“Mưa dầm thấm lâu”
Thực hiện phương châm “mưa dầm thấm lâu”, anh Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng phòng kinh doanh Bưu điện tỉnh Trà Vinh cho biết, trước đây việc tuyên truyền chính sách chủ yếu là phát tờ rơi, hiệu quả thấp.
Vì thế, những hội nghị tuyên truyền đến tận bà con được tổ chức đã mang lại hiệu quả rất cao. Sau khi được tư vấn, hiểu rõ tính ưu việt của chính sách, bà con tiếp tục là cầu nối, tư vấn cho người thân, hàng xóm, bạn bè để "lưới" an sinh của Trà Vinh không ngừng được mở rộng.
Kể về những trường hợp tham gia BHXH tự nguyện trên hành trình “dệt lưới” của mình, anh Tuấn cho biết, đến giờ anh vẫn ấn tượng với bà Nguyễn Thị Bạch Vân (SN 1968) ở TP Trà Vinh khi quyết định tham gia BHXH tự nguyện cùng lúc cho bản thân và con trai (SN 2000) để thời gian tham gia chính sách của con được sớm nhất có thể và bà coi đó là “của để dành” cho con trai.
Hay như anh Lâm Thành Phước (SN 2000, ngụ tại TP Trà Vinh), làm việc tự do, thu nhập đủ trang trải cho bản thân và một phần hỗ trợ gia đình đã tham gia BHXH tự nguyện ngay khi được tư vấn.
Theo anh Phước, mỗi tháng chỉ cần trích ra một khoản nhỏ đóng BHXH tự nguyện cũng không ảnh hưởng đến chi tiêu cá nhân lại còn yên tâm có khoản để dành cho tương lai, có tích lũy về già.
Ra đời từ năm 2020, đến nay mô hình “nuôi heo đất tiết kiệm để tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình” của Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Trà Vinh đã được triển khai và nhân rộng.
Qua 2 năm phát động, toàn tỉnh đã thành lập hơn 60 tổ "phụ nữ nuôi heo đất tiết kiệm để tham gia BHXH tự nguyện" với hơn 800 thành viên, 70 tổ “phụ nữ nuôi heo đất tiết kiệm mua BHYT hộ gia đình” với gần 900 thành viên.
Bà Lê Thị Thu Hồng, Trưởng Ban Gia đình - Văn hóa, Hội LHPN tỉnh Trà Vinh cho biết, tham gia mô hình nuôi heo đất, mỗi chị em hội viên sẽ tích góp một khoản tiền trong chi tiêu hàng ngày bỏ vào con heo đất. Đến kỳ sinh hoạt của Chi hội, số tiền này được dùng để đóng BHXH tự nguyện tương ứng với mức đóng phù hợp.
“Bằng cách thức tham gia đơn giản, tiện lợi, mô hình nuôi heo đất không chỉ giúp chị em hội viên có ý thức tiết kiệm mà còn yên tâm, tự tin khi về già sẽ có lương hưu và thẻ BHYT nhờ tham gia BHXH tự nguyện từ khi còn trẻ. Thực tế cho thấy, mô hình “nuôi heo đất tiết kiệm tham gia BHXH tự nguyện” đã đạt được những hiệu quả rõ rệt.
Đặc biệt, tích cực tham gia mô hình “nuôi heo đất tiết kiệm để tham gia BHXH tự nguyện”, nhiều chị em trên địa bàn tỉnh Trà Vinh rất phấn khởi. “Tham gia BHXH rất tốt, không chỉ sau này có lương hưu đỡ gánh nặng cho con cháu, còn có thẻ BHYT để đi khám, chữa bệnh”, bà Lê Thị Thu Hồng nói.
Cũng theo bà Hồng, lúc đầu việc vận động chị em tham gia mô hình gặp nhiều khó khăn, bởi thu nhập của nhiều chị em khá thấp. Tuy nhiên, sau khi được giải thích cặn kẽ về quyền lợi tham gia BHXH tự nguyện và cách thực hành tiết kiệm, mỗi ngày chỉ cần bỏ ống heo 10.000 đồng trích từ tiền đi chợ, hoặc tiền bán trái cây, rau màu... là có thể tham gia mô hình thì chị em mới mạnh dạn tham gia.
Đánh giá hiệu quả của mô hình này tại địa bàn, bà Võ Thị Thúy Hằng, Chủ tịch Hội LHPN huyện Cầu Ngang (Trà Vinh) cho biết, đây là mô hình hết sức thiết thực, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh kinh tế của chị em hội viên địa phương.
Trước đây, chỉ cán bộ, công chức nhà nước mới có lương hưu, nhưng nay, thông qua chính sách BHXH tự nguyện, người lao động tự do cũng có cơ hội được hưởng lương hưu. Có thể nói, chính sách này rất phù hợp với tâm tư, nguyện vọng của nhân dân cũng như hội viên hội phụ nữ...
“Đi từng ngõ, gõ từng nhà” - đưa chính sách đến tận tay người dân
Ở phường Phú Thạnh (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên), chị Nguyệt là người tham gia BHXH tự nguyện sớm nhất. Chị cho biết, đến thời điểm này chị đã tham gia được gần 5 năm.
