Trên địa bàn thành phố hiện có 7 cơ sở cai nghiện ma túy công lập đang hoạt động. Chức năng, nhiệm vụ của các cơ sở tuy khác nhau, nhưng đều hướng đến nhiệm vụ chung nhất là tổ chức điều trị cai nghiện ma túy cho người nghiện, người sử dụng ma túy, từng bước nâng cao sức khỏe thể chất, tinh thần, trang bị kỹ năng sống, tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho học viên tái hòa nhập xã hội, sau khi kết thúc thời gian cai nghiện...
Do ảnh hưởng của ma túy, nhất là ma túy tổng hợp, thời gian đầu đi cai nghiện, dù theo hình thức bắt buộc, tự nguyện hay điều trị thay thế bằng Methadone, thì đa số học viên đều có biểu hiện không tốt về sức khỏe thể chất, tinh thần. Vì thế, việc xây dựng môi trường cảnh quan xanh - sạch - đẹp, môi trường xã hội thân thiện, văn minh là giải pháp quan trọng để học viên tích cực phối hợp điều trị.
Chẳng hạn, tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 1 Hà Nội (xã Yên Bài, huyện Ba Vì), Ban Giám đốc cơ sở yêu cầu toàn thể cán bộ, nhân viên, học viên hạn chế sử dụng túi ni lông, các sản phẩm nhựa, thay thế bằng sản phẩm có thể tái sử dụng nhiều lần. Những sản phẩm có thể tái chế được thu gom phế liệu hoặc gia công, sửa chữa thành sản phẩm tiện ích khác. Cơ sở này cũng tận dụng nguồn nguyên liệu thừa để ủ phân hữu cơ, mang bón cho cây trồng. Theo Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy số 1 Hà Nội Nguyễn Ái Học, đơn vị đang quản lý hơn 400 học viên. Với số lượng học viên đông, trung bình mỗi ngày lượng rác thải ra tại đơn vị lên tới hơn 1.000kg. Nhờ xử lý tốt lượng rác thải, Cơ sở cai nghiện ma túy số 1 Hà Nội vừa góp phần bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan, không gian thoáng đãng, sạch sẽ, vừa tiết kiệm chi phí, vừa rèn cho học viên ý thức chấp hành các quy định của đơn vị, bắt đầu từ những việc nhỏ, thiết thực hằng ngày.
Cùng ở xã Yên Bài (huyện Ba Vì), Cơ sở cai nghiện ma túy số 2 Hà Nội đặc biệt chú trọng xây dựng môi trường ứng xử thân thiện, văn minh. Nơi đây, từ cán bộ đến học viên đều nắm rõ quy tắc văn hóa ứng xử tại đơn vị. Đó là việc không nói tục, chửi bậy, không gắt gỏng, chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về điều trị cai nghiện ma túy; yêu thương, tôn trọng, chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau... Học viên N.H.T cho biết: “Trong thời gian điều trị tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 2 Hà Nội, chúng tôi luôn nhận được sự quan tâm, động viên, chăm sóc ân cần. Sự quan tâm đó giúp chúng tôi thức tỉnh, nhận ra cái sai của bản thân, nỗ lực phối hợp điều trị”.
Còn tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 7 Hà Nội (xã Xuân Sơn, thị xã Sơn Tây), khu nhà ở của học viên nằm ven hồ Xuân Khanh, rợp bóng cây xanh. Bên trong các phòng đều được dọn dẹp sạch sẽ, gọn gàng...
Môi trường cai nghiện ma túy xanh- sạch- đẹp, an toàn và thân thiện gúp học viên cai nghiện hiệu quả
Cùng với việc quan tâm xây dựng môi trường an toàn, thân thiện, các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn Hà Nội còn đặc biệt chú trọng bảo đảm sức khỏe cho học viên. Giám đốc Cơ sở cai nghiện ma túy số 4 Hà Nội (xã Yên Bài, huyện Ba Vì) Hoàng Văn Luật cho hay, từ năm 2016 đến nay, đơn vị đã tổ chức khám, điều trị cho 26.000 lượt học viên, xét nghiệm HIV cho 1.000 học viên, tuyệt đối không để xảy ra trường hợp sai sót, dẫn đến học viên tử vong. Ở thời điểm hiện tại, do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, đơn vị phân công cán bộ trực theo ca, mỗi ca từ 14 đến 21 ngày liên tục, theo sát, nắm rõ mọi vấn đề liên quan đến sức khỏe của học viên, từ đó có giải pháp khắc phục kịp thời.
Nhằm bảo đảm an toàn cho học viên, Cơ sở cai nghiện ma túy số 5 Hà Nội (phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm) đã tăng cường vệ sinh môi trường, tuân thủ nghiêm quy định phòng, chống dịch Covid-19. Hoạt động thăm gặp học viên tạm dừng trong thời gian dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Ngoài ra, đơn vị này tiến hành phun thuốc khử khuẩn toàn đơn vị 3 ngày/lần, phun khử khuẩn khu vực phòng tiếp khách, tiếp dân hằng ngày; đồng thời phun khử khuẩn toàn bộ phương tiện vào đơn vị...
Tương tự, Cơ sở cai nghiện ma túy số 3 và số 6 Hà Nội (cùng ở xã Tân Minh, huyện Sóc Sơn) luôn lấy sự an toàn của học viên làm thước đo đánh giá hiệu quả hoạt động. Học viên P.T.N đang điều trị tại Cơ sở cai nghiện ma túy số 6 Hà Nội cho biết: “Tất cả học viên đến cơ sở cai nghiện ma túy số 6 đều trải qua 5 giai đoạn cai nghiện, gồm: Phân loại, cắt cơn giải độc, giáo dục hành vi từ bỏ ma túy, duy trì hành vi từ bỏ ma túy và giáo dục tái hòa nhập cộng đồng. Trong thời gian điều trị, hằng ngày, ngoài hoạt động trị liệu, chúng tôi được luyện tập thể dục, thể thao, tham gia sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, xem ti vi. Trong giai đoạn có dịch Covid-19, các hoạt động được điều chỉnh linh hoạt, nhưng vẫn bảo đảm sức khỏe cho học viên”...
Tinh thần hết lòng vì học viên của các cơ sở cai nghiện ma túy đã, đang góp phần nâng cao hiệu quả điều trị cai nghiện ma túy trên địa bàn Hà Nội.