Thần tốc mở đường cứu sống thợ lò từ "địa phủ"

Sự cố lúc gần nửa đêm

Chúng tôi gặp hai công nhân được cứu hộ thành công và đang được nghỉ ngơi, theo dõi sức khoẻ ở Bệnh viện Việt Nam - Thuỵ Điển Uông Bí. Nhìn gương mặt tươi cười của hai anh trong vòng tay của những đồng đội, cảm giác sự cố như chưa hề xảy ra.

Trò chuyện với thợ lò Bùi Tất Tuyên, một trong 2 công nhân trong sự cố tụt đổ lò về những gì vừa xảy ra cách đây vài tiếng, anh cho biết, ngày 15/4, những thợ lò của Phân xưởng Khai thác 4, Công ty CP Than Vàng Danh bắt tay vào sản xuất Ca 2 bình thường như mọi ngày. Các công nhân Bùi Tất Tuyên, Phạm Công Nhiên đều là thợ lò khai thác bậc 4/5 và công nhân La Văn Hưng được phân công làm nhiệm vụ khấu than tại vị trí lò Phân tầng 2 thượng thông gió vận chuyển mức -30/+40, lò chợ II-7-2 Giếng Cánh Gà của Công ty CP Than Vàng Danh. Vào đầu ca, các công nhân đều kiểm tra vị trí sản xuất, chèn lò, củng cố lò, và không thấy có điều gì bất thường mới tiến hành công việc.

Thợ lò Tuyên và Nhiên làm ở vị trí buồng khấu để lấy than, còn công nhân Hưng làm nhiệm vụ “tiêu than” phía dưới. Được khoảng hơn 1,2 tiếng làm việc, vào lúc 20 giờ 30 phút thì 2 thợ lò phát hiện thấy tiếng động khác lạ và sau đó là một lượng đất đá lớn từ trên đổ sụp xuống gây tiếng động mạnh và bụi mù mịt. Thợ lò Tuyên kể lại, 2 anh em thấy lò bị tụt đổ thì theo bản năng chạy ra khỏi những vị trí bị tụt đổ gây nguy hiểm, nhưng do lượng đất đá, than tụt đổ xuống nhiều đã bịt kín tiết diện đường lò. Nhìn xuống dưới, lượng đất đá, than, gỗ đã đổ sập bị kín đường lò không còn đường để chạy ra vị trí an toàn nên Tuyên và Nhiên phải quay lại phía trên lò thượng. Tìm thấy một vị trí phía trên khá ổn định nhưng cũng chỉ đủ cho 2 anh em trú tạm để cầm cự tìm lối thoát và đợi lực lượng cứu hộ. Lúc này, biết là bị mắc kẹt trong lò khi xung quanh đều là đất đá và đường lò đã bị sụt đổ bịt kín nên cũng rất hoang mang và lo sợ. Khu vực ngồi chật hẹp, do áp lực lò bị nén nên hai anh em chỉ ngồi mà không thể đứng lên được. Ánh sáng nhờ vào 2 đèn lò trên mũ, việc đầu tiên là cắt ống khí của máy khoan khí nén để lấy không khí từ Trạm khí nén từ bên ngoài vào (nhờ đó mà duy trì được không khí để thở) đồng thời 2 thợ lò tìm cách củng cố khu vực ngồi cho chắc chắn hơn…

Tôi hỏi Tuyên, khi bị mắc kẹt trong lò gần 15 tiếng như vậy thì có suy nghĩ gì, có nghĩ đến tình huống xấu nhất không. Tuyên cho biết, ban đầu hai anh em cũng rất lo sợ và cũng nghĩ đến tình huống xấu nhất có thể xảy ra do lò tiếp tục bị tụt đổ, do thiếu khí…, hai anh em đã cùng nắm tay nhau và bảo, nếu còn sống trở về thì sẽ kết nghĩa anh em, còn nếu một người trở về được thì sẽ có trách nhiệm thăm nom vợ con người kia…, cầm cự nhiều tiếng trong lò sâu, hai anh em luôn vững tin sẽ được đồng đội đến kịp để giải cứu. Lúc đó cũng không còn cảm giác đói, khi khát thì uống nước ở 2 bình tông mang theo nhưng phải dè sẻn và đã nghĩ đến việc hết nước thì sẽ phải tích nước tiểu để uống…

Cứu hộ thần tốc và niềm vui chiến thắng

Ngay sau khi sự cố xảy ra, Phân xưởng Khai thác 4 đã triển khai các biện pháp tại chỗ và yêu cầu Phân xưởng K13 hỗ trợ nhân lực, Phân xưởng VTG2 bố trí vận hành tuyến vận tải như goòng, băng tải, song loan chở người, tời trục, hệ thống khí nén… hoạt động liên tục; Phân xưởng Điện chuẩn bị đầy đủ đèn và bình tự cứu để khắc phục sự cố; và báo cho các bộ phận liên quan, y tế bố trí nhân lực, trang thiết bị, phương tiện…, Vừa đồng thời triển khai các công việc cứu hộ vừa báo cáo các đồng chí lãnh đạo Công ty. Ngay lập tức, đồng chí Phạm Văn Minh, Bí thư Đảng uỷ, Giám đốc Công ty và các Phó Giám đốc cùng lãnh đạo Công ty, các phòng chức năng và các phân xưởng liên quan đã có mặt để chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác cứu hộ với tinh thần khẩn trương nhất, nhanh nhất vì chậm phút nào là nguy hiểm đến tính mạng của đồng đội phút ấy. Phó TGĐ Tập đoàn Phan Xuân Thuỷ; Phó TGĐ Tập đoàn, Bí thư Đảng uỷ TQN Vũ Anh Tuấn; Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ TQN Nguyễn Mạnh Tường cũng đã có mặt tại hiện trường cùng lãnh đạo Công ty, Ban AT, Trung tâm Cấp cứu mỏ để chỉ đạo, theo dõi, đề ra các biện pháp cứu hộ và động viên lực lượng cứu hộ. Là tổng chỉ huy công tác cứu hộ, khi xem xét hiện trường, bằng kinh nghiệm và luôn có niềm tin, Bí thư Đảng uỷ, Giám đốc Công ty Phạm Văn Minh luôn tin rằng sẽ giải cứu thành công hai công nhân của mình.

