Chỉ còn hơn 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2024, nhưng theo đánh giá của nhiều đơn vị sản xuất, kinh doanh, bối cảnh hiện nay khiến người dân “thắt lưng buộc bụng”, sức mua khá chậm.
Thắt chặt chi tiêu, tập trung mua hàng thiết yếu
Khảo sát mới đây của VCCI cũng chỉ ra điểm nghẽn của doanh nghiệp. Hầu hết doanh nghiệp được khảo sát đều cho rằng, mức tiêu thụ giảm sút mạnh ở thị trường các doanh nghiệp đang kinh doanh. Do đó, việc tăng trưởng tiêu dùng khi vào mùa mua sắm cuối năm sẽ là trụ đỡ cho nền kinh tế trong năm nay.
Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 10 của Tổng cục Thống kê cho thấy, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính tăng 1,5% so với tháng trước và tăng 7% so với cùng kỳ.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, sự tăng trưởng ở mức 7% so với năm ngoái cho thấy sức mua giảm sâu, thương mại điện tử phát triển “nóng” khiến đại đa số người tiêu dùng chọn mua sắm online thay vì trực tiếp đến cửa hàng, cộng với khủng hoảng thừa ở một số lĩnh vực khiến nhiều cửa hàng không còn hiệu quả, buộc phải đóng cửa.
Đáng kể nhất cho sự kiện kích cầu sức mua chính là chương trình “Ngày mua sắm trực tuyến - Online Friday 2023” - sự kiện Thương mại điện tử quốc gia lớn nhất trong năm diễn ra trên toàn quốc trong 60 giờ (từ ngày 1 – 3/12 vừa qua) với hàng loạt chương trình khuyến mại rất sâu, nhiều sản phẩm có thể mua được với giá từ 1.000 đồng đến vài nghìn đồng.
Chương trình đã thu hút trên 3.000 doanh nghiệp tham gia, tiếp cận được 1 tỷ lượt xem trên các nền tảng, 3 triệu đơn hàng được chốt, 10 triệu người tiếp cận với chương trình, và trên 300.000 mặt hàng, sản phẩm mã giảm giá được các doanh nghiệp cung cấp tới người tiêu dùng trong thời gian chỉ 60 giờ diễn ra sự kiện.
Có thể thấy “Online Friday 2023” đã góp phần vào kích cầu mua sắm trong cả nước dịp cuối năm.
Bà Nguyễn Giang Hương Ly, Giám đốc phát triển thương hiệu Deli Việt Nam cho biết, ngày bình thường doanh nghiệp chỉ livestream bán hàng 4 giờ một ngày. Nhưng trong 3 ngày khuyến mại cao điểm của Chương trình OnlineFriday, hãng huy động hết nhân lực tăng lên thành 10 giờ livestream mỗi ngày.
"Đây cũng là thời gian khuyến mại khủng nhất của hãng. Tổng giá trị voucher lên đến 100 triệu, cùng với 3.000 - 4.000 phần quà đi theo mỗi đơn hàng, lượng đơn sẽ tăng gấp 5 lần so với những ngày sale thông thường", bà Ly hào hứng thông tin.
Hay như cuối tuần vừa qua, theo Bộ Công Thương,một số trung tâm thương mại lớn có lượng khách mua sắm ổn định, do là cao điểm diễn ra sự kiện “Black Friday” với nhiều chương trình giảm giá.
Trong đó, quần áo thời trang, giày dép các loại thuộc nhiều thương hiệu giảm từ 20%-70%, một số nơi giảm tới 80%… Phân tích của một số doanh nghiệp cho thấy, người tiêu dùng ngày càng có nhiều sự lựa chọn mua sắm hơn, cả trực tiếp lẫn trực tuyến, với mức ưu đãi hấp dẫn.
Chưa kể, các chương trình giảm giá thường kéo dài, nối tiếp nhau chứ không tập trung vào một dịp nhất định nên khách hàng có tâm lý chờ giảm giá sâu hơn để mua. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay, để thắt chặt chi tiêu, người dân chờ vào các chương tình khuyến mại để mua sắm, và cũng chỉ tập trung mua các hàng hóa thiết yếu.
Doanh nghiệp đuối sức, bỏ dở mục tiêu
Trong bối cảnh tình hình kinh doanh ngày càng khó khăn, “ông lớn” trong ngành điện máy - Thế giới di động vừa cho biết, sẽ tích cực tái cấu trúc trong quý IV để tối ưu chi phí, trong đó có thể đóng cửa thêm 200 cửa hàng không hiệu quả.
