Hệ thống ống dẫn nước đã hoen gỉ.
Hệ thống thủy lợi Truông Bành được chia làm 2 giai đoạn đầu tư, xây dựng. Giai đoạn 1 từ năm 2006-2009 mức đầu tư hơn 20 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước, lồng ghép với các dự án mục tiêu trên địa bàn huyện Quế Phong. Giai đoạn 2, từ năm 2010-2013, bao gồm các mương nhánh dẫn nước từ bể chứa với tổng vốn hơn 13,6 tỷ đồng. Theo thiết kế, sau khi đi vào hoạt động, hệ thống thủy lợi Truông Bành đảm bảo nước phục vụ cho 250 ha đất sản xuất nông nghiệp, phục vụ nguồn nước sinh hoạt cho 2.400 người thuộc các bản Hải Lâm I, Hải Lâm II, Phong Quang, Na Tọc, Na Công, xóm 1, xóm 2 của xã Quế Sơn. Tuy nhiên, đến nay công trình thủy lợi Truông Bành vẫn giẫm chân tại chỗ.
Ông Hồ Hiền, trưởng xóm Phong Quang rất bức xúc: “Năm 2006 khi công trình khởi công, người dân rất vui mừng. Chờ đợi mãi đến nay công trình vẫn chưa xong, người dân mong có nước như hạn hán chờ mưa rào, 163 hộ dân trong xóm phải tự bỏ tiền đầu tư khoan giếng sâu mấy chục mét để lấy nước sinh hoạt”.
Quá trình thi công việc đền bù và giải phóng mặt bằng, cũng được coi là có vấn đề. “Nhiều hộ xung quanh đã được đền bù, còn gia đình tôi thì không thấy đâu, đường ống nước đi qua dài hơn 70 m, nhưng gia đình chỉ được đền bù có 220.000 đồng, thử hỏi làm sao chấp nhận được? Thà nói hiến đất chúng tôi còn chấp nhận nhưng đường này nhà được nhà không”-anh Trần Văn Lâm, xóm Hải Lâm II, bức xúc.
Không riêng gia đình anh Lâm, mà rất nhiều hộ khác cùng chung tâm trạng, dù rất cần nước để sản xuất, sinh hoạt nhưng đền bù không thỏa đáng nên họ không chấp nhận. Còn thiếu nước thì không biết kêu ai, chỉ còn cách chờ đợi mòn mỏi từ năm này qua năm khác.
Theo tiến độ thì đến năm 2013, người xã Quế Sơn sẽ có nước để sản xuất và phục vụ sinh hoạt. Tuy nhiên, do nhiều vướng mắc, nên công trình thủy lợi Truông Bành được gia hạn đến 31/12/2015. Tuy nhiên, hiện tại theo quan sát của chúng tôi, đến nay công trình này vẫn chưa có dấu hiệu hoạt động trở lại, ống dẫn nước đã hoen gỉ, cây cỏ mọc um tùm xung quanh.
Trao đổi với ông Lô Văn Chiến, Chủ tịch UBND xã Quế Sơn, ông cho biết: “Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị với cấp trên bằng văn bản và trong các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND tỉnh, huyện nhưng đến nay công trình vẫn giẫm chân tại chỗ, bà con trong xã đang rất bức xúc”. Được biết công tác đền bù giải phóng mặt bằng cũng đang gặp bế tắc, quá trình thi công đã làm ảnh hưởng đến 148 hộ, nhưng đến nay số tiền đền bù cho các hộ dân mới được cấp hơn 500 triệu đồng. Theo bà Vi Thị Duyến, Giám đốc Ban quản lý dự án huyện Quế Phong: “Số tiền bồi thường giải phóng mặt bằng được phê duyệt hơn 1,6 tỷ đồng, hiện nay đã trả được hơn 730 triệu đồng, trong đó 500 triệu là tiền được cấp, số tiền còn lại là nợ đơn vị thi công, số tiền còn thiếu cho GPMB còn hơn 1,1 tỷ đồng”.
Như vậy, công trình thủy lợi Truông Bành nguyên nhân thi công kéo dài là do thiếu vốn, vướng mắc giải phóng mặt bằng. Đề nghị UBND Quế Phong chỉ đạo tháo gỡ kịp thời để công trình sớm đi vào hoạt động.