Chị từng là Hội trưởng Hội Phụ nữ phường và có thời gian vận động phát triển BHYT và hiện đang quản lý thu đối với hơn 1.600 người tham gia BHYT. Chị bảo, ước mơ lớn nhất của mình là được tham gia BHXH để sau này có lương hưu. Nhưng chỉ đến khi BHXH tỉnh Phú Yên về phường Phú Thạnh tổ chức hội nghị về BHXH, BHYT chị mới bắt đầu tham gia.
Và khi đã thực hiện được ước mơ tham gia BHXH tự nguyện, thấy anh chị em ruột, rồi bà con nội, ngoại chưa biết tới BHXH tự nguyện, chưa biết tích lũy để sau này có lương hưu nên chị quyết tâm phải tư vấn cho bằng được, trước hết là những người thân của mình.
Chị Nguyệt từng là nhân viên thu BHXH, BHYT kỳ cựu của UBND phường Phú Thạnh, hiện chị là nhân viên thu của Công ty truyền thông cộng đồng Phú Yên - tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT lớn nhất trong số 4 đơn vị đang hoạt động ở Phú Yên.
Chị Nguyệt kể: “Hầu như ngày nào tôi cũng chạy xe máy tới các gia đình để giúp bà con đến hạn đóng phí BHXH tự nguyện, BHYT. Theo ước tính của tôi, khoảng 1/3 trong số hơn 1.600 người tham gia BHYT đã cùng tham gia BHXH tự nguyện; BHYT có thể chuyển khoản, số còn lại đóng tiền trực tiếp”.
Theo kinh nghiệm của chị Nguyệt, những người buôn bán nhỏ ở phường Phú Thạnh thuộc diện dễ vận động nhất. Còn với những gia đình khác dù không có điều kiện như người buôn bán nhỏ, song họ cũng cố tích cóp phòng thân, nên có thể vận động tham gia BHXH tự nguyện.
Bên cạnh đó, nhiều người đi làm cho những doanh nghiệp chế biến hạt điều cũng chủ động dành dụm tham gia BHXH tự nguyện cho người thân...
Còn khó nhất là những người làm nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi), bởi thu nhập của nhóm này vừa ít, vừa bấp bênh. Khi tham gia, bà con có khó khăn chút thì chị lại chịu khó đi thu từng tháng phí tham gia lưới an sinh để bà con có thể đóng được.
Thậm chí khi tới hạn đóng phí, chị cẩn thận nắm chắc danh sách để nhắc bà con, giúp mọi người không bị động trong việc tham gia. Đặc biệt, với những trường hợp phát sinh sự cố đột xuất nên hụt tiền phí, chị Nguyệt cho tạm ứng trước, để quá trình đóng của bà con được liên tục...
Để chăm lo sức khỏe cho hội viên có hoàn cảnh khó khăn, vận động người dân tham gia BHYT cho bản thân và người thân trong gia đình, Hội LHPN huyện Gia Bình triển khai hiệu quả mô hình “Vận động phụ nữ tiết kiệm mua BHYT - vì sức khỏe gia đình”, qua đó giúp nhiều phụ nữ khó khăn mua được thẻ BHYT, chủ động chăm lo sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Được triển khai từ năm 2016, mô hình này của Hội Phụ nữ huyện Gia Bình đã làm thay đổi nhận thức, hành vi của hội viên phụ nữ và nhân dân về việc thực hành tiết kiệm mua BHYT.
Thông qua thực hiện mô hình còn góp phần phát huy tinh thần tương thân, tương ái, giúp đỡ nhau trong cuộc sống, giảm nhẹ gánh nặng tài chính cho gia đình hội viên phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn trong quá trình điều trị, khám, chữa bệnh.
Bà Trần Thị Hoa, Chủ tịch Hội LHPN huyện Gia Bình cho biết, để thực hiện mô hình hiệu quả, Hội LHPN đặt ra các chỉ tiêu cụ thể, hướng dẫn phương pháp, cách thức xây dựng, thực hiện mô hình; thành lập tổ, nhóm phụ nữ tiết kiệm từ 6 đến 12 người, mức đóng góp mỗi người từ 50.000 đến 200.000 đồng/tháng.
Những trường hợp cần thẻ BHYT được ưu tiên mua trước, những hội viên có hoàn cảnh khó khăn được tặng thẻ BHYT miễn phí. Mô hình này rất thiết thực, hiệu quả và cần được nhân rộng.
Theo BHXH Việt Nam, những mô hình vận động người dân tham gia BHXH, BHYT hiệu quả, tặng sổ BHXH, thẻ BHYT cho người dân hoàn cảnh khó khăn tại các địa phương giúp người dân giảm bớt gánh nặng kinh tế khi không may bị ốm đau, bệnh tật và có thể tham gia BHXH tự nguyện để an hưởng tuổi già, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn.
Qua đó, khẳng định chính sách BHXH, BHYT đóng vai trò trụ cột an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Minh Vũ
Báo Lao động Xã hội số 50
