Quay lại Dân trí
Dân sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

Tuyển Anh muốn thành công, hãy học Tây Ban Nha và Đức

Chỉ còn hơn 1 tháng nữa, vòng chung kết giải vô địch các quốc gia châu Âu (EURO) sẽ diễn ra tại Pháp (từ 10/6 đến 10/7/2016). Cùng với chủ nhà Pháp, các đội tuyển Anh, Đức, Tây Ban Nha vẫn được coi là những ứng viên hàng đầu cho cho chức vô địch. Hai nhà báo Michael Cox - hãng tin Mỹ ESPN và Phil McNulty - hãng tin Anh BBC, đưa ra những nhận định: Công thức để tuyển Anh có thể lên ngôi là hãy học hỏi cách thay đổi, vận hành đội tuyển như Tây Ban Nha và Đức trong quá khứ.

Đội tuyển Anh.

Những chiến thắng gần đây của Tây Ban Nha và Đức tại các giải đấu lớn đã giúp cách tiếp cận bóng đá của hai quốc gia này nhận được không ít lời khen: Nếu như Tây Ban Nha kiên trì với lối đá cầm bóng kĩ thuật tiki-taka, thì Đức cải tổ lại toàn bộ nền bóng đá của họ từ cấp độ trẻ. Cả hai cách tiếp cận trên đều đáng được ngưỡng mộ và học hỏi, song ở những thời khắc quan trọng, quyết định cuối cùng về một số cầu thủ nằm trong tay HLV trưởng. Nếu xét ở khía cạnh này, cả Tây Ban Nha và Đức đều trở thành những đội bóng mạnh hơn sau khi HLV trưởng của họ quyết định để một vài huyền thoại rời đội bóng.

Jamier Vardy - tiền đạo đang có phong độ cực tốt trong màu áo CLB Leicester City tại giải Ngoại hạng Anh mùa bóng 2015-2016.

Còn nhớ, suốt những năm 2000, đội tuyển Tây Ban Nha xây dựng lối chơi xung quanh tiền đạo Raul Gonzalez. Và trong suốt một thập kỉ, tiền đạo huyền thoại của CLB Real Madrid luôn trở thành chân sút hàng đầu của La Roja(biệt danh của đội tuyển Tây Ban Nha). Anh là một cầu thủ đặc biệt, một “số 9 rưỡi” chơi bóng cực hay khi được đá cặp cùng tiền đạo Fernando Morientes ở cả cấp CLB và ĐTQG, khi mà sơ đồ hai tiền đạo còn thịnh hành. Sau này, vị trí của “Chúa nhẫn” - biệt danh của Raul tại đội tuyển Tây Ban Nha, bị đe dọa với sự nổi lên của hai cái tên David Villa và Fernando Torres, những người sau này cùng với Raul tạo nên danh sách 3 chân sút tốt nhất trong lịch sử đội tuyển xứ đấu bò tót. Raul bị bỏ rơi tại World Cup 2006, khi mà HLV Luis Garcia trao cơ hội đá chính sau bộ đôi Villa- Torres ở hai trận đấu vòng bảng trên đất Đức. Raul xuất phát từ đầu trong thất bại ở vòng 16 đội trước Pháp, khi được xếp đá hộ công cho Torres-Villa, song không để lại được nhiều ấn tượng.

Sau đó, tuyển Tây Ban Nha thua sốc 2 - 3 trước Bắc Ireland ở vòng loại Euro 2008- trận đấu mà đội bóng áo đỏ áp dụng sơ đồ 4 - 3 - 3 với Raul, Villa và Torres trên hàng công. Raul là cầu thủ chịu những chỉ trích khi đưa bóng tìm đến khung gỗ ở phút chót của trận đấu, và đây cũng là những đóng góp cuối cùng của anh trong màu áo ĐTQG. Hệ thống ba tiền đạo khiến cho tuyến giữa phải sử dụng 3 tiền vệ có thiên hướng phòng ngự, song với việc “trảm” Raul và chỉ sử dụng cặp tiền đạo Torres - Villa, gánh nặng được giảm bớt cho các cầu thủ ở giữa sân.

