Trong sự nghiệp cách mạng, đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc, cũng như làm nghĩa vụ quốc tế ở nước bạn Lào và Campuchia. Cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh Hòa Bình, huyện Lạc Thuỷ đã tiễn đưa hàng nghìn thanh niên ưu tú lên đường chiến đấu và phục vụ chiến đấu khắp mọi chiến trường, góp phần vào thắng lợi huy hoàng của dân tộc. Trong sự nghiệp vẻ vang ấy, gần 1000 người con của Lạc Thủy đã anh dũng hy sinh hoặc để lại một phần xương máu của mình nơi chiến trận, 349 người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc da cam (CĐDC), 10 người bị địch bắt, tù đày, 14 cán bộ lãnh thành cách mạng và tiền khởi nghĩa, 1 anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, 18 mẹ Việt Nam anh hùng (hiện nay 1 mẹ còn sống). Với sự tham gia, đóng góp to lớn đó, nhân dân và Lực lượng vũ trang huyện Lạc Thủy cùng 6 xã, thị trấn được Đảng và Nhà nước tặng thưởng danh hiệu anh hùng Lực lược vũ trang nhân dân.
Những năm qua, dù vẫn còn gặp nhiều khó khăn nhưng các cấp uỷ, chính quyền và các ngành, đoàn thể của huyện, xã đã thường xuyên quan tâm, chăm lo tới các gia đình chính sách, thực hiện tốt phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa”.Từ năm 2013 đến tháng 7/2017, toàn huyện đã huy động được trên 2,5 tỷ đồng hỗ trợ sửa chữa, nâng cấp 40 nhà tình nghĩa cho các đối tượng chính sách; sửa chữa và nâng cấp 3 nghĩa trang liệt sỹ, xây mới đền thờ liệt sỹ huyện và sửa chữa các nhà bia ghi tên liệt sỹ ở các xã, thị trấn. Bên cạnh đó, từ nguồn xã hội hoá, toàn huyện đã xây 6 nhà tình nghĩa với tổng số tiền gần 500 triệu đồng. Phong trào chăm sóc người có công (NCC) của các xã, thị trấn cũng phát huy tốt vai trò của cấp mình. Hàng năm, vào dịp 27/7 các xã tổ chức gặp mặt thương bệnh binh, gia đình liệt sỹ và NCC trên địa bàn. Từ những hành động, việc làm cụ thể, phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa” ở Lạc Thuỷ ngày càng đi vào chiều sâu, mang lại hiệu quả thiết thực trên tinh thần mỗi người dân cùng góp phần chung tay với cộng đồng, xã hội chăm lo nâng cao đời sống gia đình chính sách, NCC trên địa bàn huyện. Phong trào chăm sóc NCC, gia đình Thương binh, liệt sĩ (TB-LS) ở các xã, thị trấn trong toàn huyện luôn được quan tâm và đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Từ nguồn “Quỹ đền ơn đáp nghĩa” huyện Lạc Thủy hỗ trợ xây nhà cho ông Bùi Nguyên Hào, xã An Bình
Theo lời giới thiệu của Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Lạc Thủy Bùi Đức Thuận chúng tôi tới xã An Bình, một trong những xã điển hình của huyện Lạc Thủy về phong trào xã hội hóa công tác đền ơn đáp nghĩa. Trao đổi với phóng viên, ông Bùi Xuân Hoa, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Trước tháng 5 năm 2017, An Bình là xã vùng 3, hiện nay xã còn 5 thôn nằm trong diện đặc biệt khó khăn. Xã có 34 liệt sĩ/ tổng số 120 đối tượng NCC với cách mạng, hơn 80 NCC đang hưởng trợ cấp hàng tháng”.
Dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng cấp uỷ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân trong xã luôn quan tâm đến công tác chăm sóc gia đình chính sách, NCC trên địa bàn. Xác định công tác đền ơn, đáp nghĩa là nhiệm vụ quan trọng, thể hiện tình cảm, lòng biết ơn và trách nhiệm của người dân đối với các gia đình chính sách, nên nhân dân đã tích cực tham gia ủng hộ vào “Quỹ đền ơn, đáp nghĩa”. Kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ từ nguồn thu “Quỹ đền ơn, đáp nghĩa” tích góp trong nhiều năm được gần 100 triệu đồng, xã đã tiến hành tu sửa nhà bia ghi tên liệt sĩ, tặng 120 suất quà, mỗi suất quà trị giá trên 100 ngàn đồng cho 120 đối tượng NCC và gia đình NCC của xã.
