Suốt mấy tháng nay, chị Nguyễn Thị Giang (Cầu Giấy- Hà Nội) hốc hác, phờ phạc vì phải lo cho sức khỏe của mẹ chồng. Cụ bà gần 90 tuổi với hàng tá thứ bệnh, từ huyết áp, tiểu đường đến thấp khớp, thoái hóa xương. Chồng đi làm xa nên chị Giang phải thường xuyên nghỉ làm để đưa bà cụ đi khám và gặp chuyên gia tư vấn. Đi làm ít, lương thấp, khiến áp lực tài chính càng đè nặng lên vai chị.
Bỏ khoản tiền 5 triệu đồng/tháng để thuê giúp việc chăm sóc bố bị Pakison, chị Phạm Bích Đào (Thanh Trì- Hà Nội) hy vọng mọi việc sẽ được giải quyết tốt. Tuy nhiên, chị đã phải đổi người liên tục. Bởi một nỗi, “phần lớn giúp việc chỉ biết dọn nhà, nấu nướng chứ không có kỹ năng chuyên môn chăm sóc người già hay hướng dẫn các cụ tập luyện”, chị thở dài chia sẻ.
Điều dưỡng viên của Viện Khoa học Điều dưỡng và Phục hồi chức năng luôn đáp ứng được yêu cầu của người bệnh
Nỗi lo lắng chăm sóc bố mẹ già không phải của riêng chị Giang hay chị Đào khi mà Việt Nam đang bắt đầu trở thành một trong những quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất trên thế giới. Theo số liệu của Bộ Y tế Việt Nam, hiện người cao tuổi đang chiếm 10,5% dân số cả nước. Điều đáng nói là tuổi thọ bình quân của người Việt Nam đã tăng cao nhưng số năm sống khỏe mạnh lại khá thấp. Chỉ có khoảng 5% người cao tuổi của cả nước có sức khỏe tốt, còn lại 95% không khỏe mạnh và mang trong mình nhiều thứ bệnh như: tăng huyết áp, viêm khớp, bệnh phổi - phế quản tắc nghẽn mạn tính, đái tháo đường, sa sút trí tuệ… Đa số người cao tuổi nước ta cũng chưa có thói quen khám bệnh định kỳ, vì vậy khi phát hiện bệnh thường ở giai đoạn muộn khiến việc chữa trị rất khó khăn.
Hoặc như Nhật Bản, đất nước đang có nhiều người cao tuổi nhất trên thế giới. Chính phủ Nhật đã và đang chú trọng xu hướng gia đình hạt nhân, xã hội hóa người cao tuổi, trong đó “nhân viên điều dưỡng gia đình” đóng vai trò quan trọng trong công việc trợ giúp người già.
Ở Việt Nam hiện nay, vấn đề này cũng đang được nhiều cơ quan chuyên môn quan tâm. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhu cầu của người già chủ yếu xoay quanh chăm sóc sức khỏe và được quay quần bên con cháu. Vậy, đâu là giải pháp hoàn hảo để giải quyết vấn đề này?
PGS.TS Nguyễn Văn Hồng, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Điều dưỡng và Phục hồi chức năng phân tích: Từ kết quả nghiên cứu cho thấy, nếu có chế độ liên tục “một điều dưỡng - một bệnh nhân”, người già, các cụ ốm đau sẽ được chăm sóc thường xuyên, tận tình, chu đáo. Các bác sỹ sẽ khiến các cụ sẽ cảm thấy thoải mái, an toàn hơn khi được chăm sóc ngay tại chính ngôi nhà của mình, được ở bên con cháu, tận hưởng những bữa cơm vui vẻ và thường xuyên được giao lưu, trò chuyện với điều dưỡng viên, người thân, bạn bè… Hơn nữa, số tiền một gia đình bỏ ra để đăng ký dịch vụ không cao hơn bao nhiêu số tiền thuê người giúp việc trong 1 tháng.
Cũng theo PGS.TS Hồng, đối với người cao tuổi sức khỏe còn tốt thì các bác sỹ chú trọng tới các liệu trình chăm sóc sức khỏe bằng đông y để duy trì thể trạng như xoa bóp, bấm huyệt, tắm thuốc bắc,... còn đối với người ốm nặng thì thực hiện việc chăm sóc theo từng loại bệnh, ăn uống theo chế độ, uống thuốc đúng giờ... theo những chỉ định của bác sĩ. Chế độ theo dõi này rất khoa học, dựa trên 6 yếu tố tác động đến sức khỏe người già như: Giấc ngủ, Ăn uống, Uống thuốc và Phương pháp trị liệu đối với người có bệnh, Phương pháp tập luyện và Tinh thần.
Đằng sau đội ngũ điều dưỡng gia đình còn là hệ thống các chuyên gia đầu ngành luôn sát cánh hỗ trợ, phân tích và đưa ra những yếu tố cần thiết, những phương án chăm sóc tốt nhất cho đối tượng, từng loại bệnh để mỗi người cao tuổi đều có cảm giác vui vẻ, bình an và “già đi” trong yêu thương.
PGS.TS Hồ Bá Do, Viện trưởng Viện Khoa học Điều dưỡng và Phục hồi chức năng cho rằng: “Không chỉ những người sức khỏe yếu mà ngày cả người già khỏe mạnh hiện nay cũng đang phải sống cuộc sống thiếu an toàn. Nhà cao cửa rộng thật đấy, nhưng suốt ngày các cụ bị khóa trái bên trong khi con cái đi làm, nhỡ hỏa hoạn hay tai nạn xảy ra cũng chẳng ai biết. Có gia đình bỏ ra 4-5 triệu/tháng thuê giúp việc nhưng rồi phát hiện nhà thường xuyên mất cắp, còn bố mẹ thì bị bạc đãi, không được chăm sóc tử tế, chưa kể giúp việc thường không được khám sức khỏe định kỳ nên vô tình mang theo nhiều bệnh truyền nhiễm như Viêm gan B, lao phổi…”.
Một báo động nữa là theo số liệu của Ủy ban Quốc gia về Người cao tuổi Việt Nam, Điều tra Quốc gia về Người cao tuổi 2011 thì 33% người già không biết chia sẻ vui, buồn cùng ai. Họ cô đơn ngay chính trong ngôi nhà của mình bởi con cháu bận rộn từ sáng đến tối. Trầm cảm, buồn chán càng khiến họ thiếu nghị lực chống chọi với những căn bệnh tuổi già.
Hiện cũng đã có nhiều trung tâm, cơ sở đào tạo các điều dưỡng viên chuyên làm công tác này. Nhiều hộ gia đình có thể thoải mái lựa chọn. Hoặc như, như tại Viện Khoa học Điều dưỡng và Phục hồi chức năng cũng không ngừng đào tạo chuyên sâu các điều dưỡng viên, tận tâm, tận tình, sẵn sàng chăm lo chu đáo đến người bệnh với một tinh thần trách nhiệm cao.