Hàng tiền vệ có thể được triển khai với 2 tiền vệ trụ ở giữa sân và 2 tiền vệ tấn công ở hai biên. Những cái tên được chọn là David Silva và Andres Iniesta, mặc dù cả hai không đá chính ở các trận vòng loại và tại World Cup 2006. Những yếu tố ấy, kết hợp với tất cả những bài tập đá ma (“rondos”) ở các học viện bóng đá tại Tây Ban Nha, là thời khắc mà tiki-taka thực sự ra đời. Đội tuyển Tây Ban Nha sau đó không bao giờ nhìn lại vào quá khứ và hối tiếc quyết định này nữa, khi lên ngôi ở World Cup 2010 cũng như ở hai kỳ Euro 2008 và 2012!

 Đội tuyển Đức soán ngôi vô địch thế giới của Tây Ban Nha vào năm 2014, song họ đã từng bước tiến tới danh hiệu này kể từ năm 2010, sau khi bại trận trước chính Tây Ban Nha ở trận bán kết World Cup. Cho dù vậy, bước ngoặt với đội bóng của HLV Joachim Loew đến trước khi giải đấu diễn ra. Tiền vệ Michael Ballack là đội trưởng của đội tuyển Đức trong suốt hơn 10 năm.

Tại World Cup 2002, Ballack là đầu tàu kéo cả một tập thể rệu rã vào tới trận chung kết. Ballack ghi bàn ở cả trận tứ kết và bán kết, song phải ngồi ngoài ở trận đấu cuối do bị treo giò. Sau đó, tiền vệ Ballack, giống như Raul, trở thành một cầu thủ “khó chiều” xét về khía cạnh chiến thuật. Anh không còn là một tiền vệ toàn năng, một cỗ máy ghi bàn khi đã bước sang tuổi 33 nữa. Ballack đá thấp hơn, chậm hơn và trở thành người điều tiết nhịp độ của các đợt lên bóng. Song đó là điều đội tuyển Đức không cần, bởi HLV Joachim Loew muốn đội bóng chơi pressing nhiều hơn. Việc Bastian Schweinsteiger đá ngày càng hay ở vai trò tiền vệ trung tâm, cộng với sự xuất hiện của tiền vệ sáng tạo đầy tiềm năng Mesut Ozil, đòi hỏi một cái tên tràn đầy năng lượng để hoàn tất bộ ba ở giữa sân của Đức.

Chấn thương mà Ballack gặp phải ở trận chung kết FA Cup khiến anh không thể tham dự World Cup 2010 tại Nam Phi, nhưng nó lại mở cánh cửa tới thành công cho tuyển Đức. Sami Khedira là người được lựa chọn cho vị trí tiền vệ trụ, và chơi cực hay bên cạnh Schweinsteiger và Ozil. Đức trở thành đội bóng hoàn thiện hơn, và việc thiếu vắng Ballack khiến các cầu thủ phải trưởng thành và nắm vai trò lãnh đạo.

Harry Kane và Raheem Sterling hoàn toàn có thể thay thế ngôi sao Wayner Rooney trong màu áo Tam sư.

Đội bóng nào ở châu Âu hiện tại có thể áp dụng kinh nghiệm từ những bài học này? Câu trả lời là: Đội tuyển Anh. Ngôi sao Wayne Rooney, giống như Raul và Ballack trước đó, hiện đang là đội trưởng đội tuyển Anh. Tiền đạo của CLB Manchester United đã là trụ cột của đội tuyển Tam sư trong suốt 13 năm, với 51 bàn thắng và 109 lần ra sân.

