Vì sao phụ nữ trở thành lãnh đạo khó khăn hơn gấp đôi nam giới
Mặc dù chúng ta đang cố gắng mang đến môi trường làm việc bình đẳng, song tỷ lệ nữ giới nắm giữ các vị trí then chốt tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2021 vẫn thấp hơn 28%.
Một nghiên cứu tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương được thực hiện bởi Trung tâm Lãnh đạo Sáng tạo (CCL) đã cho thấy rằng, khi được hỏi “liệu các quản lý là nam giới có xu hướng ưu tiên nhân viên nam hơn nhân viên nữ” và “liệu họ sẽ ưu tiên thăng chức cho nhân viên nam hơn nhân viên nữ”, những phụ nữ tham gia khảo sát có xu hướng đồng tình với ý kiến này cao hơn 29% so với nam giới.
Trong cùng nghiên cứu của CCL cho thấy tuy cả hai giới đồng ý rằng tham vọng là yếu tố quan trọng đối với việc lãnh đạo, thì phụ nữ lại “khá mông lung về định nghĩa của tham vọng”. Theo các chuyên gia, luồng suy nghĩ này của nữ giới có thể bắt nguồn từ việc họ cho rằng tham vọng đi liền với đặc tính ích kỷ hay chủ nghĩa cá nhân. Điều này không giống cách nam giới định nghĩa về sự tham vọng, họ cho rằng sự tham vọng đi liền với điều tích cực. Có lẽ việc xuất hiện luồng tư tưởng này là bởi cái nhìn không thiện cảm của xã hội khi phụ nữ thể hiện những phẩm chất lãnh đạo “nam tính” như khả năng chi phối hay dám chấp nhận rủi ro. Mọi suy nghĩ và nhận định trên đã khiến việc phụ nữ trở thành lãnh đạo khó khăn hơn gấp đôi.
Bản thân nam giới cũng có những áp lực từ các quan niệm thông thường về vai trò của người đàn ông. Nam giới ít khi được xem là người chăm sóc gia đình, phải đối mặt với áp lực từ bên ngoài xã hội hoặc cảm thấy do dự khi nghỉ phép để chăm sóc con cái.
Ở Việt Nam, nam giới có hợp đồng lao động chính thức được hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con. Tuy nhiên, có đến 18 triệu nam giới và phụ nữ chưa có hợp đồng lao động chính thức, do đó họ không được bảo hộ quyền lợi này. Điều này mang đến nhiều tác động cho xã hội khi nam giới không được hưởng đặc quyền làm bố và người phụ nữ trong gia đình phải bù đắp bằng cách gánh vác nhiều trách nhiệm chăm sóc hơn.
Bên cạnh việc đối mặt với những thành kiến từ xã hội, tâm lý lo lắng bản thân vẫn còn thiếu sót của phụ nữ dẫn đến việc họ nghi ngờ chính bản thân và tự ti. Chính những tâm lý và hoài nghi đó khiến họ khó theo đuổi các mục tiêu trong sự nghiệp của mình và thậm chí ảnh hưởng đến sự thăng tiến trong công việc. Có đến 11% phụ nữ được khảo sát trong khu vực cho biết họ sẽ từ chối cơ hội lãnh đạo tại công sở nếu việc đó đi đôi với thách thức. Điều này chỉ đúng với 2% nam giới khi họ có cùng cơ hội.
Theo ông Jim Falteisek (Giám đốc điều hành 3M Hàn Quốc), để giải quyết vấn đề này, đầu tiên, các công ty nên cung cấp đào tạo về sự thiên kiến vô thức cho tất cả các cấp nhân viên. Nhằm đảm bảo chất lượng tốt nhất cho khóa đào tạo này, công ty hãy khuyến khích nhân viên của mình xem xét, nhìn lại bản thân để nhận ra những thiên kiến trong chính họ. Đồng thời khuyến khích nhân viên đặt ra các mục tiêu để điều chỉnh những định kiến này. Các công ty nên cân nhắc khóa đào tạo liên tục thay vì những buổi định hướng một lần. Đây cũng là phương pháp hiệu quả trong việc cải thiện văn hóa hòa nhập tại công sở.
