Nhận thức được vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng của phong trào thi đua yêu nước và thực hiện tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về "Thi đua là yêu nước", Đảng, Nhà nước ta đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác thi đua, khen thưởng và phát động các phong trào thi đua mới thiết thực, hiệu quả. Giai đoạn 2016 - 2020, phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng đã có nhiều đổi mới, sáng tạo và hiệu quả, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong 5 năm qua, các phong trào thi đua yêu nước trên các lĩnh vực tiếp tục phát triển sâu rộng, nhất là từ đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 xảy ra trên toàn cầu đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, xã hội của các quốc gia, trong đó có Việt Nam; thực hiện lời dạy của Bác "Càng khó khăn thì càng phải thi đua", hưởng ứng Lời kêu gọi của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, các ngành, cấp và nhân dân cả nước đã ra sức thi đua phấn đấu, chung sức, đồng lòng thực hiện thắng lợi mục tiêu kép mà Chính phủ đề ra, kiểm soát được đại dịch và phát triển kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, các phong trào thi đua trọng tâm do Thủ tướng Chính phủ phát động: "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới", "Cả nước chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau", "Doanh nghiệp Việt Nam hội nhập và phát triển", "Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở" đã trở thành nòng cốt trong phong trào thi đua của cả nước, được các cấp, ngành, các địa phương và đông đảo quần chúng nhân dân hưởng ứng, tham gia.
Từ các phong trào thi đua yêu nước đã xuất hiện ngày càng nhiều các tập thể, cá nhân tiêu biểu xuất sắc, điển hình tiến tiến. Tại Đại hội này, 2020 đại biểu chính thức, là những điển hình tiên tiến xuất sắc trong các phong trào thi đua yêu nước trên tất cả lĩnh vực và đại diện cho các tổ chức, cá nhân được khen thưởng trong nhiệm kỳ qua. Trong đó, 60% là những người trực tiếp đang lao động, học tập trên các lĩnh vực; 24% đại biểu nữ; 19,5% đại biểu trẻ và 9,6% đại biểu các dân tộc thiểu số.
Trong 5 năm qua, từ các phong trào thi đua yêu nước đã xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân tiêu biểu xuất sắc, nhiều điển hình tiến tiến trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại…
Trong lĩnh vực công nghiệp, giao thông, xây dựng có nhiều doanh nghiệp, doanh nhân, công nhân đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả cao trong lao động, sản xuất, kinh doanh, góp phần hoàn thành nhiều công trình trọng điểm quốc gia, phục vụ đời sống nhân dân và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, với đức tính cần cù, chịu khó, sáng tạo, nhiều hộ nông dân trong cả nước đã xây dựng được những mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả, sáng tạo, áp dụng kỹ thuật mới trong trồng trọt, chăn nuôi đạt năng suất và hiệu quả cao.
Từ các phong trào thi đua, đặc biệt là phong trào "Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững", đã xuất hiện ngày càng nhiều nông dân đạt danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi; nhiều mô hình có quy mô sản xuất lớn, thu hút hàng trăm lao động, thu nhập hàng chục tỷ đồng mỗi năm... Hiện trên 505.000 hộ có thu nhập từ 300 triệu đến 1 tỷ đồng/năm, trên 27.000 hộ có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm, trong đó 1.980 hộ có thu nhập từ 2 tỷ đồng trở lên, góp phần đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, thúc đẩy kinh tế phát triển.
Trong lĩnh vực văn hóa, xã hội cũng xuất hiện nhiều tấm gương sáng trong học tập, nghiên cứu, chăm sóc sức khỏe và phục vụ nhân dân. Với tinh thần học hỏi, cầu tiến, không ngừng hướng tới đỉnh cao khoa học, công nghệ, nhiều tập thể, cá nhân đã ngày đêm miệt mài nghiên cứu, thử nghiệm, thực hiện thành công nhiều đề tài nghiên cứu khoa học, sáng tạo ra nhiều sản phẩm phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân.
Trong cuộc sống cũng như quá trình lao động, sản xuất, học tập, công tác, các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến luôn kết hợp hài hòa lợi ích của cá nhân với lợi ích của tập thể, của cộng đồng xã hội; gắn bó với nhân dân, chăm lo quan tâm cuộc sống của mọi người; bằng tấm lòng nhân ái, đóng góp công sức, tiền của để tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, lo học tập, chữa bệnh cho người nghèo…
Trong 5 năm qua, hàng nghìn doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã ủng hộ, đóng góp xây dựng "Quỹ Đền ơn, đáp nghĩa", "Quỹ Vì người nghèo", "Quỹ Chất độc da cam", "Quỹ Bảo trợ trẻ em"; thực hiện các cuộc vận động, phong trào "Xây dựng nhà đại đoàn kết", "Nghĩa tình biên giới, hải đảo"... góp phần thực hiện các chính sách xã hội.
Đất nước đang trong những ngày tháng hòa bình. Nhưng để bảo vệ chủ quyền đất nước, vì cuộc sống bình yên của nhân dân, bảo vệ tài sản, tính mạng cho nhân dân, các chiến sĩ lực lượng vũ trang đã xả thân, quên mình để hoàn thành nhiệm vụ.
Bên cạnh những tấm gương sẵn sàng hy sinh quên mình vì dân, vì nước; quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, có những tập thể, cá nhân tiêu biểu luôn tận tụy, gắn bó máu thịt, hết lòng phục vụ nhân dân. Đó là những cán bộ, chiến sĩ đang ngày đêm "4 cùng", đem ánh sáng của Đảng, Nhà nước đến với đồng bào vùng sâu, vùng xa, hướng dẫn đồng bào xây dựng nếp sống mới, phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Nhiều phong trào, mô hình, cách làm sáng tạo làm tăng cường mối quan hệ gắn bó với nhân dân được thực hiện và nhân rộng như: Bộ đội Biên phòng có mô hình "Nuôi con đồn Biên phòng"…
Trong thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ không quản ngại hy sinh, gian khổ, "ăn lán, ngủ rừng", bám địa bàn, lập hàng rào người ngăn dòng nước lũ, vượt qua sóng gió, cứu người, cứu tài sản của nhà nước và nhân dân.
Các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, với những nhiệm vụ, hoàn cảnh, độ tuổi khác nhau, song đều tỏa sáng tinh thần yêu nước, sống có lý tưởng, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, giản dị, khiêm tốn, giàu lòng nhân ái, làm sáng ngời truyền thống yêu nước của dân tộc Việt Nam; đó là những bông hoa tươi thắm trong vườn hoa thi đua yêu nước của cả nước trong những năm qua.
Kể từ khi diễn ra Đại hội thi đua yêu nước lần thứ nhất năm 1952, đến nay, đã có 9 kỳ Đại hội được tổ chức với rất nhiều điển hình tiên tiến tiêu biểu, đại diện cho các lĩnh vực và từng thời kỳ được tuyên dương.
Tại Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X, không chỉ tổng kết phong trào thi đua yêu nước 5 năm qua mà còn tổng kết phong trào thi đua yêu nước trong 35 năm sau đổi mới. Đại hội lần này được kỳ vọng là dịp thúc đẩy và làm lan tỏa tinh thần thi đua yêu nước, để từ đó mỗi cá nhân, mỗi ngành sẽ nỗ lực hơn nữa, không chỉ hoàn thành tốt công việc của mỗi người mà còn giúp đất nước vượt qua những thách thức to lớn, tiếp tục hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.