Trong vụ kiện, người con dâu khởi kiện, yêu cầu mẹ chồng trả lại… con bò cái mà bà mẹ chồng đang nuôi. Trong bài báo này, vì lý do tế nhị, danh tính các đương sự đã được thay đổi.
Cái lý của nàng dâu
Theo trình bày tại toà của người con dâu là chị Trần Hồng Minh kiện mẹ chồng là bà Nguyễn Thị Hằng, yêu cầu bà trả lại cho chị 7 chỉ vàng 9999 và con bò cái trị giá 20 triệu đồng.
Vụ kiện đòi lại con bò cái. Ảnh minh họa
Chị Minh cho biết, vào năm 2008, chị và anh Nguyễn Văn Mạnh kết hôn, cất nhà ra riêng trên đất của mẹ chồng. Bà Hằng có cho vợ chồng chị 1 con bò cái lứa để nuôi. Một thời gian, con bò cái có chửa, nhưng đến ngày đẻ, bê con bị chết, bò mẹ còn sống nhưng vợ chồng chị nuôi hoài mà bò không… “chịu đực”. Sau đó, vợ chồng chị Minh đã bán con bò cái để trị bệnh cho cả vợ lẫn chồng, do chị Minh bị sẩy thai, còn anh Mạnh bị viêm phế quản mãn tính phải điều trị dài hạn.
Theo chị Minh, khi vợ chồng chị bán con bò, bà Hằng biết rõ. Đến tháng 12.2013, vợ chồng chị Minh làm ăn khá hơn, có chút ít tiền mới mua lại 2 con bò cái để nuôi và tích luỹ được 7 chỉ vàng 9999.
Năm 2015, hai con bò cái đẻ ra 2 con bê đực, bán được 39,5 triệu đồng, số tiền này vợ chồng chị Minh dùng để chi dùng trong gia đình. Khi anh Mạnh qua đời, chị Minh sau khi lo xong ma chay, mồ mả cho chồng, đã cùng các con về quê sống với mẹ ruột. Bà Hằng không cho chị Minh bắt hết 2 con bò cái của vợ chồng chị mua mà phải để lại cho bà 1 con, với lý do hồi vợ chồng chị mới lấy nhau, bà có cho con bò cái để nuôi, nay bà đòi lại.
Ngoài ra vào năm 2014, vợ chồng chị Minh có cho một người khác là bà Phúc mượn 7 chỉ vàng 9999. Khi anh Mạnh chết, chị Minh kêu bà Phúc trả vàng, bà hẹn qua tết 2016. Sau đó, bà Phúc có gọi điện thọai kêu qua nhận số vàng, chị Minh có nhờ bà Phúc giao vàng cho bà Hằng giữ giùm. Tháng 2.2016, chị Minh đến gặp mẹ chồng để lấy vàng và xin lại con bò, nhưng bà Hằng không đồng ý trả. Chị Minh nhờ chính quyền ấp hoà giải, bà Hằng có đến dự nhưng lại bỏ về, không ký tên vào biên bản.
Tại toà, chị Minh yêu cầu bà Hằng phải trả lại cho chị 7 chỉ vàng 9999 và con bò cái trị giá 20 triệu đồng.
Lập luận của mẹ chồng
Trước toà, bà mẹ chồng thừa nhận lời trình bày của con dâu là đúng. Tuy nhiên đối với con bò, bà Hằng cho rằng, bà phải bắt lại con bò. Khi anh Mạnh còn sống, bà cho vợ chồng anh Mạnh, chị Minh “nuôi rẽ”, bò mẹ đẻ bò con, bà bắt bò mẹ lại. Nhưng khi bò đẻ, bê con chết, bò cái không chửa nữa nên bà Hằng có kêu anh Mạnh bán được 20 triệu đồng và đưa tiền cho bà cất giữ. Sau đó một thời gian, bà Hằng có hỏi anh Mạnh muốn mua bò nuôi rẽ nữa không, anh Mạnh đồng ý nuôi nên bà đã đưa lại số tiền 20 triệu đồng tiền bán bò lúc trước cho vợ chồng Mạnh - Minh.
Bà Hằng trình bày thêm, thực tế sau khi anh Mạnh chết vào năm 2015, chị Minh trở về nhà mẹ ruột sống, “kéo nhiều tài sản đi” nên bà Hằng mới bắt lại con bò cái mà bà Hằng cho “nuôi rẽ”. Riêng đối với số vàng 7 chỉ vàng 9999, bà Hằng thừa nhận bà Phúc có trả lại và bà đang giữ. Lý do bà Hằng giữ vàng là để bán làm đám giỗ cho anh Mạnh, vì chị Minh đã bỏ đi, không thờ cúng.
Cũng tại phiên toà, bà Hằng yêu cầu chị Minh phải “chia phần tài sản thừa kế” đối với phần tài sản của Mạnh chết để lại. Cụ thể, tài sản của anh Mạnh, chị Minh tạo lập được khi anh Mạnh còn sống gồm 7 chỉ vàng 9999 cho bà Phúc mượn, hiện bà Hằng đang giữ. Bà yêu cầu chia số vàng này làm 4 phần: bà Hằng, chị Minh và 2 người con của anh Mạnh - chị Minh mỗi người một phần. Riêng đối với con bò bà Hằng đang giữ, trị giá 20 triệu đồng, bà không đồng ý trả lại.
Lẽ nào đứt đoạn nghĩa tình
Tại phiên toà, Hội đồng xét xử cho rằng, bà Hằng chỉ trình bày bằng lời nói, không có văn bản chứng minh, không có người làm chứng. Trong khi đó, chị Minh không thừa nhận có giao cho mẹ chồng cất giữ 20 triệu đồng- số tiền bán con bò cái mà bà Hằng nói là “cho nuôi rẽ”.
Về yêu cầu đòi lại tài sản của chị Minh đối với bà Hằng, Hội đồng xét xử khẳng định là phù hợp quy định của pháp luật, có cơ sở chấp nhận yêu cầu khởi kiện của chị Minh.
Đối với việc “phản tố” của bà Hằng, yêu cầu chia di sản thừa kế đối với phần tài sản do anh Mạnh để lại, Hội đồng xét xử cho rằng tài sản anh Mạnh để lại, bao gồm những tài sản nào, giữa chị Minh và bà Hằng không thống nhất với nhau, do đó việc yêu cầu chia thừa kế của bà Hằng chưa đủ điều kiện khởi kiện, nên cần tách ra giải quyết bằng vụ án khác khi có đủ điều kiện.
Từ đó, Hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu tranh chấp đòi lại tài sản của chị Minh, buộc bà Nguyễn Thị Hằng phải có nghĩa vụ trả cho chị Minh 7 chỉ vàng 9999 và số tiền 20 triệu đồng (trị giá con bò cái). Bà Hằng được quyền sở hữu con bò mà bà đang nuôi; tuyên tách việc yêu cầu chia di sản thừa kế của bà Hằng đối với chị Minh ra giải quyết bằng vụ án khác khi có yêu cầu của bà Hằng.
Vụ kiện hi hữu này, có lẽ khó kết thúc tại toà sơ thẩm, bởi các đương sự đã kháng cáo lên cấp phúc thẩm. Thế nhưng điều làm mọi người băn khoăn là, sau khi vụ án kết thúc thì nghĩa tình, đạo lý mẹ chồng- nàng dâu giữa họ có còn hay không? Dù chị Minh về nhà cha mẹ ruột ở tỉnh B sinh sống, vẫn còn đó 2 đứa con, mà đối với chúng, trong hoàn cảnh nào bà Hằng vẫn là bà nội.