Quay lại Dân trí
Dân Sinh

Kinh doanh sụt giảm do Covid 19: Nhiều doanh nghiệp chưa nghĩ tới thưởng Tết

(Dân sinh) - Những năm trước, thời điểm này, hầu hết các doanh nghiệp đã hoàn thành kế hoạch kinh doanh và đưa ra các mức thưởng Tết cho nhân viên, nhưng năm nay khá đặc biệt, trong bối cảnh kinh doanh thua lỗ do dịch bệnh Covid19, nhiều doanh nghiệp cho biết họ chưa biết xoay xở ra sao để thưởng tết cho người lao động (NLĐ) hoặc chưa nghĩ tới lương thưởng Tết cho nhân viên.

Xoay xở thưởng tết cho NLĐ

Qua gần một năm đầy biến động do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhắc đến chuyện thưởng Tết ở thời điểm này, nhiều doanh nghiệp cho rằng "vẫn còn quá sớm", trong khi NLĐ thì bắt đầu thấp thỏm mong chờ.

Đại diện Vietnam Airlines cho biết do khó khăn vì đại dịch Covid-19, hãng này đã chủ động cắt giảm lương, thưởng của NLĐ trong suốt năm 2020. Với tình hình khó khăn kéo dài, dự kiến Vietnam Airlines sẽ không có thưởng Tết Nguyên đán 2021. Trước đó, hãng hàng không này đã nhiều lần phải điều chỉnh lương của lãnh đạo và NLĐ để ứng phó với dịch Covid-19. Trong đó, riêng lương phi công giảm hơn 50% so với năm ngoái, từ 147 triệu đồng xuống còn bình quân 77 triệu đồng/tháng. Lương trung bình của tiếp viên, lao động mặt đất của hãng dự kiến cũng giảm lần lượt gần 48% và 44,5%, còn 13,8 triệu và 14 triệu đồng/tháng. Tổng số lao động của Vietnam Airlines cũng giảm hơn 1.600 người so với năm 2019.

Qua khảo sát từ các DN ngành du lịch, hàng không, giao thông…rất nhiều doanh nghiệp kêu khó khăn. Ông Nguyễn Văn Mỹ - Giám đốc Công ty du lịch Lửa Việt chia sẻ: "Chúng tôi dùng từ gọi là lương Covid vì không thể trả lương, anh em cũng không thể nào nhận đồng lương trong khi không có việc làm được. Nên việc thưởng tết đối với công ty chúng tôi tạm thời chưa nghĩ tới.

Ông Hoàng Nhân Chính – Tổng Thư ký Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB) nhận định: Sau tác động của những làn sóng dịch Covid-19 nối tiếp nhau trong năm nay, đa số các doanh nghiệp lữ hành đã không còn nguồn lực để chi trả lương thưởng Tết cho NLĐ. Một số doanh nghiệp lữ hành đã có chính sách thưởng voucher nghỉ dưỡng làm quà tặng cho nhân viên, coi như động viên anh em".

Kinh doanh sụt giảm do Covid 19: Nhiều doanh nghiệp chưa nghĩ tới thưởng Tết - Ảnh 1.

Kinh doanh sụt giảm do Covid 19: Nhiều doanh nghiệp chưa nghĩ tới thưởng Tết

Hướng dẫn DN làm đúng quy định thưởng Tết

Mặc dù thời hạn báo cáo là 27/12, tuy nhiên chia sẻ với phóng viên ông Nguyễn Bá Lực, Trưởng phòng Lao động tiền lương và BHXH (thuộc Sở LĐ-TB& XH Hà Nội), cho biết đến thời điểm này Hà Nội chưa có thông tin về tình hình thưởng tết trong các DN. "Mọi năm, tầm này có nhiều DN đã báo cáo lương, thưởng tết, nhưng năm nay, chúng tôi đã gửi văn bản, phiếu khảo sát đến các DN. Tình hình dịch khó khăn chưa biết thế nào, nhưng khả năng không thể bằng như năm ngoái", ông Lực nói.

Ông Nguyễn Huy Hưng, Cục trưởng Cục Quan hệ lao động và Tiền lương (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, tình hình chung năm nay do ảnh hưởng của dịch Covid 19 nên chắc chắn báo cáo thưởng Tết sẽ bị chậm hơn so với mọi năm.

"Đúng là theo lịch gửi báo cáo thì 27/12 là hạn cuối các địa phương gửi về Bộ nhưng đến thời điểm này chúng tôi vẫn chưa có thông tin gì về việc thưởng Tết từ các doanh nghiệp cả. Dự kiến phải cuối tháng 1/2021 mới có báo cáo tổng hợp thưởng Tết.

Năm nay tình hình các doanh nghiệp rất khó khăn, bản thân chúng tôi khi yêu cầu các doanh nghiệp báo cáo lương, thưởng Tết ở thời điểm này cũng cảm thấy rất chia sẻ nên năm nay chắc chắn có báo cáo muộn hơn các năm", ông Hưng thông tin.

Bên cạnh do ảnh hưởng của dịch Covid-19, sở dĩ năm 2021 báo cáo thưởng Tết muộn hơn theo ông Hưng lý giải là cơ quan chức năng cũng muốn nắm bắt tình hình chung của cả hai đợt thưởng là Tết Âm lịch cà Tết Dương lịch vì năm nay thời điểm cách nhau chỉ khoảng một tháng.

Bộ luật Lao động 2019 có hiệu lực từ ngày 1.1.2021, Điều 104 quy định về "thưởng" thay vì "tiền thưởng". Cụ thể, thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho NLĐ căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của họ.

Liên quan đến quy định thưởng Tết, ngoài tiền có thể bằng hiện vật theo Bộ luật Lao động 2019 chính thức có hiệu lực vào đầu năm sau, ông Hưng cho rằng, trên thực tế thưởng là khoản thỏa thuận của hai bên, không giống như tiền lương là khoản trả bắt buộc. Do đó, bằng hình thức nào là do người sử dụng lao động và NLĐ đồng thuận mà thấy hợp lý thì sẽ thưởng như vậy. "Thưởng đã được thỏa thuận trong hợp đồng lao động, về nguyên tắc khi đã thỏa thuận trong hợp đồng rồi phải thực hiện đúng như vậy. Cơ quan chức năng sẽ hướng dẫn DN làm đúng quy định thưởng Tết" - ông Hưng nói thêm.

3 năm trước thưởng Tết đều có xu hướng tăng

Thống kê của Bộ LĐ-TB&XH, năm 2018, tiền thưởng dịp Tết Dương lịch bình quân là 1,1 triệu đồng/người. Tết Nguyên đán bình quân cả nước là 5,5 triệu đồng/người (tương đương 1 tháng lương), tăng 13% so với Tết năm 2017.

Năm 2019, mức thưởng bình quân Tết Dương lịch là 1,42 triệu đồng/người, tăng 23,3% so với năm 2018. Thưởng Tết Âm lịch bình quân bằng khoảng 1 tháng lương (6,31 triệu đồng/người), tăng 11,4% so với năm 2018.

Năm 2020, khoảng 89,3% doanh nghiệp báo cáo có thưởng Tết Nguyên đán 2020 với mức bình quân khoảng 1 tháng lương (6,71 triệu đồng/người), tăng 7,1% so với thưởng dịp Tết Nguyên đán 2019, cụ thể: Công ty TNHH một thành viên 100% vốn Nhà nước 6,12 triệu đồng/người; Công ty cổ phần có vốn góp chi phối của Nhà nước 7,53 triệu đồng/người; Doanh nghiệp dân doanh 6,27 triệu đồng/người; Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài 6,91 triệu đồng/người.