Tối ngày 26/7 cấp ủy, chính quyền, các đoàn thể, tổ chức chính trị và Nhân dân trong xã tổ chức thắp nến tri ân, ngày 27/7 trang trọng làm lễ tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ.
Lễ thắp nến tri ân các Anh hùng Liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện Lạc Thủy
Thời gian tới, xã sẽ tiếp tục vận động nhân dân tham gia Quỹ đền ơn, đáp nghĩa, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật của Nhà nước quy định về thực hiện chế độ ưu đãi với NCC, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân trong việc thực hiện chế độ, chính sách đối với NCC. Biểu dương kịp thời các gương điển hình tiên tiến, thực hiện xã hội hóa trong công tác đền ơn, đáp nghĩa, góp phần giáo dục lòng yêu nước của thế hệ trẻ, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc”.
Không chỉ ở xã An Bình mà công tác "Đền ơn, đáp nghĩa”, chăm sóc gia đình chính sách, NCC đã trở thành phong trào, có sức lan toả sâu rộng trong đời sống xã hội ở huyện Lạc Thuỷ từ nhiều năm qua, như ở xã Liên Hoà, xã Đồng Tâm... Trao đổi với chúng tôi, Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm Tạ Văn Hà cho biết: “Hiện nay, trên địa bàn xã có 140 đối tượng chính sách, trong đó, có 13 liệt sỹ, 24 thương binh, 14 bệnh binh, 3 đối tượng địch bắt tù đày, 37 đối tượng hưởng chế độ CĐDC, 48 gia đình hưởng chế độ thờ cúng liệt sĩ. Trong những năm qua, cấp uỷ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân luôn quan tâm đến công tác chăm sóc gia đình chính sách, NCC trên địa bàn. Hàng năm, trong dịp kỷ niệm ngày TB-LS 27/7 xã đều tổ chức những hoạt động tri ân đối với các gia đình chính sách, TB-LS như tu sửa nhà bia, nghĩa trang liệt sỹ, tổ chức gặp mặt, tặng quà các gia đình TB-LS, đối tượng chính sách.
Ông Hoàng Quốc Đạt, Phó trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Lạc Thủy tặng quà cho cụ Nguyễn Văn Hào cán bộ Tiền khởi nghĩa ở xã Khoan Dụ nhân dịp Tết Nguyên đán 2017
Vận động nhân dân và các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức đóng trên địa bàn tham gia phong trào đền ơn đáp nghĩa đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Từ số tiền vận động quyên góp vào Quỹ đền ơn đáp nghĩa, trong dịp kỷ niệm 70 năm ngày Thương binh, liệt sĩ, xã Đồng Tâm đã giúp đỡ gia đình thương binh Vũ Đức Nụ ở thôn Tam Toà tu sửa, nâng cấp nhà ở; phối hợp với Ban chỉ huy quân sự huyện và các cơ quan, đơn vị ủng hộ số tiền trên 80 triệu đồng để xây nhà tình nghĩa tặng vợ liệt sĩ Nguyễn Thị Diễm ở thôn Đồng Nhất. Ngoài ra, hàng năm, lực lượng dân quân, Đoàn thanh niên, Hội LHPN xã cũng phối hợp với các cơ quan của huyện, đơn vị quân đội đóng trên địa bàn chăm sóc vườn cây tình nghĩa cho các gia đình chính sách như gia đình ông Trần Văn Tiệm thôn Đồng Thắng là thương binh và nạn nhân CĐDC, gia đình thương binh nặng Ngô Văn Hội ở thôn Đồng Tiến...
Từ sự quan tâm của các cấp, các ngành và cấp uỷ, chính quyền địa phương, hiện nay 100% hộ chính sách, TBLS ở Đồng Tâm đều có mức sống bằng hoặc cao hơn mức sống bình quân chung của xã.
Ghi nhận những kết quả đạt được, liên tục trong nhiều năm qua, huyện Lạc Thuỷ được Sở LĐ - TB&XH tỉnh Hòa Bình công nhận là huyện làm tốt công tác TB-LS, chăm sóc NCC. Năm 2017, 100% xã, thị trấn của huyện được công nhận làm tốt công tác đền ơn đáp nghĩa.