“Đây là những cửa hàng không hiệu quả về doanh thu và lợi nhuận. Chúng tôi sẽ theo dõi sát sao kết quả để điều chỉnh phù hợp tại từng thời điểm”, bản công bố thông tin của Thế giới di động viết.
Được biết, công ty này hiện có hơn 5.600 cửa hàng, gồm 1.158 cửa hàng Thế giới di động, 2.281 cửa hàng Điện máy xanh, hơn 1.700 siêu thị Bách hóa xanh và 540 nhà thuốc An Khang. Ý định đóng bớt cửa hàng Thế giới di động và Điện máy xanh kém hiệu quả cũng từng được Chủ tịch HĐQT Nguyễn Đức Tài đề cập trong cuộc họp với nhà đầu tư gần đây.
Với tình trạng sức mua thị trường yếu và còn kéo dài, công ty cho rằng không thể duy trì những bộ phận kém hiệu quả. Tuy nhiên, ông khẳng định, việc đóng bớt cửa hàng không ảnh hưởng đến doanh thu, mà chỉ “chuyển từ cửa hàng này sang cửa hàng khá”. Thêm vào đó, chi phí mặt bằng, nhân viên, điện nước được cắt giảm, giúp công ty cải thiện lợi nhuận.
Không chỉ ngành bán lẻ, ngành hàng F&B cũng sụt giảm mạnh trong thời gian qua. Theo kết quả khảo sát các doanh nghiệp ngành hàng F&B hồi tháng 9/2023 của Vietnam Report, từ năm 2022 đến 2023, có đến 33,3% doanh nghiệp ngành này giảm doanh thu, 41,7% doanh nghiệp giảm lợi nhuận.
Còn theo số liệu của hãng nghiên cứu thị trường Nielsen IQ, khoảng 84% ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đã tăng giá trong 8 tháng đầu năm nay khiến doanh thu của ngành này liên tục giảm.
Ông Dzũng Nguyễn, Giám đốc cấp cao đo lường thị trường bán lẻ Nielsen IQ, nhận định, hầu hết mặt hàng đều bị giảm sản lượng tiêu thụ trong 8 tháng đầu năm nay.
Trong 26.214 thương hiệu ở Việt Nam được công ty nghiên cứu thị trường này theo dõi, có đến 60% đang trên đà suy giảm khi tăng giá bán và đánh mất sản lượng…
Kỳ vọng vào sức cầu cuối năm
Nhận định riêng ngành bán lẻ, Cty CP Chứng khoán VNDirect đánh giá, thời điểm ảm đạm đã qua trong nửa đầu năm nay, đang hướng tới giai đoạn phục hồi với nhiều dấu hiệu tích cực.
Lạm phát ổn định và mặt bằng lãi suất thấp đủ lâu có thể sẽ kích thích nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng vào mùa cao điểm cuối năm.
Bên cạnh đó, giai đoạn gần Tết được kỳ vọng sẽ giúp hoạt động mua sắm, bán lẻ ấm dần trở lại.
Ông Phùng Thế Vinh - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Kangaroo, thành viên Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam cho biết, mùa cuối năm là mùa vàng mua sắm lớn nhất trong năm của tất cả các doanh nghiệp, kể cả các doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam và Kangaroo.
Do đó, "chúng tôi đã quyết định dùng nguồn ngân sách dành cho chi phí khuyến mại lớn nhất trong năm cho “mùa vàng” cuối năm để đồng hành cùng các địa phương, đối tác trong bán hàng, đưa ra các model sản phẩm bán không lợi nhuận để kích cầu tiêu dùng. Bên cạnh đó, xây dựng và phát triển các sản phẩm đặc thù, phù hợp, đặc biệt là ở phân khúc trung và phổ thông…", ông Vinh cho hay.
Góp phần thúc đẩy sức mua cuối năm, Sở Công thương TP. HCM cũng như Sở Công Thương Hà Nội đã làm việc với các hệ thống bán lẻ, phối hợp cùng các địa phương trên cả nước cung ứng nguồn hàng chất lượng, giá ổn định cho người tiêu dùng thành phố.
Năm nay, lượng hàng hóa bình ổn giá tiếp tục chiếm từ 25%-43% nhu cầu thị trường, nhằm phục vụ cao điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Doanh nghiệp bán lẻ nhìn nhận, kinh tế khó khăn, người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu là xu hướng chung hiện nay và điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sức mua.
Về lâu dài, các doanh nghiệp bán lẻ, nhà sản xuất… cần bắt tay nhau chặt chẽ hơn thông qua các chương trình ưu đãi, giảm giá thực chất, đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm, để mua sắm hàng hóa có sức bật vào thời điểm cuối năm.
Thanh Nhung
.