Lần đầu tiên Giải Báo chí quốc gia có giải Đặc biệt

Theo ông Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Giải báo chí quốc gia, điểm mới nổi bật của Giải Báo chí quốc gia lần thứ XV - năm 2020 đó là lần đầu tiên, có một tác phẩm xứng đáng được trao giải Đặc biệt. Đó là bộ phim truyền hình “Việt Nam - Thời đại Hồ Chí Minh, Biên niên sử truyền hình” của Báo Nhân dân.

Để đi đến quyết định này, Hội đồng Chung khảo đã họp 2 ngày và cuối cùng đi đến thống nhất cao. Đây là một bộ phim kéo dài 90 tập ứng với 90 năm ngày Đảng ta ra đời. Có thể nói, lần đầu tiên có một bộ phim truyền hình có tầm vóc, với ý nghĩa sâu sắc về lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam và lịch sử đất nước ta suốt thể kỷ XX cho đến những năm đầu của thế kỷ XXI. Bộ phim có ý nghĩa chính trị-xã hội sâu sắc, được làm công phu trong vòng 4 năm và có những tư liệu khai thác được từ những quốc gia như Mỹ, Pháp, Trung Quốc và một số nước khác. Hệ thống tư liệu đó đã tiếp cận được, khai thác và lần đầu tiên được công bố. Quang trọng hơn, có những vấn đề rất khó, rất nhạy cảm mà lần đầu tiên chúng ta được công khai trên đài quốc gia.

Một điểm mới nổi bật khác, theo ông Hồ Quang Lợi, đó là năm nay Giải tiếp tục nhận được nhiều tác phẩm báo chí sử dụng rất hiệu quả công nghệ truyền thông, được thể hiện trong một số dạng thức mới như megastory, e-magazine, longform, inforgraphic. Đây là những dạng thức báo chí không hoàn toàn mới bởi nhiều tờ báo điện tử đã sử dụng mấy năm nay, tuy nhiên, các tác phẩm qua vòng sơ khảo, chung khảo và sau đó được giải đã thể hiện rất thành công những dạng thức mới này.

Ông Hồ Quang Lợi cho biết thêm, còn đối với các tác phẩm truyền hình, chất lượng âm thanh, hình ảnh năm nay cũng tốt hơn năm trước, kể cả những tác phẩm phát thanh-truyền hình của địa phương. Hay nói cách khách khoảng cách về chất lượng giữa báo chí Trung ương và báo chí địa phương đã không còn xa như những năm trước. Năm nay, có một số tác phẩm đoạt giải A thuộc về hội nhà báo địa phương. Đó là những dấu hiệu rất tích cực trong giải thưởng.

Ngoài giải Đặc biệt nói trên, Hội đồng chung khảo đã lựa chọn được 150 tác phẩm từ 1.823 tác phẩm đủ điều kiện dự Giải theo quy định và chọn ra được 9 giải A, 25 giải B, 45 giải C, 32 giải Khuyến khích.

Cũng theo ông Hồ Quang Lợi, các tác phẩm dự Giải đã phản ánh kịp thời, đậm nét các sự kiện chính trị lớn của đất nước trong năm 2020 như: Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII; thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt năm 2020, kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng, 75 năm ngày thành lập nước và nhiều sự kiện khác.

Đặc biệt, nhiều vấn đề thời sự không lường trước được như đại dịch COVI-19, lũ lụt thiên tai ở các tỉnh miền Trung đã được đề cập sâu sắc, kịp thời, toàn diện, có tác động xã hội lớn. Báo chí tham gia trực tiếp công cuộc phòng chống đại dịch COVID-19, phản ánh nỗ lực của Đảng, Nhà nước và nhân dân trong việc thực hiện mục tiêu kép, vừa chống dịch hiệu quả vừa phát triển kinh tế.

Báo chí năm 2020 cũng tiếp tục tham gia tích cực và hiệu quả vào công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng. Theo ông Hồ Quang Lợi, có tác phẩm đấu tranh phòng chống tham nhũng đoạt giải cao tại Giải Báo chí quốc gia lần thứ XV - năm 2020.

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, vẫn còn những hạn chế cần được khắc phục. Các tác phẩm báo in chưa có nhiều sáng tạo, đột phá. Nhóm bình luận, các tạp chí, nhất là tạp chí khối Đảng tham gia tương đối ít, không có xã luận. Thể loại ký báo chí còn ít, thiếu vắng phóng sự viết về văn hoá. Ảnh báo chí vẫn còn ít, chưa phản ánh đúng đời sống ảnh báo chí…

Ông Hồ Quang Lợi cho hay, do dịch bệnh COVID-19, năm nay Lễ tổng kết và trao giải Báo chí quốc gia lần thứ XV- năm 2020 không được tổ chức vào ngày 21/6 như mọi năm mà sẽ diễn ra vào dịp Đại hội lần thứ XI Hội Nhà báo Việt Nam tại Hà Nội và được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1, Đài truyền hình Việt Nam, VOV1 Đài Tiếng nói Việt Nam.