Nỗ lực vượt khó
Theo Tổng cục GDNN, trong 6 tháng đầu năm 2020, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, Tổng cục đã tập trung chỉ đạo và xử lý hiệu quả, kịp thời nhiều vấn đề phát sinh trong GDNN, nhiều công việc được triển khai tốt. Công tác hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin trong toàn hệ thống tiếp tục được đẩy mạnh. Lần đầu tiên một Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh phát triển nhân lực có kỹ năng nghề, góp phần nâng cao năng suất lao động và tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hình mới được ban hành có ý nghĩa rất quan trọng định hướng phát triển GDNN trong thời gian tới. Tiến hành rà soát, đề xuất xây dựng Nghị định sửa đổi bổ sung các Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh và thủ tục hành chính. Tập trung hướng dẫn đẩy mạnh đào tạo trực tuyến trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, xây dựng hoàn thiện ứng dụng Chọn nghề, quản lý văn bằng chứng chỉ, hệ điều hành trực tuyến, duy trì Cổng thông tin điện tử Tổng cục.
Các cơ sở GDNN đẩy mạnh đào tạo và tuyển sinh trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19. Ảnh: Văn Nhân
Chiến lược phát triển GDNN giai đoạn Chiến lược phát triển GDNN giai đoạn 2021-2030 đã bước đầu được triển khai xây dựng một cách tích cực, tập hợp được nhiều ý kiến các chuyên gia và cán bộ quản lý nhà nước về GDNN. Công tác tuyển sinh đào tạo được tích cực triển khai ứng phó tốt với dịch bệnh Covid-19 với tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điều hành và đào tạo trực tuyến. Nhìn chung, do chịu ảnh hưởng mạnh của dịch bệnh Covid-19, công tác tuyển sinh 6 tháng đầu năm 2020 được các trường đẩy mạnh thực hiện trực tuyến, thay vì về từng trường phổ thông để tư vấn như trước đây. Tổng cục GDNN cũng hỗ trợ các trường trong công tác tuyển sinh và đào tạo trực tuyến, như đẩy mạnh hỗ trợ công tác tuyển sinh qua cổng thông tin của Tổng cục, qua ứng dụng Chọn nghề - Chọn trường; ban hành văn bản hướng dẫn để công nhận kết quả dạy và học trực tuyến... Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, nhưng trong 6 tháng đầu năm, cả hệ thống tuyển sinh được 776.200 người, đạt 77% so với cùng kỳ năm 2019. Công tác tư vấn hướng nghiệp được đẩy mạnh trên phạm vi toàn hệ thống GDNN với nhiều hình thức đa dạng, thu hút hàng ngàn học sinh, phụ huynh và doanh nghiệp tham dự. Triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển kỹ năng nghề. Phối hợp với Australia và ILO triển khai các Hội đồng kỹ năng nghề trong các lĩnh vực nông nghiệp, du lịch...
Về lâu dài, các cơ sở GDNN cần đổi mới công tác quản lý đào tạo gắn nhiều hơn với thị trường lao động. Ảnh: Anh Tuấn
Giải pháp để GDNN thích ứng với bối cảnh mới
Từ những khó khăn, thách thức nêu trên, đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại với những diễn biến phức tạp, nhằm thích ứng với tình hình mới, thực hiện tốt cả hai mục tiêu vừa tiếp tục duy trì các hoạt động tuyển sinh, đào tạo để đạt kế hoạch của năm 2020, vừa bảo đảm phòng chống dịch bệnh, mới đây, Bộ LĐTBXH đã có công văn đề nghị các Sở LĐTBXH các tỉnh, thành phố và các trường trung cấp, cao đẳng tiếp tục tăng cường các giải pháp đẩy mạnh công tác tuyển sinh và tổ chức đào tạo. Trong đó, cần tăng cường các biện pháp truyền thông trực tuyến, cung cấp đầy đủ thông tin về GDNN; ngành, nghề, lĩnh vực đào tạo, chương trình đào tạo trong tình hình mới của nhà trường tới người học, đồng thời kết hợp với việc tiếp tục tổ chức các hoạt động truyên tuyền tư vấn tuyển sinh trực tiếp tại các vùng, địa phương, trường phổ thông, nơi không bị ảnh hưởng của dịch bệnh. Tiếp tục phát huy các hình thức đào tạo trực tuyến đã áp dụng triển khai từ đầu năm, đồng thời kết hợp với hình thức đào tạo trực tiếp theo truyền thống đối với các nội dung yêu cầu phải có thời gian thực hành, thực tập.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh tổ chức đào tạo trực tuyến đối với 2 môn Tiếng Anh và Tin học thuộc khối các môn học chung bắt buộc theo chương trình đã xây dựng; khuyến khích các trường tự xây dựng chương trình các môn học chung còn lại theo hình thức trực tuyến giống như môn học Tiếng Anh, Tin học và chia sẻ cho các trường khác để sử dụng chung.
Hiệu trưởng các trường chủ động lựa chọn những nội dung chuyên môn, các môn học, mô đun có nội dung phù hợp để thiết kế, xây dựng bài giảng điện tử, hướng dẫn học sinh, sinh viên tự học, tự nghiên cứu với sự trợ giúp của giáo viên; thiết kế hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập phù hợp, đảm bảo chất lượng, hiệu quả; xây dựng và ban hành quy chế đào tạo trực tuyến của trường, quy định quyền và trách nhiệm của giáo viên, học sinh - sinh viên trong đào tạo trực tuyến để bảo đảm tiến độ, chất lượng đào tạo theo yêu cầu.
Về nhiệm vụ lâu dài, các chuyên gia cho rằng trong giai đoạn 2021-2025, vấn đề phát triển quy mô và đào tạo thường xuyên sẽ được tập trung, coi đây là cơ hội và phát huy tiềm năng của GDNN và thị trường lao động. Do vậy, cần tập trung các giải pháp đẩy mạnh quy mô và phương thức đào tạo; đẩy mạnh công tác thể chế và cải cách hành chính để khắc phục và tháo gỡ các điểm yếu, khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn. Tích cực đề xuất xây dựng hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Giáo dục sửa đổi, Bộ luật Lao động sửa đổi, tập trung rà soát lại các nội dung của Luật GDNN và các văn bản hướng dẫn; hoàn thiện quy hoạch và chiến lược phát triển GDNN; rà soát đề xuất các nội dụng liên quan tới chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn tiếp theo. Tiếp tục tập trung đổi mới nâng cao hiệu quả công tác tuyển sinh và nâng cao chất lượng đào tạo, cải thiện chỉ số chất lượng đào tạo. Đẩy mạnh công tác truyền thông GDNN hướng vào ba đối tượng doanh nghiệp, người lao động và học sinh phổ thông, đẩy mạnh công tác tôn vinh trong GDNN.
Về phía các cơ sở GDNN, cần đổi mới công tác quản lý đào tạo gắn nhiều hơn với thị trường lao động; đẩy mạnh hơn nữa ứng dụng công nghệ thông tin trong toàn hệ thống GDNN…
An Nhiên/GĐTE