Tuy nhiên, việc giải cứu gặp rất nhiều khó khăn, do vị trí xảy ra sự cố có đường lò dốc, điều kiện địa chất khá phức tạp, diện đường lò hẹp, lượng đất đá, than, gỗ bị tụt đổ lớn. Trước khó khăn đó, Công ty CP Than Vàng Danh đã kịp thời bám sát sự chỉ đạo của Tập đoàn, nhanh chóng huy động tổng lực các lực lượng và phương tiện hiện có theo phương châm "4 tại chỗ"; cho luồn ngay 1 ống thống khí từ ngoài vào vị trí tụt lở để 2 công nhân có không khí để thở; phối hợp với Đội cứu hộ Trung tâm Cấp cứu mỏ tổ chức cứu hộ, lắp bổ sung hệ khí nén, búa căn, vận chuyển vật tư cần thiết tại hiện trường. Đồng thời, đưa ra biện pháp “Đào lò men” khẩn trương mở đường lò men song song với đường lò bị sự cố để tiếp cận với vị trí 2 công nhân bị mắc kẹt. Các thợ lò tinh nhuệ cùng lực lượng cứu hộ đã nhanh chóng mở đường lò, thay nhau làm việc không ngừng nghỉ, chỉ với một suy nghĩ làm sao cứu được đồng đội nhanh nhất. Quá trình cứu hộ trong điều kiện đào lò men hoàn toàn thủ công vì không sử dụng được nổ mìn và phải thận trọng để tránh bị tụt đổ tiếp và ảnh hưởng đến nạn nhân. Các vì chống được cập nhật báo cáo thường xuyên về Ban chỉ đạo, sau hơn 10 tiếng nỗ lực, chạy đua với thời gian, tốc độ đào lò nhanh phải nói là kỷ lục, đã có 13 vì chống được dựng (khoảng 7-8m lò) bằng với khoảng cách lò bị tụt đổ, đến khoảng 10 giờ 45 phút ngày 16/4, lực lượng cứu hộ đã giải cứu được 2 công nhân ra khỏi vị trí mắc kẹt trong niềm vui mừng tột bậc của các đồng chí lãnh đạo, của đồng đội và gia đình sau thời gian căng thẳng dõi theo, mong chờ.

Phó Giám đốc Công ty CP Than Vàng Danh Vương Minh Thu trực tiếp chỉ đạo công tác cứu hộ cho biết: “Ngay sau khi nhận được thông tin xảy ra sự cố tụt lò làm mắc kẹt 2 công nhân, ngay lập tức, Ban lãnh đạo Công ty đã họp bàn và đưa ra phương án cứu hộ nhanh nhất. Đó là thực hiện hộ chiếu đào lò men, sử dụng cột thuỷ lực DZ16 kết hợp với xà hộp để đào men tiếp cận đến vị trí công nhân mắc kẹt. Sau gần 15 tiếng đồng hồ với rất nhiều sự nỗ lực của các đồng chí lãnh đạo Công ty, các Ban chuyên môn Tập đoàn, các lực lượng cứu hộ, và đặc biệt là các thợ lò lành nghề, tinh nhuệ, nhiều kinh nghiệm của Than Vàng Danh đã giải cứu được 2 công nhân mắc kẹt dưới lò thành công, an toàn”.

Với sự quan tâm của lãnh đạo Công ty CP Than Vàng Danh, hai công nhân được chăm sóc, theo dõi sức khỏe tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, hiện tại, sức khỏe của 2 công nhân đã ổn định, nói chuyện vui vẻ với mọi người. Thợ lò Phạm Công Nhiên nói: “Khi ra cửa lò, chứng kiến các đồng chí lãnh đạo Tập đoàn, lãnh đạo Công ty và các đồng đội - những người cứu sống mình còn vui hơn mình, ai cũng hỏi han, động viên, chúng em rất cảm động, bởi mọi người còn lo cho mình hơn cả mình. Chỉ nghĩ mình còn sống là tốt rồi, còn người là còn tất cả, niềm vui thật trọn vẹn khi hôm nay 16/4 là ngày đầy tháng của con trai thứ 2 của vợ chồng em. Sau khi ổn định, chúng em lại trở lại làm việc, gắn bó với Than Vàng Danh, bởi nơi đây là ngôi nhà thứ 2 của chúng em”.

Việc nhanh chóng giải cứu thành công hai công nhân bị mắc kẹt cho thấy sự kịp thời, quyết liệt, đúng hướng trong lãnh đạo, chỉ huy, triển khai thực hiện việc cứu hộ, cứu nạn của TKV và Công ty CP Than Vàng Danh. Đồng thời, khẳng định tính chuyên nghiệp cao, tinh nhuệ, dũng cảm của đội ngũ thợ mỏ trong việc ứng cứu sự cố, cứu hộ cứu nạn. Qua đó, tinh thần “Kỷ luật và Đồng tâm” tiếp tục trở thành sức mạnh to lớn cùng với bản lĩnh và niềm tin giúp thợ mỏ kiên trì vượt qua khó khăn để thành công. Một tinh thần, một ý chí kiên cường đã được tôi luyện, rèn giũa qua rất nhiều khó khăn, gian khổ, và nay, một lần nữa lại được phát huy.