Hiện Wayne Rooney đã bước sang tuổi 31, đi cùng với đó là ba vấn đề quen thuộc. Đó là, Wayner Rooney ngày càng khó xếp vị trí trong sơ đồ chiến thuật. HLV Roy Hodgson muốn xoay vòng giữa đội hình 4-3-3 và 4-3-1-2, nhưng nếu Rooney ra sân, đội tuyển Anh sẽ phải chơi sơ đồ thứ hai và Tam sư sẽ gặp nhiều khó khăn nếu sử dụng sơ đồ 4-3-3 với Rooney và Kane trên hàng công, bởi Rooney không còn đủ thể lực để đá tiền đạo dạt cánh như trước nữa. Hai cái tên Daniel Sturridge hay Danny Welbeck là những cái tên phù hợp với vị trí đó hơn. Bên cạnh đó, Rooney không phù hợp với phong cách chơi bóng tốc độ của đội tuyển Anh ở thời điểm hiện tại. Jamie Vardy - tiền đạo số 1 của CLB Leicester City - chân sút đang có 22 bàn ở giải Ngoại hạng mùa này, sở hữu tốc độ đáng kinh ngạc cùng khả năng đánh hơn bàn thắng vô cùng ấn tượng. Daniel Sturridge của CLB Liverpool cũng đang dần trở lại sau chấn thương và lấy lại phong độ, còn Danny Welbeck của CLB Arsenal luôn là cái tên được nghĩ đến bởi sự đa năng và khả năng tuân thủ chiến thuật mà HLV trưởng đưa ra. Theo Walcott, Alex Oxlade-Chamberlain và Raheem Sterling cũng đều có tốc độ cực tốt.

Còn nếu sử dụng Wayner Rooney, nhiều chuyên gia cho rằng, có thể sẽ làm chậm nhịp tấn công cho Tam sư, dù là ở các tình huống lên bóng trực tiếp hay phản công. Cuối cùng, lý do quan trọng nhất: Đội tuyển Anh hiện đã sở hữu những phương án thay thế chất lượng cho Rooney. Hai năm trước việc “trảm” Rooney là điều cực kì phi lý khi Rickie Lambert là người dự bị cho Rooney khi đó - và giờ đây, cựu tiền đạo của Southampton và Liverpool đang trôi dạt ở đâu?

 Hiện tại, đội tuyển Anh có hai tiền đạo cạnh tranh ngôi Vua phá lưới của  giải Ngoại hạng là Kane và Vardy. Harry Kane đã vượt mốc 20 bàn/mùa trong hai mùa giải gần nhất, bàn thắng vào lưới đội tuyển Đức ở trận giao hữu vừa qua cho thấy khả năng xoay xở trong vòng cấm của chân sút 22 tuổi là vô cùng đáng nể. Kết hợp với Alli, người đồng đội tại Tottenham, bộ đôi này cho người hâm mộ thấy rằng tương lai của đội tuyển Anh nằm trong tay họ.

Tam sư chắc chắn sẽ hưởng lợi không ít từ mối quan hệ tự nhiên và vô cùng khăng khít từ cấp CLB tới cấp ĐTQG của Kane và Alli. Việc Rooney liên tục gặp chấn thương trong khoảng 1 năm trở lại đây, cùng với thành tích ghi bàn ấn tượng của cả Kane và Vardy, khiến HLV Roy Hodgson sẽ rất đau đầu trong bài toán hàng công. Nếu hồi phục chấn thương kip thời, Rooney có thể sẽ vẫn dự Euro 2016, nhưng liệu tiền đạo của Manchester United có được đá chính hay không, sẽ là một câu chuyện hoàn toàn khác. Kỉ lục ghi bàn và những đóng góp của Wayne Rooney cho ĐTQG sẽ không bao giờ rơi vào quên lãng, nhưng chưa thể đảm bảo một suất đá chính khi anh không đạt phong độ tốt nhất.

Tây Ban Nha và Đức đã thành công, khi thiếu vắng các đội trưởng kỳ cựu trong kỳ tham dự EURO, World Cup và đội tuyển Anh cần cân nhắc rất kĩ bài học nói trên.