Bảo hiểm xã hội, covid-19, nhanh chóng, kịp thời
Một buổi chiều thứ Sáu trong giai đoạn “giãn cách xã hội”, tại bộ phận “Một cửa” của BHXH tỉnh Khánh Hòa, một người đàn ông chừng 65 tuổi hớt hải đi vào hỏi thủ tục. Ông cho biết mình tên Bình, nhà ở phường Vĩnh Hải (TP. Nha Trang) đang có nhu cầu làm lại thẻ BHYT gấp do người vợ trở bệnh cần phải đi khám. Khi lấy giấy tờ đưa vợ vào bệnh viện, ông Bình mới giật mình không thấy thẻ BHYT đâu nên đến cơ quan BHXH xin cấp lại.
NLĐ tại Khánh Hòa tìm hiểu thông tin về dịch bệnh trước thời gian giãn cách xã hội.
Nghe qua câu chuyện, chị Trang - cán bộ trực bộ phận “Một cửa” lập tức liên hệ các bộ phận liên quan để xử lý. Nhận định trường hợp của ông Bình đang rất cần thẻ để đi khám chữa bệnh (KCB) nên cán bộ các phòng nghiệp vụ đã khẩn trương xử lý. Khoảng một giờ sau, ông Bình đã được nhận tấm thẻ BHYT mới để kịp mang vào bệnh viện làm thủ tục cho vợ. “Con cháu đều ở xa, tụi nó gửi tiền về kêu vợ chồng tui mua thẻ BHYT để phòng khi KCB. Năm nào chúng tôi cũng có thẻ, cũng đi KCB đều đặn. Đang mùa dịch nên trước khi qua đây, tui cứ nghĩ sẽ mất nhiều thời gian. Không ngờ được các cháu hỗ trợ làm thủ tục nhanh quá”- ông Bình xúc động nói.
Ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc quản lý và điều hành BHXH tỉnh Khánh Hòa chia sẻ: “Để vừa đảm bảo công tác phòng dịch, vừa xử lý được quyền lợi cấp thiết cho người dân, chúng tôi đã phân loại, thống kê các “đầu việc” cần làm ngay. Qua đó, bố trí anh em luân phiên làm việc ở cơ quan nhằm xử lý các nhu cầu đột xuất, bức thiết của người dân, NLĐ và DN. Vì vậy, các vấn đề liên quan đến cấp lại thẻ BHYT, chốt sổ BHXH… được xử lý kịp thời. Cùng với đó, nhờ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nên các công việc đã được giải quyết thuận lợi, nhanh chóng và an toàn”.
Không riêng Khánh Hòa, tại tỉnh Đồng Tháp, theo ghi nhận của phóng viên, người dân khi đến giao dịch với cơ quan BHXH cũng được phục vụ nhanh chóng. Theo bà Huỳnh Nguyễn Phương Oanh - Phó Giám đốc quản lý và điều hành BHXH tỉnh Đồng Tháp, theo quy định, tháng đầu của mỗi quý là thời điểm người có thẻ BHYT được thay đổi nơi KCB ban đầu. Do thực hiện giãn cách xã hội nên BHXH tỉnh phải bố trí cán bộ thường trực để giải quyết các công việc phát sinh như cấp, gia hạn, đổi thẻ BHYT để đảm bảo quyền lợi của người tham gia; thu tiền của người dân trong các trường hợp nộp tiền để gia hạn thẻ mà không thông qua đại lý thu vì những lý do bất khả kháng. “BHXH tỉnh thông báo cho các đại lý thu phải tiếp tục thực hiện nhận hồ sơ và thu tiền đóng BHYT đối với các trường hợp tăng mới hoặc gia hạn thẻ BHYT. Trong trường hợp chưa nộp tiền ngay cho cơ quan BHXH thì phải cam kết bằng tin nhắn để cơ quan BHXH thực hiện gia hạn hoặc cấp mới thẻ BHYT kịp thời cho người tham gia”- bà Oanh cho biết.
Cán bộ BHXH tỉnh Đồng Tháp giải quyết quyền lợi cho người dân.
Chỉ trong thời gian ngắn giãn cách xã hội (tính từ 1/4/2020 đến 10/4/2020), toàn tỉnh Đồng Tháp đã tiếp nhận 1.191 hồ sơ giấy (nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH và dịch vụ hành chính công), bao gồm: Tại trụ sở BHXH tỉnh tiếp nhận 111 hồ sơ, tại Trung tâm Hành chính công tỉnh tiếp nhận 23 hồ sơ, còn lại tiếp nhận trực tiếp tại BHXH cấp huyện. Ngoài ra, BHXH tỉnh Đồng Tháp cũng phối hợp với Bưu điện hoàn tất việc chuyển lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 4-5/2020 cho 4.607 người hưởng với tổng số tiền 55,5 tỷ đồng... Tất cả những nỗ lực này nhằm đảm bảo cho người dân, DN ở Đồng Tháp được đảm bảo an toàn và thuận tiện nhất trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành.
