Gỡ “điểm nghẽn” cho địa phương, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp
Đánh giá cao những kết quả đạt được về kinh tế - xã hội năm 2023, đặc biệt là những tháng đầu năm, đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn Hà Nam) cho rằng, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn nhưng chúng ta đạt nhiều kết quả quan trọng, kinh tế - xã hội phục hồi tích cực, nhiều chỉ tiêu đạt mức tăng trưởng cao so với cùng kỳ.
Như: GDP, giải ngân vốn đầu tư công, thu hút vốn FDI, du lịch dịch vụ phát triển, chế độ chính sách với người có công, an sinh xã hội đảm bảo, công tác giảm nghèo đạt kết quả tốt…
Tuy nhiên, theo đại biểu, mặc dù GDP tăng trưởng cao so với cùng kỳ nhưng mục tiêu tăng trưởng so với Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ là chưa đạt và còn nhiều thách thức.
Vấn đề kiểm soát lạm phát, tỷ giá còn nhiều khó khăn, doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường cao, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công tuy tăng nhưng vẫn thấp so với yêu cầu, các vấn đề ô nhiễm môi trường, quá tải về y tế vẫn là những vấn đề nóng.
“Chính phủ cần có cơ chế chính sách gỡ “điểm nghẽn” cho các địa phương; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong tiếp cận nguồn vốn và hỗ trợ người lao động tăng cường năng lực nội sinh, hướng tới phát triển nhanh và bền vững.
Đặc biệt, Chính phủ cần tăng cường quản lý, đảm bảo cung ứng các mặt hàng thiết yếu như điện, xăng dầu, có giải pháp nâng cao công tác quản lý nhà nước về giá vàng, thị trường vàng, giá vé máy bay...”, đại biểu Hùng Thắng đề nghị.
Sắp xếp vị trí việc làm chính xác là tiền đề cho cải cách tiền lương
Trong bối cảnh sắp cải cách tiền lương, đại biểu Trần Quang Minh (Đoàn Quảng Bình) cho biết, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong khu vực công đang rất kỳ vọng vào thời điểm 1/7 tiến hành cải cách tiền lương.
“Thời gian qua, cán bộ trẻ lương thấp nên có hiện tượng chảy máu chất xám ở lĩnh vực công. Vì vậy, đội ngũ cán bộ công chức rất kỳ vọng vào cải cách tiền lương trong thời gian tới”, ông Minh nói.
Thường trực Ủy ban Pháp luật Đồng Ngọc Ba (Đoàn Bình Định) ghi nhận nỗ lực của Chính phủ và các cơ quan trong việc cơ cấu đội ngũ cán bộ công chức, hướng đến “đúng người, đúng việc, rõ quy trình”. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ lo ngại về chất lượng và sự phù hợp của đội ngũ cán bộ hiện tại.
“Sắp xếp vị trí việc làm chính xác là tiền đề cho cải cách tiền lương. Nếu xác định sai vị trí, hệ quả tiêu cực sẽ ảnh hưởng lâu dài”, đại biểu Đồng Ngọc Ba nói.
Theo ông Ba, thực tế việc tinh giản biên chế chưa gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức. Nhiều cơ quan, đơn vị đã có đề án vị trí việc làm nhưng tỷ lệ quản lý quá cao, có nơi lãnh đạo chiếm 50% bộ máy. Ngoài ra, các cơ quan, đơn vị tự xây dựng đề án vị trí việc làm chủ yếu căn cứ vào biên chế thực tế để mô tả, hợp thức hóa biên chế hiện có.
Ông Đồng Ngọc Ba cho biết, nhiều cán bộ, công chức phụ trách việc nặng, quan trọng nhưng lại lo lắng sẽ bị giảm thu nhập khi áp dụng chế độ tiền lương mới. Hiện nay, ngoài lương họ còn có thu nhập khác nhưng theo cải cách tiền lương thì sẽ chỉ còn lương.
“Thu nhập thực tế của nhiều vị trí sẽ giảm. Đây là lo ngại thực tế của người lao động, điều này có thể do vị trí việc làm chưa ổn”, ông Ba nêu quan điểm.
Thường trực Ủy ban Pháp luật kiến nghị Chính phủ, Quốc hội rà soát để đánh giá lại chất lượng vị trí việc làm trong bộ máy, đảm bảo thực hiện hiệu quả chính sách cải cách tiền lương.
Đề nghị Chính phủ giải quyết tận gốc tình trạng giá vàng “nhảy múa”
Đề cập đến diễn biến của thị trường vàng thời gian qua, đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Đoàn Hưng Yên) đề nghị Chính phủ có giải pháp giải quyết tận gốc tình trạng giá vàng “nhảy múa”, biến động thời gian qua.
"Dù nguyên nhân khách quan nhưng chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới có những thời điểm tăng rất lớn. Đây cũng là lý do khiến tình trạng buôn lậu vàng nhiều hơn. Cùng với đó, dòng tiền không đưa vào sản xuất mà đưa vào vàng, vào đất", ông Đại Thắng phân tích.
