Vụ trưởng Giáo dục Đại học Nguyễn Thị Kim Phụng.
- Hơn 30 thí sinh thi vào Đại học Huế được báo không đỗ do nhầm lẫn điểm ưu tiên khi nhập học. Bộ nhìn nhận sự việc này như thế nào thưa bà?
- Trong khoảng 12.000 chỉ tiêu của Đại học Huế, có hơn 30 trường hợp bị nhầm về đối tượng và khu vực ưu tiên. Nhầm lẫn này rất đáng tiếc, nhất là đối với thí sinh và gia đình. Chúng tôi chia sẻ với các em về sự không may này, tuy nhiên trong tuyển sinh, nhầm lẫn rất khó tránh.
Trước đây, những việc như vậy được giải quyết trong phạm vi của từng cao đẳng, đại học, giữa nhà trường với thí sinh. Kỳ thi năm nay sử dụng cơ sở dữ liệu chung nên có thông tin chung từ các trường và sự thống nhất chỉ đạo xử lý trong cả nước. Chúng tôi không xem nhẹ vấn đề này nhưng cũng muốn các thí sinh yên tâm rằng có thể giải quyết hợp lý trên cơ sở kinh nghiệm từ những năm trước.
- Những sai sót nói trên nguyên nhân từ đâu?
- Chúng tôi đang yêu cầu Đại học Huế báo cáo và cho kiểm tra đối với từng trường hợp cụ thể. Tuy chưa có kết quả cuối cùng nhưng trong quá trình xử lý một số trường hợp tương tự, chúng tôi thấy chủ yếu do các nguyên nhân sau:
Hầu hết sai sót là do thí sinh chưa nghiên cứu kỹ quy chế và quy định liên quan để đăng ký dự thi với thông tin chính xác. Chính sách ưu tiên được quy định khá chi tiết vì phải xác định đúng đối tượng thực sự cần thiết, tránh việc lạm dụng và đảm bảo công bằng trong toàn hệ thống. Nhiều thí sinh thấy quy định phức tạp đã tìm đến các kênh trợ giúp từ trường THPT, trường cao đẳng, đại học, phương tiện truyền thông hoặc các đường dây nóng, email trợ giúp của Bộ Giáo dục. Tuy nhiên, một số em đã không tận dụng cơ hội này để nhầm lẫn đáng tiếc.
Khi tập trung tại các cụm thi và đăng ký xét tuyển tại các trường, thí sinh đều được hướng dẫn kiểm tra thông tin, đề nghị chỉnh lý sai sót, nếu có. Quy trình này đã hạn chế khá nhiều sai sót nhưng đáng tiếc vẫn chưa thể loại bỏ hẳn.
Thứ hai, một vài trường ở địa phương chưa hướng dẫn chi tiết để các em hiểu chính xác về trường hợp cá biệt của mình hoặc nếu cần thiết thì liên hệ với ai, ở đâu để được giải đáp… Cá biệt cũng có những cán bộ của trường cao đẳng, đại học chưa đánh giá đúng hồ sơ thực của thí sinh khi kiểm tra hồ sơ nhập học…
Đối với Đại học Huế, sai sót chắc không nằm ngoài các nguyên nhân trên.
Đến Đại học Y dược Huế làm thủ tục nhập học, nữ sinh Lê Xuân Lài cùng bố nhận được thông báo trượt đại học vì lý do cộng sai điểm ưu tiên. Ảnh: Đắc Đức.
- Trưởng phòng đào tạo Đại học Huế cho biết phần mềm tuyển sinh của Bộ tự động cộng điểm cho thí sinh theo địa chỉ hộ khẩu dẫn đến sai sót đối với thí sinh học ở trường thuộc địa phương khác. Vậy trách nhiệm của Bộ trong trường hợp này như thế nào?
- Kỳ tuyển sinh đang thực hiện cơ chế “tiền đăng, hậu kiểm” (thí sinh tự đăng ký hồ sơ trước, các trường sẽ kiểm tra sự chính xác sau). Cơ chế này tạo tiền đề để tiến tới việc đăng ký trực tuyến ở những năm sau khi điều kiện cho phép. Phần mềm tuyển sinh chung do Bộ quản lý tiếp nhận cơ sở dữ liệu từ các địa phương. Dữ liệu này được các trường THPT nhập từ phiếu đăng ký dự thi của thí sinh. Sau khi nhập liệu, trường đã in thông tin để các em ký xác nhận chính xác rồi mới chuyển lên Sở, Bộ để dùng chung.
Khi thấy có hiện tượng sai sót nói trên, bộ phận kỹ thuật đã kiểm tra lại phần mềm và thấy rằng vẫn đảm bảo chính xác theo quy chế. Tuy nhiên, nếu thông tin “tiền đăng” - tức là thông tin trong phiếu đăng ký dự thi không chính xác hoặc nhập liệu không chính xác (so với hồ sơ thực) mà không được chỉnh sửa ở các quy trình sau (như đã nói trên) thì số điểm ưu tiên được phần mềm cộng cũng sẽ không phù hợp với hồ sơ thực của thí sinh và phải được chế độ “hậu kiểm” xác định lại.
Cũng có thể số liệu cộng ưu tiên của phần mềm chính xác nhưng đánh giá hồ sơ thực tại một số trường đại học, cao đẳng không chính xác nên cho rằng điểm được cộng không chính xác…
Như vậy, có thể có sai sót nhưng không có nguyên nhân từ phần mềm quản lý tuyển sinh.
- Vậy phương án giải quyết để đảm bảo quyền lợi cho thí sinh ra sao?
- Nguyên tắc xuyên suốt trong giải quyết sai sót của Bộ là đảm bảo quyền lợi hợp lý cho thí sinh, không trái Quy chế tuyển sinh. Việc giải quyết cụ thể phụ thuộc vào nguyên nhân sai sót đối với từng trường hợp.
Nếu địa phương hướng dẫn sai, dẫn đến thông tin đăng ký dự thi của thí sinh sai, Bộ sẽ xem xét để đưa ra cơ chế giải quyết phù hợp; nếu trường hiểu sai Quy chế, Bộ sẽ chỉ đạo trường thực hiện theo đúng quy chế… Cơ chế thời gian qua Bộ đã áp dụng với một số trường hợp là xác định điểm thực cho các em, nếu không trúng tuyển sẽ cho phép lựa chọn lại trường/ngành học phù hợp với điểm thực đó. Nghĩa là, thí sinh không bị trượt oan nhưng cũng không hạ điểm trúng tuyển để giải quyết những sai sót này, nếu có.
Nếu nhầm lẫn do thí sinh thì các em vẫn phải tự chịu trách nhiệm. Thực tế là các em đã có ít nhất 3 lần để rà soát điều chỉnh thông tin, nếu chưa hiểu rõ thì có các kênh tư vấn, trợ giúp… được cấp tài khoản để kiểm tra trên hệ thống bất cứ lúc nào… Tuy nhiên, Bộ cũng khuyến khích các trường nếu tính lại điểm thực của thí sinh vẫn đủ điều kiện trúng tuyển một ngành nào đó của trường và các em cũng có nguyện vọng thì trường quyết định cho theo học.
Hiện nay, các đường dây nóng và các email tư vấn tuyển sinh của Bộ, của các trường cao đẳng, đại học tiếp tục hoạt động. Nếu thí sinh thấy quyền lợi của mình chưa được đảm bảo thì có thể liên hệ để được tư vấn theo các kênh này.