Lương tối thiểu là tiền lương được thương lượng, thỏa thuận nhằm đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động
Mới đây, tại Hội thảo khoa học Quốc gia “Xu hướng phát triển của lao động trong các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam” do Viện Công nhân công đoàn tổ chức, một nhóm chuyên gia cho rằng, cơ quan chức năng cần mạnh dạn bỏ lương tối thiểu, thay vào đó nghiên cứu cơ chế lương thỏa thuận, khuyến khích người lao động có kỹ năng thì được tăng lương. Nhóm chuyên gia này cũng lập luận, lương tối thiểu không hiệu quả nếu được xem là một chính sách bảo trợ xã hội, vì nó chưa áp dụng với người lao động không có hợp đồng và không thể hiện vai trò bảo vệ nhóm người này.
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp cho biết, ILO đã chứng minh, tiền lương tối thiểu như một công cụ để đảm bảo an sinh xã hội
Xung quanh những quan điểm này, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp cho rằng, nhóm chuyên gia kinh tế này không phải nhóm chuyên gia về lao động tiền lương, về thị trường lao động cho nên đã không hiểu đúng bản chất của lương tối thiểu.
Theo Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp, lương tối thiểu là tiền lương được thương lượng, thỏa thuận nhằm đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động hoạt động trong điều kiện bình thường, công việc đơn giản nhất chứ không phải tiền lương dành cho toàn bộ lực lượng lao động. Theo quy ước của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), tiền lương tối thiểu phải xác định bằng nhiều yếu tố: Có tính đến nhu cầu sống của người lao động, năng suất lao động, khả năng chi trả của doanh nghiệp, chỉ số giá sinh hoạt, năng lực của nền kinh tế... Như vậy, năng suất lao động chỉ là một yếu tố phải tính đến khi xem xét tính hợp lý của lương tối thiểu.
Nói cách khác, khi so sánh tốc độ tăng giữa năng suất lao động và tiền lương thì người ta so với mức tăng của tiền lương trung bình trả cho mọi người lao động chứ không phải so với lương tối thiểu. Tiền lương tối thiểu chỉ đảm bảo mức sống tối thiểu của nhóm lao động đơn giản nhất. Còn chi phí lao động của xã hội phải tính trên tiền lương trung bình của toàn xã hội. Khi năng suất lao động tăng cao hơn so với mức lương trung bình của toàn xã hội thì điều đó mới là điều phải quan tâm.
Ảnh minh họa
Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cũng thông tin, theo quy định của ILO, tiền lương tối thiểu được xây dựng dựa trên thỏa thuận của giới sử dụng lao động và đại diện bảo vệ quyền lợi người lao động, có sự tham gia của Chính phủ. Điều này thể hiện ở Công ước 131 của ILO và quy luật của thị trường lao động. Những người nào không nằm trong quan hệ lao động, ví dụ tự làm việc, làm việc gia đình không nhận lương... thì lương tối thiểu không được áp dụng. “Cho nên ý kiến cho rằng tiền lương tối thiểu thất bại vì không phủ được đến nhóm đối tượng trên, tôi cho rằng chưa bộc lộ hết bản chất vấn đề”-Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp nói.