Kiến thức chung về phòng chống đuối nước
Theo các chuyên gia bơi lội và phòng, chống đuối nước, nắm vững kiến thức phòng chống đuối nước giúp trẻ em hiểu biết về tác dụng, lợi ích của việc học bơi, nguyên nhân đuối nước, những nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước, nguyên tắc an toàn khi đi bơi, cách phòng ngừa, cách cứu đuối đúng cách… Ngay cả những trẻ chưa biết bơi, nếu nắm vững kiến thức phòng chống đuối nước thì cũng phần nào biết phòng ngừa đuối nước.
Ngoài ra, việc nắm vững kiến thức phòng chống đuối nước còn giúp các em trở thành những tuyên truyền viên tích cực phổ biến, tuyên truyền kiến thức phòng chống đuối nước cho bạn bè, người thân trong gia đình để cùng nhau phòng ngừa, giảm thiểu tình trạng đuối nước.
Tùy theo từng đối tượng, lứa tuổi và khả năng nhận thức của trẻ em, giáo viên/hướng dẫn viên sẽ lựa chọn phương pháp phổ biến về kiến thức phòng chống đuối nước bằng cách thức phù hợp, ngắn gọn, dễ hiểu, gần gũi nhất với những tình huống thực tế diễn ra hằng ngày và sát thực với những bài tập thực hành ngay sau đó, giúp các em vừa nắm vững kiến thức, vừa được kết hợp giữa lý thuyết và thực hành để buổi học thêm hiệu quả.
Những kiến thức cơ bản về phòng chống đuối nước, trẻ em cần được trang bị gồm: nguyên nhân trẻ em bị đuối nước; những nguy cơ tiềm ẩn đuối nước cần phòng tránh. cách nhận biết đuối nước; biện pháp phòng tránh đuối nước; tác dụng của việc học bơi; an toàn khi đi bơi và tham gia giao thông đường thủy; cách cứu đuối an toàn...
Hướng dẫn và tập bơi cho học sinh tiểu học ở xã Thanh Đức, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh: Bá Dũng
Kỹ năng bơi ban đầu
Một số chuyên gia, hướng dẫn viên của các tổ chức cứu hộ quốc tế dạy bơi tại Việt Nam quan niệm rằng: Điều quan trọng khi dạy trẻ em phòng, chống đuối nước là dạy các em nắm được kiến thức phòng chống đuối nước và thực hành các kỹ năng an toàn trong môi trường nước, các em cần có khả năng thực hành kỹ năng đứng nước, nổi ngửa được ít nhất 90 giây, di chuyển tự do theo kiểu bơi chó, bơi ngửa, bơi nghiêng được ít nhất 25m để các em có thể tự cứu được bản thân khi bất ngờ bị rơi xuống nước.
Trong thực tế, trẻ em mới biết bơi và bơi được 25m theo bản năng mà không được tập luyện động tác kỹ thuật để hình thành kỹ năng vận động cơ bản dưới nước thì khó có thể phát triển tốt nhất khả năng bơi và thực hành được các kỹ năng vận động khác ở dưới nước. Vì vậy, dạy các em học bơi, trước hết cần dạy các em thực hiện đúng kỹ thuật các kiểu bơi phổ thông như: bơi ếch (hoặc bơi trườn sấp, bơi ngửa)… Việc phối hợp động tác giữa chân, tay, tư thế thân người và cách thở của các kiểu bơi (bơi ếch, bơi trườn sấp, bơi ngửa) là cơ sở, nền tảng tốt nhất để các em có khả năng sáng tạo thực hành nhiều kiểu bơi tự do khác. Thực hiện đúng kỹ thuật động tác bơi giúp các em phát triển cân đối cơ thể, phát triển các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo léo và tự tin để thoát hiểm cũng như có khả năng thực hành kỹ năng tự cứu, các kỹ năng an toàn trong môi trường nước.
Thực tế hiện nay, mỗi khóa dạy bơi ban đầu tại các cơ sở, bể bơi thường được tổ chức từ 12 đến 15 buổi. Đối với trẻ em có khả năng vận động bình thường thì lượng thời gian này chỉ đủ để các em tập luyện và biết phối hợp động tác giữa chân, tay, tư thế thân người và cách thở của một kiểu bơi sau 12 đến 15 buổi học. Tức là, kết thúc khóa học, các em vừa kịp hình thành kỹ năng bơi và bơi được 25m nhưng cần củng cố, nâng cao kỹ năng bơi và có thể bơi được cự ly dài hơn. Vì thế, bơi được 25m có thể được coi là biết bơi ban đầu, còn việc biết bơi đúng kỹ thuật, biết bơi an toàn và không bị tái mù bơi thì các em cần được tham gia học bơi ở các khóa học bơi tiếp theo để củng cố, hoàn thiện và nâng cao về kỹ năng bơi cũng như thực hành các kỹ năng an toàn trong môi trường nước.