Quay lại Dân trí
Dân Sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

Lòng tự trọng

Xưa nay, trong các gia đình tử tế, sống có nền nếp, có gia phong tốt đẹp, các bậc ông bà, cha mẹ thường khuyên dạy con cháu phải có lòng tự trọng: "Giấy rách phải giữ lấy lề", "Ăn trông nồi, ngồi trông hướng", "Đói cho sạch, rách cho thơm", "Miếng ăn quá khẩu thành tàn"… 
 
 
Cụ bà Đỗ Thị Mơ (83 tuổi), Lương Sơn (H.Thường Xuân, Thanh Hóa) tình nguyện xin thoát nghèo.
 
Nhiều ngày qua, khắp nơi tỏ lòng khâm phục một tấm gương khẳng khái, đầy lòng tự trọng của cụ bà Đỗ Thị Mơ (83 tuổi), sống ở xã vùng cao Lương Sơn (huyện Thường Xuân, Thanh Hóa) được Chủ tịch UBND tỉnh tặng bằng khen vì trong suốt 2 năm, cụ đề nghị chính quyền đưa mình ra khỏi danh sách hộ nghèo. Lý do của cụ Mơ rất đơn giản: “Bản thân tôi còn tự lo cho tôi được, nhiều hoàn cảnh khác còn khổ hơn tôi”. Sống ở một xã miền núi khó khăn, chồng mất sớm, một mình cụ gồng gánh nuôi 11 người con khôn lớn, có công ăn việc làm ổn định. Các con trưởng thành ra ở riêng, cụ sống một mình trong căn nhà cấp 4 rộng chừng 20m2. Thường ngày, cụ vẫn nuôi gà, trồng rau đem bán… Thực tế, nếu chiếu theo quy định, quy chế hiện hành, thì đúng là cụ Mơ thuộc diện hộ nghèo, nhưng cụ không thấy mình nghèo. Cụ xin thoát nghèo trước hết là để không ỷ lại, trông chờ vào chế độ, chính sách, nhưng hơn hết, cụ mong chính sách giúp đỡ người nghèo đến với những người dân còn nghèo hơn mình. 
 
Mới đây, vợ chồng cụ Nguyễn Văn Lương và Dương Thị Huệ (ở thôn Liên Hương, xã Thạch Đài, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) đã ở tuổi 90, tự nguyện làm đơn thoát nghèo. Cụ ông Nguyễn Văn Lương trước đây là thanh niên xung phong tại Thanh Hóa. Sau đó, cụ nhận chế độ hưởng lương 1 lần. Gia đình cụ Nguyễn Văn Lương thuộc đối tượng hộ nghèo từ năm 2016 đến nay. Từ lâu, hai cụ sống tách riêng với con cái trong ngôi nhà tranh tre, tài sản trong nhà không có gì ngoài các vật dụng cơ bản, thiết yếu. Năm 2019, anh Nguyễn Văn Hùng, con trai út của hai cụ quyết tâm xây lại căn nhà mới ngay sát ngôi nhà của bố mẹ. Phấn khởi trước cơ ngơi con cái mới xây dựng, ngày 22/10/2019, nhân xã đang tiến hành rà soát hộ nghèo, vợ chồng cụ Lương đã quyết định nộp đơn xin thoát nghèo. Bộc bạch về lý do viết đơn xin ra khỏi diện hộ nghèo của mình, cụ nói: “Giờ con cháu làm ăn cũng tạm ổn, cuộc sống mình sướng thì chưa sướng nhưng cũng mãn nguyện rồi. Nghĩ vậy, vợ chồng tôi thấy xin ra khỏi danh sách hộ nghèo là đúng, để còn nhường cho người khác khổ hơn mình”.
 
Không riêng gì cụ Lương, trong đợt rà soát hộ nghèo năm 2020 (từ ngày 18/10-18/11), tại Hà Tĩnh, nhiều cặp vợ chồng già cũng viết đơn xin ra khỏi danh sách hộ nghèo. Những lá đơn tự nguyện xin thoát nghèo của các hộ dân tại Hà Tĩnh đã góp phần không nhỏ trong việc giảm gánh nặng về chính sách cho hộ nghèo, cận nghèo, tạo ra cơ hội thiết thực hơn cho các hộ khó khăn ở những địa phương khác. 
 
 
Ảnh minh họa
 
Lòng tự trọng có cơ sở từ tư tưởng nhân nghĩa, coi trọng phẩm cách và giá trị con người của mình, nhưng mục đích là vì người khác, tôn trọng người khác, nhằm làm đẹp cho xã hội, làm tốt cho cộng đồng. Nói cách khác, lòng tự trọng có bản chất văn hóa và tinh thần nhân văn. 
 
Vì thế, lòng tự trọng thường được biểu hiện bằng những lời nói, cử chỉ, hành vi lịch thiệp, nhã nhặn, từ tốn, biết tự kiềm chế. Người có lòng tự trọng bởi tiếp thu được sự giáo dục đúng đắn, chu đáo, tốt đẹp trước hết từ ngay trong gia đình mình, cùng đó là nhà trường và xã hội. Ba môi trường giáo dục này có trong sáng, lành mạnh và có phương pháp tốt thì mỗi người mới có lòng tự trọng, mới có những phẩm cách tốt đẹp. Tuy nhiên, bản thân mỗi người cũng phải biết tự giáo dục, tự điều chỉnh hành vi của mình theo truyền thống đạo lý dân tộc và lối sống có văn hóa, mới có thể trở thành con người lương thiện, tử tế. Một xã hội mà cái ác, cái xấu ngang nhiên tồn tại và lấn lướt cái tốt, cái đẹp - là một xã hội rất đáng lo ngại. Trái lại, càng có nhiều người có lòng tự trọng thì xã hội càng tốt đẹp, đất nước mới phát triển ổn định và bền vững, danh dự dân tộc mới được bè bạn quốc tế kính trọng, tin yêu!
 
Sự khí khái, tự trọng của cụ bà 83 tuổi ở xứ Thanh, của các cụ già ở Hà Tĩnh… tình nguyện xin thoát nghèo, chắc chắn sẽ khiến không ít những cán bộ, người dân lâu nay đang trục lợi trên chính sách xóa đói, giảm nghèo của Nhà nước phải cúi đầu hổ thẹn. Dư luận cho rằng, đó là suy nghĩ chỉ có ở những người tử tế. Bởi người tử tế, người có lòng tự trọng thì luôn dựa vào khả năng lao động của mình để kiếm sống. Họ biết hưởng thụ chừng mực và sẵn sàng giúp đỡ người khác khi có cơ hội. Đó là những người không tham lam những thứ không phải do mình làm ra, kể cả những món quà tặng từ xã hội, người thân.
 
Lòng tự trọng là một trong những phẩm chất tốt đẹp nhất của con người. Đó là đức tính luôn luôn chú ý giữ gìn phẩm giá, nhân cách của mình, dù ở bất cứ hoàn cảnh nào. Người có lòng tự trọng là người có đạo đức, có thiên lương, có tư tưởng nhân nghĩa, không bao giờ làm điều xấu, việc ác với đồng loại và môi trường thiên nhiên.
Càng có nhiều người có lòng tự trọng thì xã hội càng tốt đẹp, đất nước mới phát triển ổn định và bền vững, danh dự dân tộc mới được bè bạn quốc tế kính trọng, tin yêu.

Nhật Nam/Tc GĐ&TE

Tin liên quan