Đấu tranh với những vi phạm
Trong thời điểm dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhiều DN không thực sự bị ảnh hưởng nhưng vẫn cố tình chây ỳ nghĩa vụ đóng BHXH cho NLĐ, thậm chí nhiều đối tượng còn cố tình lợi dụng dịch bệnh để trục lợi chính sách. Những vấn đề này đặt BHXH các địa phương trong thế “căng mình” để phát hiện, xử lý.
Đơn cử, vụ việc gần đây nhất liên quan đến các “đầu nậu” tại tỉnh Bình Dương lợi dụng dịch Covid-19 để thu gom sổ BHXH. Dù đang trong thời điểm giãn cách xã hội, nhưng sau khi Báo Bảo hiểm xã hội có bài phản ánh (ngày 6/4/2020) thì ngay ngày hôm sau, Ban giám đốc BHXH tỉnh đã tổ chức cuộc họp khẩn bàn giải pháp, đề xuất hướng xử lý đối tượng thu gom sổ và mạo danh BHXH tỉnh Bình Dương. Tiếp đến, ngày 8/4, BHXH tỉnh đã có văn bản gửi Phòng Kỹ thuật nghiệp vụ (PA06, Công an tỉnh) và Sở TT-TT tỉnh Bình Dương đề nghị vào cuộc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật. Ông Nguyễn Duy Hiểu - Phó Giám đốc BHXH tỉnh đã cùng các cán bộ nghiệp vụ của BHXH tỉnh chủ động xác minh thông tin; liên hệ với những công nhân bán sổ BHXH để nắm tâm tư nguyện vọng và có căn cứ để làm việc, cung cấp thông tin, đề xuất các cơ quan chức năng vào cuộc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật này… Nhờ vậy, đến nay, việc lợi dụng tình trạng dịch bệnh để trục lợi chính sách BHXH cơ bản đã được khắc chế.
Còn tại Khánh Hòa, trong bối cảnh nhiều DN dù hoạt động rất ổn định, không hề bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 nhưng vẫn chây ỳ đóng BHXH, BHYT cho NLĐ, BHXH tỉnh đã kiên quyết vào cuộc xử lý và thu được những kết quả khả quan. Trong tháng 2/2020, khi chưa có chỉ thị về giãn cách xã hội, BHXH tỉnh đã tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với 28 đơn vị, DN. Sau đó, 2 DN đã phải chuyển hơn 200 triệu đồng đóng BHXH, BHYT cho NLĐ. Theo ông Lê Hùng Chính, trong tháng 3 và 4/2020, tuy tạm ngưng triển khai thanh tra DN chây ỳ đóng BHXH nhưng BHXH tỉnh vẫn theo dõi sát sao và đôn đốc kịp thời đối với các DN này.
Tại tỉnh Đắk Lắk, tính đến hết quý I/2020, các DN trên địa bàn đang nợ đọng BHXH gần 100 tỷ đồng, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều NLĐ. Theo thống kê của BHXH tỉnh, trong thời gian này, hàng loạt DN đều chung tình trạng kinh doanh ảm đạm do ảnh hưởng của dịch Covid-19, thậm chí một số đơn vị thu không đủ bù chi. Trong tổng số 5 DN có khoản nợ BHXH cao nhất, có đến 3 đơn vị hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, chế biến, kinh doanh cà phê như: Công ty TNHH MTV Cà phê Ea Tul nợ 14,7 tỷ đồng; Công ty TNHH HTV Cà phê Cư Pul nợ 2,4 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Cà phê Ea Hnin nợ hơn 1,4 tỷ đồng.
Ông Lê Xuân Khánh - Trưởng phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng (BHXH tỉnh Đắk Lắk) cho biết: “Dịch Covid-19 đang có những diễn biến phức tạp, thời gian qua, việc thanh tra, đôn đốc thu BHXH không được đều đặn. Chúng tôi cũng chia sẻ với những khó khăn mà DN phải đối mặt trong thời gian dịch bệnh nên chưa vội hối thúc. Tuy vậy, để kịp tiến độ công tác thu và vì quyền lợi của NLĐ, BHXH tỉnh sẽ thực hiện nhiều giải pháp linh hoạt để thu nợ, bảo đảm quyền lợi cho NLĐ. Bên cạnh đó, tiếp tục phối hợp với LĐLĐ tỉnh, Sở LĐTBXH… tiến hành đối thoại với DN; nếu DN nào vi phạm sẽ tiến hành kiểm tra, xử phạt, đề nghị xử lý nghiêm theo quy định của Bộ luật Hình sự”.
Phạm Thọ/TC GĐ&TE