Thứ hai, loại bỏ những suy nghĩ truyền thống và tái định nghĩa khái niệm “lãnh đạo”. Bạn nên tham gia khóa đào tạo Growth Mindset, nhằm khuyến khích nhân viên tiếp tục phát triển và nâng cao kỹ năng của họ. Chúng tôi đã bắt đầu khóa đào tạo với đội ngũ lãnh đạo của mình và sau đó là một chiến dịch kéo dài nhiều tháng để giúp nhân viên trau dồi thói quen học tập mới trong lĩnh vực này.
Thứ ba, cung cấp các sáng kiến hỗ trợ lãnh đạo nữ giới. Diễn đàn Lãnh đạo Phụ nữ của 3M (WLF) tạo cơ hội phát triển cho nhà lãnh đạo ở tất cả các cấp nhằm thúc đẩy sự hòa nhập và tiến bộ với phụ nữ trên toàn cầu.
Thứ tư, hãy hỗ trợ nhân viên nam để họ hiểu rõ hơn về những khoảng cách cần phải xóa bỏ để đạt được bình đẳng giới trong môi trường làm việc, cũng như cách tốt hơn để họ có thể ủng hộ cho sự đa dạng, bình đẳng và hòa nhập tại công sở.
Chúng tôi cũng khuyến khích nhân viên nam chủ động tìm hiểu về những thách thức đối với phụ nữ tại công sở, thông qua việc lắng nghe và trò chuyện với nữ giới. Từ đấy, nhân viên sẽ góp phần xây dựng văn hóa gần gũi, ủng hộ những người gặp khó khăn và tiếp tục con đường học tập của họ. Thông qua dự án Men As Advocates, 3M kêu gọi tất cả mọi người thách thức các định kiến về giới và hướng tới tư duy lẫn hành động trung lập. Việc nam giới có thể hiểu và chủ trương ủng hộ nữ giới là vô cùng quan trọng trong công cuộc thúc đẩy bình đẳng giới.
Nỗ lực giúp đẩy mạnh sự hiện diện của phụ nữ và trẻ em gái trong lĩnh vực khoa học
Ông Jim Falteisek cho hay, chúng tôi cũng tài trợ cho các sáng kiến, nỗ lực giúp đẩy mạnh sự hiện diện của phụ nữ và trẻ em gái trong lĩnh vực khoa học. Năm 2021, chúng tôi đã phát động cuộc thi giải đề: Thử thách truyền cảm hứng 3M (3M Inspire Challenge), tại các quốc gia Singapore, Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Việt Nam và Philippines. Các nhóm sinh viên đại học được trao cơ hội để ra mắt các ý tưởng sáng tạo trong các lĩnh vực Công nghệ, Bền vững và Đổi mới. Các đội thi cũng nhận được sự hướng dẫn, cố vấn trực tiếp đến từ các chuyện gia khoa học tình nguyện.
Nhằm nuôi dưỡng và tạo ra một thế hệ những nhà lãnh đạo, nhà tư duy và người sáng tạo tiến bộ, đa dạng, tất cả các đội thi được yêu cầu phải có ít nhất một thí sinh nam và một thí sinh nữ. Sau 5 tháng, với 122 đội dự thi đến từ 6 quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, cuộc thi đã kết thúc thành công tốt đẹp.
3M đã tài trợ 30.000 USD cho dự án “STEMherVN” được tổ chức bởi Viện Quản lý và Phát triển Bền vững (MSD). Chương trình diễn ra từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2022. Chương trình đã tuyển chọn và trao học bổng cho 21 nữ đại sứ STEM đến từ các trường trung học phổ thông và đại học trên địa bàn Hà Nội. Cùng với đó, 21 đại sứ sẽ tham gia STEMherVN Roadshow tại ít nhất hai trường trung học, lan tỏa tinh thần của chương trình đến hơn 2.000 học sinh và truyền cảm hứng cho các em theo đuổi việc học tập STEM cũng như phát triển sự nghiệp trong tương lai.