Đồng quan điểm, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) cho rằng, sự bất ổn gần đây của thị trường vàng từ quốc tế, tới trong nước đã tác động tiêu cực và ngoài dự tính tới thị trường ngoại tệ, tỷ giá USD/VNĐ.
Theo ông Đồng, điều mà nhiều người băn khoăn là thực chất nhu cầu nắm giữ vàng trong nước tăng đột biến đến từ ai và do đâu?
"Hẳn không phải là đến từ đa số người dân bình thường hay do nguyên nhân thuần túy rằng đây là một kênh đầu tư thay thế cho kênh gửi tiền tiết kiệm ngân hàng với mức lãi suất không còn hấp dẫn?
Liệu chủ yếu có phải là do một nhóm lợi ích với các hành vi phi pháp như tẩu tán tài sản, đầu cơ gây rối loạn thị trường? Nếu đúng thế thì có giải pháp căn cơ. Theo dõi ở nhiều diễn đàn, tôi chưa tìm được câu trả lời ", ông Đồng nêu.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho rằng, giá vàng tăng cao sẽ tác động đến rất nhiều yếu tố, tâm lý của người dân bị ảnh hưởng. Người dân sẽ đổ xô đi mua, tích trữ vàng thay vì đem tiền đi đầu tư, gửi tiết kiệm hay sản xuất kinh doanh.
Đối với việc ứng phó linh hoạt hiện nay, ông Cường dẫn câu chuyện Ngân hàng Nhà nước đưa ra đấu thầu vàng để tăng cung, nhằm giảm giá. Nhưng thực tế, cứ sau mỗi phiên đấu thầu, giá vàng lại tăng nhiều hơn. Đại biểu đoàn Hà Nội đề nghị Nhà nước phải sớm có biện pháp đưa giá vàng trong nước về trạng thái bình ổn, ít nhất là tương đồng với thế giới.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho rằng, dù Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã có giải pháp nhưng kết quả chưa như mong muốn, càng đấu thầu vàng thì giá càng lên. Chính phủ cần xem xét sửa Nghị định 24 để quản lý thị trường vàng.
Lo ngại diễn biến thị trường vàng sẽ ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng sốt ruột khi Nghị định 24 về quản lý thị trường này vẫn chưa được sửa, dù được đề cập rất nhiều lần. Ông Thanh cho biết tới đây, dự kiến Ủy ban Kinh tế sẽ tổ chức phiên giải trình liên quan đến quản lý thị trường vàng.
Làm rõ thực trạng né tránh, sợ trách nhiệm của cán bộ công chức
Thảo luận tại tổ, nhiều đại biểu lo ngại khi tình trạng một bộ phận cán bộ công chức chưa quyết liệt, kịp thời, có tâm lý né tránh, sợ sai, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, dù Thủ tướng đã có 4 công điện, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã chỉ đạo nhưng "tình hình không có chuyển biến".
Theo đại biểu Đồng Ngọc Ba (Đoàn Bình Định), thời gian qua thấy rõ tinh thần Chính phủ hành động và quyết liệt, đóng góp các lĩnh vực, đặc biệt trong 3 khâu đột phá là thể chế, nhân lực, hạ tầng (hạ tầng giao thông).
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức chưa quyết liệt, kịp thời, có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, sợ sai, mặc dù đây là trách nhiệm phải thực hiện, là nghĩa vụ của cán bộ, công chức.
Đại biểu Lò Thị Luyến (Đoàn Điện Biên) cho rằng tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức liên quan tới những bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật. Bởi thực tế đang có mâu thuẫn, chồng chéo, áp dụng thiếu thống nhất trong các văn bản quy phạm pháp luật khiến các cán bộ, công chức phải giữ lấy sự an toàn.
“Không ai dám làm khi những việc pháp luật quy định không rõ ràng vì sẽ bị rủi ro pháp lý và thực tế một bộ phận cán bộ đã chịu sự rủi ro pháp lý. Ai liều, cương quyết làm thì khi có vấn đề xảy ra, thực hiện thanh kiểm tra thì sẽ chịu rủi ro pháp lý. Nếu nhắm mắt làm thì đi tù, vậy có ai muốn chịu rủi ro như vậy?”, bà Luyến nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, qua nhiều cuộc gặp gỡ và trao đổi, doanh nghiệp vẫn phản ánh việc xử lý thủ tục hành chính còn trì trệ, người thực thi công vụ còn sợ sai, sợ trách nhiệm dẫn đến đùn đẩy.
“Có những việc trước đây vẫn quyết mà bây giờ không dám quyết, có nhiều việc cứ hỏi lên cấp trên, hỏi cả sang Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, ông Thanh nói.
Đại biểu Trần Quang Minh (Đoàn Quảng Bình) cho rằng, vừa qua, rất nhiều văn bản đã được ban hành quy định về cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm… nhưng cần phải xem lại môi trường làm việc trong khu vực công. Bên cạnh đó, cần đánh giá hiệu quả của của công tác thi đua, khen thưởng để tạo động lực cho cán bộ nhiệt huyết vì công việc chung.
Cũng đề cập đến Nghị định 73 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang (Đoàn Đắk Nông) đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội rõ hơn quá trình triển khai thi hành Nghị định này.
Thái An
Báo Lao động Xã hội số 63
