Sở dĩ như vậy là vì Văn phòng phụ trách chương trình (F-35) gần đây đã đưa ra một số báo cáo về vấn đề này có nhiều mâu thuẫn.
Tuần này trong một báo cáo cập nhật về chương trình F-35 của Ủy ban quân vụ Thượng viện Mỹ, đã nổ ra tranh luận khi thượng nghị sĩ bang New Hampshire, bà Kelly Ayotte, muốn làm sáng tỏ các báo cáo đầy xung đột do lãnh đạo không quân Mỹ đưa ra, liên quan đến sứ mệnh thay thế trên và loại máy bay nào sẽ thực thi nhiệm vụ.
Thượng nghị sĩ Ayotte mở đầu bằng việc đề cập đến việc Tư lệnh không quân Mỹ, Tướng Mark Welsh, gần đây phát biểu rằng: “Sứ mệnh thực thi bởi thần sấm A-10 sẽ không thể thay thế bởi chiến đấu cơ tàng hình F-35”.
Một chiến đấu cơ tàng hình F-35 của Mỹ.
Sau đó, bà tham khảo trang website của Văn phòng dự án F-35, theo đó có nêu F-35 sẽ thay thế thần sấm A-10. Và bà đã đặt nghi vấn với giám đốc dự án F-35, Trung tướng Christopher Bogdan, rằng: “Vậy Tướng Welsh hay trang web của Văn phòng dự án F-35 đúng?”
Tướng Bogdan lảng tránh câu hỏi trên bởi ông đang ăn lương từ chương trình nêu trên.
Trong khi đó, Thứ trưởng Quốc phòng Frank Kendall, người phụ trách mua sắm, nói rằng cả hai phát ngôn trên đều đúng. “Chúng tôi sẽ thay thế thần sấm A-10 bằng các chiến đấu cơ tàng hình F-35”, ông cho hay và nói thêm rằng, tuy nhiên trong khi F-35 thực thi sứ mệnh, thì nó đơn giản sẽ tiến hành khác hơn so với thần sấm A-10.
Thượng nghị sĩ Ayotte nhấn mạnh, sự cần thiết cho việc bay thử để so sánh hai loại máy bay trên, và ý kiến phản biện từ Ban giám sát dự án chính phủ sẽ trở nên quan trọng trước khi cho dàn máy bay thần sấm A-10 “về hưu”, để đảm bảo sinh mạng binh lính trên mặt đất. Nhận xét của chủ tịch Ủy ban quân vụ Hạ viện Mỹ trong Điều luật an ninh quốc gia sắp đưa ra trong năm tài chính 2017 tới đây, trong đó bao gồm điều khoản liên quan vấn đề này (Mục 134), rằng chúng ta hy vọng sẽ làm sáng tỏ vấn đề tại Thượng viện.
Tiến sĩ Michael Gilmore, giám đốc vận hành bay và thẩm định sau đó đưa ra tài liệu về các điều kiện vận hành của F-35, theo đó F-35 được cho là sẽ thay thế dàn thần sấm A-10.
Ngay sau đó, thượng nghị sĩ Ayotte đề xuất tiến hành bay thử so sánh giữa F-35 và A-10 để kết luận thật sự F-35 có đảm đương thay thế hay không trong việc thực hiện sứ mệnh quan trọng này.
Tiến sĩ Gilmore đáp lại rằng: “Việc bay thử nghiệm so sánh chỉ có chung một kết quả. Nếu như rót nhiều kinh phí vào để cải thiện tính năng (F-35)…cách dễ dàng nhất để chứng minh bay thử nghiệm để so sánh kỹ lưỡng.”