Nguyễn Huy Thiệp: Tôi tưởng mình là nhà văn nhưng không phải…

Đầu tiên, Nguyễn Huy Thiệp nhận mình là một người nông dân. Ông sinh ra ở vùng quê Thái Nguyên dù nguyên quán Hà Nội. Tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm Hà Nội và đi dạy học, ông nghĩ mình là một nhà giáo. Sau về Hà Nội, công tác tại Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông nghĩ mình là cán bộ. Có lúc, ông lại nghĩ mình là một họa sĩ vì cũng vẽ vời và từng can vẽ tại Nhà xuất bản Giáo dục. Khi viết văn, ông lại tưởng mình là nhà văn. Nhưng tất cả đều không phải. Sống đến tuổi 69, cái tuổi thất thập cổ lai hy, ông nhận ra rằng mình sống cả cuộc đời này rốt cuộc là để đi tìm đạo.
 

Để đi tìm đạo, điều đầu tiên là phải đi qua “cửa tình”. Qua được “cửa tình”, đến hỉ xả, rồi từ bi và cuối cùng sẽ là giác ngộ. Đó là lúc con người tìm ra được đạo ở đời. Ông đi tìm đạo để “thoát hiểm” cho chính bản thân và gia đình mình. Hiện tại, ông tu luyện về tâm tính, chăm chỉ tập luyện khí công và sẵn sàng đối chọi với một núi bệnh tật một cách bình thản.

 

Nói về động cơ viết văn, Nguyễn Huy Thiệp chẳng hề giấu diếm cho biết, ông viết văn đầu tiên là vì tiền. Vì ông muốn kiếm tiền sửa cái mái nhà bị dột cho mẹ. Nhưng đến khi đã có một lượng bạn đọc nhất định, có tên tuổi, ông thấy mình như bước sang một cảnh giới khác. Mặc dù, đã ngừng sáng tác để vui thú điền viên, tên tuổi của Nguyễn Huy Thiệp vẫn được nhiều nhiều độc giả trong nước và quốc tế quan tâm.

 

 

Nói về hoàn cảnh sáng tác cuốn tiểu thuyết này, Nguyễn Huy Thiệp cho biết, nhân vật Khuê có nguyên mẫu là chính con trai ông – một thanh niên từng dính vào ma túy. Từ tình cảm dành cho con trai mà ông đã viết lên tác phẩm này chỉ vỏn vẹn trong vòng 1 tháng. Tuy nhiên, để đến được với bạn đọc ngày hôm nay, cuốn tiểu thuyết ấy đã phải trải qua một hành trình dài hơn 15 năm.
 

“Tuổi 20 yêu dấu” được viết từ tháng 12/2002, đầu tiên được xuất bản tại Mỹ, sau là nước Pháp cách đây đã 13 năm, và bây giờ, nó mới chính thức có mặt tại Việt Nam. Chia sẻ về “số phận” long đong lận đận của cuốn tiểu thuyết này, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều – Giám đốc Nhà xuất bản Hội Nhà văn cho biết, đơn vị phát hành đã gặp không ít khó khăn để ngày hôm nay cuốn tiểu thuyết đến được tay bạn đọc. 
 

Có thể, mỗi người sẽ có một cảm nhận khác nhau về “Tuổi 20 yêu dấu”, bởi chúng ta đón nhận một cuốn sách như cách chúng ta ngắm nhìn, tiếp cận một nhân vật trong đời sống. Mỗi người sẽ có một cách tiếp cận khác nhau. Văn bản nghệ thuật đi qua thế giới người chia rẽ và đan cài tất cả.
 

Nhân vật Khuê chửi bậy, liều lĩnh, phá đám, ngang ngạnh, điên rồ, đầy thách thức và tuyệt vọng. Khuê muốn làm người tốt nhưng vì nhiều lý do ràng buộc, nhấn chìm, khiến anh ta không thể thực hiện được. Đó cũng là bi kịch của nhiều người trẻ tuổi trong xã hội đương thời. 
 

Khuê sinh ra trong một gia đình, bố áp đặt, mẹ bao bọc, xã hội thì toàn những điều ảo tưởng và giả dối, anh ta bơ vơ, cô độc không biết đi đâu, về đâu. Khuê đã khóc và Nguyễn Huy Thiệp đã nghe được tiếng khóc ấy. Có thể nói, “Tuổi 20 yêu dấu” là một tiếng khóc của sự bất lực, tủi thân, cô độc và tuyệt vọng. Nó là một tiếng khóc trong một dàn tiếng khóc, một thông điệp lớn và sâu sắc, một tiếng chuông cảnh tỉnh về tính vô cảm của xã hội. Đây thực sự là một cuốn sách có ý nghĩa đối với xã hội và đó chính là lý do mà Nhà xuất bản Hội Nhà văn vượt qua nhiều thách thức để xuất bản.

 

 

 

Con người, ai cũng có thể mắc phải sai lầm khi trẻ tuổi, có những sai lầm có thể khiến người ta gục ngã, nhưng cũng có những người đã tự mình đứng dậy và trưởng thành từ chính những sai lầm đó. Vậy, làm thế nào để tuổi 20 thực sự trở thành tuổi yêu dấu của mỗi chúng ta? Giời trẻ bây giờ và giới trẻ ngày trước khác gì nhau? Chia sẻ về vấn đề này, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp cho biết, ông vẫn thường ngồi chuyện trò cùng ông bạn già là nhà thơ Nguyễn Bảo Sinh về những những người trẻ tuổi. Trên đời này, tuổi thanh niên là là tuổi đẹp nhất, cả phụ nữ lẫn đàn ông mới lớn đều đẹp một cách tự nhiên. Và rồi, họ sẽ bước qua cánh cửa đầu tiên của cuộc đời là “cửa tình”. Đó là cánh cửa đầu tiên để “tu luyện” thành người.
 

Trong tác phẩm “Tuổi 20 yêu dấu” của mình, Nguyễn Huy Thiệp đã đặt ra câu hỏi cho chính mình và cho những bậc làm cha mẹ: Chúng ta đã thực sự hiểu về tuổi trẻ? Chúng ta đã thực sự hiểu con mình khi hầu hết các ông bố thường là áp đặt và các bà mẹ thì bao bọc con một cách thái quá?!
 

Gửi lời nhắn nhủ tới thế hệ trẻ ngày nay, tác giả Nguyễn Huy Thiệp nhấn mạnh: Khi bạn còn trẻ, bạn hãy sống và lắng nghe trái tim của mình, hành động theo tâm tưởng. Tôi tin rằng những người biết yêu thì không bao giờ tầm thường. Tuy nhiên, cuộc sống ngày càng biến chuyển nhanh, tuổi trẻ phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức hơn, nhất là về mặt tinh thần, đừng để bị “tuột xích” như Khuê của “Tuổi 20 yêu dấu".