên nhân dẫn tới tình trạng tai nạn lao động ngày càng có chiều hướng gia tăng và các sự cố ngày càng trở nên đặc biệt nghiêm trọng, thực sự đang là nỗi lo của nhiều người dân và người lao động. Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho rằng, những năm trước đây mỗi khi triển khai tháng hành động vì an toàn vệ sinh lao động, chúng ta thường chỉ nêu ra thống kê bao nhiêu phần trăm tai nạn là do nguyên nhân từ chủ sử dụng lao động, doanh nghiệp và bao nhiêu phần trăm từ người lao động... nhưng trong các nguyên nhân thì có cả lỗi thuộc về các cơ quan quản lý nhà nước trong việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật và các quy chuẩn có liên quan tới yêu cầu bảo đảm an toàn lao động, đặc biệt là sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước trong việc tăng cường thanh tra, kiểm tra hồ sơ dự án, chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị thi công, kiểm định thiết bị, bảo hộ lao động... Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cũng cho rằng, vai trò của thanh tra lao động còn chưa tốt, chưa thể hiện rõ năng lực, chưa tổ chức thanh tra trọng tâm trọng điểm, nhất là tại các khu vực – địa phương có nhiều sự cố. Chẳng hạn như tại Vũng Áng có tới 80 nhà thầu tại đó, nhưng kiểm tra được bao nhiêu.
Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp phát biểu tại buổi họp
* Tăng cường tần suất kiểm tra các công trình xây dựng
Ông Nguyễn Văn Dần, Phó Cục trưởng Cục Quản lý hoạt động xây dựng, (Bộ Xây dựng) cho rằng, các bộ, ngành cần kiên quyết xử lý vi phạm của các nhà thầu để xảy ra tai nạn; đề ra các biện pháp mạnh để ngăn ngừa, hạn chế tai nạn lao động, làm tốt hơn công tác an toàn lao động; tăng cường tần suất kiểm tra các công trình xây dựng; bổ sung các văn bản pháp luật quy định về an toàn lao động đối với các lĩnh vực dể xảy ra tai nạn. Các bộ, ngành cũng tăng cường công tác thanh, kiểm tra, điều tra sự cố mất an toàn lao động.
Đề xuất các giải pháp bảo đảm công tác an toàn lao động tại các công trường xây dựng, ông Bạch Quốc Việt, Trưởng phòng An toàn lao động, Sở LĐ-TB&XH TPHà Nội kiến nghị Bộ LĐ-TB&XH với tư cách là cơ quan giúp Chính phủ quản lý Nhà nước về an toàn lao động cần phối hợp với các bộ, ngành liên quan tăng cường thanh, kiểm tra công tác an toàn lao động tại các công trình trọng điểm quốc gia; lập các đoàn thanh tra đột xuất kiểm tra các công trình xây dựng. Đồng thời, Bộ LĐ-TB&XH cần phối hợp với các bộ, ngành kiểm tra, kiểm soát hệ thống các phương tiện an toàn vệ sinh lao động. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về an toàn lao động, an toàn xây dựng, an toàn trong thi công công trình cần được thực hiện đầy đủ, nghêm túc, giám sát chặt chẽ mới có thể phòng ngừa các tai nạn tương tự tái diễn. Bộ Xây Dựng, Bộ Giao thông Vận tải cần rà soát, đánh giá lại các biện pháp tăng cường công tác an toàn lao động…
Kết luận tai hội nghị, Thú trưởng Doãn Mậu Diệp đề nghị: Các bộ, ngành cần thiết phải phối hợp để đánh giá lại năng lực của các chủ thể tham gia xây dựng; đánh giá cả việc đào tạo cho người lao động tham gia vận hành thiết bị; đáng giá lại công tác huấn luyện an toàn, kiểm định an toàn để có những điều chỉnh về công tác quản lý; đánh giá sự phối hợp và việc thực hiện quy chế phối hợp của các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng, an toàn lao động ở địa phương với Ban quản lý các KCN, KCX, Khu kinh tế trong quản lý các chủ đầu tư, tổng thầu, nhà thầu trong các khu này. Sẽ phải có phân tích kỹ, cặn kẽ về các tai nạn lao động, sự cố trong xây dựng, tìm rõ nguyên nhân thuộc những yếu tố nào, làm rõ trách nhiệm thuộc về những cơ quan, đơn vị và cá nhân nào. Trong đó phải làm rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý, để từ đó có phân công, phân cấp giữa cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan quản lý chuyên ngành, giữa Trung ương và địa phương cả trước mắt và trong quá trình triển khai tiếp thu và quy định chi tiết nội dung Luật ATVSLĐ sau khi Quốc hội thông qua.
Số liệu thống kê chính thức của Bộ LĐ-TB&XH từ năm 2005 đến cuối 2014 cho thấy cả nước đã xảy ra 58.399 vụ tai nạn lao động, làm chết 5.791 người và 14.298 người bị thương nặng. Các ngành để xảy ra nhiều lao động nhất là xây dựng, xây lắp công trình dân dụng và công nghiệp (chiếm khoảng 30% số vụ gây chết người và cũng chừng ấy số nạn nhân tử vong), các ngành thuộc công thương và giao thông vận tải cũng để xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng.