Nhà nước phải quyết giá bán và giá thuê nhà ở xã hội

Cần quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư

Liên quan đến quy định về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, đại biểu Nguyễn Thị Yến (đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) cho rằng thời hạn sử dụng của một chung cư được tính từ khi nghiệm thu nhà chung cư đưa về xây dựng vào sử dụng theo quy định của pháp luật (khoản 2 Điều 60) là khoản 70 năm và hết thời hạn sử dụng thì Nhà nước phải thu hồi đất, vậy có đặt ra vấn đề hỗ trợ, tái định cư không? vì sử dụng có thời hạn chứ không phải vĩnh viễn nên cần có quy định rõ.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Thừa Thiên-Huế) đề nghị cần nghiên cứu kỹ lưỡng các quy trình đưa dân cư ra ngoài khu vực chung cư nguy hiểm, quy định tái định cư bồi thường nhà ở chung cư… vì hiện tại vẫn chưa đầy đủ.

Bà Sửu cũng đặt ra thắc mắc khi các chung cư Việt Nam chưa có đánh giá tổng thể mức độ xuống cấp, nguy hiểm cần sửa chữa hoặc không sửa chữa và để bảo đảm thực hiện hiệu quả chính sách cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì tác động đến quy hoạch nhà ở như thế nào?

Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tán thành phải có thời hạn chung cư, bởi các đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, chung cư cũ thuộc sở hữu cá nhân, hộ gia đình, nên phải gắn với tái thiết đô thị và có thời hạn chung cư mới giải quyết được vấn đề này.

Với dự án nhà ở thương mại, ông Dũng đề nghị bổ sung thêm chế tài quy định cụ thể nhà đầu tư phải đầu tư hạ tầng kinh tế xã hội, đảm bảo đồng bộ và tiến độ bởi nhiều khu làm nhà ở bán xong nhưng quay đi quay lại rất thiếu hạ tầng xã hội, trường học, bệnh viện.

“Có những dự án làm 20 năm nay mà chưa xây được trường học trong khi dân đã vào ở hết. Đây là thực tế mà Hà Nội đang phải tập trung giải quyết khi thiếu cả bệnh viện, bãi đỗ xe,” Bí thư Thành ủy Hà Nội cho hay.

Nhà nước phải quyết giá bán và giá thuê nhà ở xã hội

Liên quan đến quy định xác định giá bán, cho thuê nhà ở xã hội- một trong những nội dung quan trọng được sửa đổi, bổ sung trong dự án luật lần này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: nhà ở xã hội có 2 loại: một là do Nhà nước đầu tư; hai là từ nguồn vốn xã hội hóa, tức do doanh nghiệp đầu tư.

Theo ông Phớc, nếu nhà ở xã hội do Nhà nước đầu tư, dự thảo quy định rõ UBND tỉnh có thẩm quyền giao chủ đầu tư thực hiện và "là người quy định giá bán và giá thuê".

"Đất nhà ở xã hội không thu tiền, đương nhiên khi Nhà nước làm thì quy định giá bán cho các đối tượng được mua nhà ở xã hội", Bộ trưởng lý giải.

Với nhà ở xã hội do doanh nghiệp đầu tư, theo ông Phớc, dự thảo luật chưa quy định "giá bán do ai duyệt". Song theo quan điểm của mình, ông nhấn mạnh "đã là nhà ở xã hội thì Nhà nước phải duyệt giá".

Giải thích cho quan điểm này, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho rằng doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư nhưng Nhà nước giao đất sạch, không thu tiền sử dụng đất, do đó, Nhà nước phải khống chế mức bán tối đa. Có như vậy, nhà ở xã hội mới bán, cho thuê đúng đối tượng, còn nếu không khống chế giá bán tối đa sẽ rơi vào kênh nhà ở thương mại.

Vị Bộ trưởng  Bộ Tài chính một lần nữa nhấn mạnh quan điểm “Nhà nước phải quyết giá nhà ở xã hội. Với nhà ở xã hội Nhà nước đầu tư thì bán đúng giá, còn doanh nghiệp đầu tư thì phải quy định giá tối đa”.

Ngoài ra, ông Phớc đề nghị phí bảo trì và quản lý nhà ở xã hội phải giao cho UBND tỉnh ban hành, không để mỗi khu chung cư lại đặt ra một loại phí. Bởi trước đây quy định nhà ở xã hội không quá 5 tầng nên chỉ đi cầu thang bộ, nhưng giờ phải đi thang máy và các hạ tầng hiện đại hơn, đòi hỏi bộ máy quản lý phải chuyên nghiệp.

"Muốn chuyên nghiệp, phải có kinh phí bảo trì. Mà kinh phí bảo trì do người lao động, những đối tượng sử dụng nhà ở xã hội trả. Đây là những đối tượng nghèo, yếu thế, cho nên phải duyệt giá, phí, chứ không thể để chủ đầu tư tự nâng lên thế nào cũng được", Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu quan điểm.

Cần có van  điều tiết chống “lướt sóng” và  “bong bóng bất động sản”

Lấy dẫn chứng vừa qua "bong bóng" bất động sản khiến Trung Quốc dư 30 triệu ngôi nhà, Nhật Bản đang dư 3 triệu ngôi nhà,  đại biểu Đinh Ngọc Minh (đoàn Cà Mau Minh) đưa ra kinh nghiệm hầu hết các nước châu Âu, Hàn Quốc đều có van điều tiết thị trường bất động sản bằng cách đánh thuế mua ngay, bán ngay (mua lướt sóng).

“Nếu trong trường hợp đối tượng được mua theo đúng chính sách mà bán nhà đó cho người khác, Nhà nước thu lại thuế gần 50% lợi nhuận, năm thứ 2 thu ít đi và đến năm thứ 10 mới được nguyên giá thuế thông thường. Do đó, Chính phủ nên nghiên cứu xem xét có van điều tiết nhằm chống ‘lướt sóng’ và gây bong bóng bất động sản, bởi nếu không điều này sẽ gây bất lợi cho nền kinh tế,” đại biểu Minh phân tích.