“Khoán tăng trưởng” cho từng địa phương: Cách làm mới tạo động lực

Đây là lần đầu tiên Chính phủ ban hành riêng một nghị quyết giao chỉ tiêu tăng trưởng đối với 12 ngành, lĩnh vực và 63 địa phương.

Theo các chuyên gia, việc giao khoán chỉ tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) cho từng địa phương sẽ tạo ra áp lực và động lực lớn trong việc thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế, từ đó góp phần thúc đẩy tăng trưởng chung.

Phân cấp địa phương tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm

Theo Nghị quyết 25, có 18/63 địa phương được Chính phủ giao mục tiêu tăng trưởng GRDP hai con số và không địa phương nào tăng trưởng dưới 8%. Hai "đầu tàu" kinh tế là Hà Nội và TPHCM được giao mức tăng trưởng lần lượt là 8% và 8,5%. Bắc Giang là địa phương được giao mục tiêu tăng trưởng GRDP cao nhất  với 13,6%, tiếp đến là Ninh Thuận 13%. 

TS Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng, việc Chính phủ giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế cụ thể cho từng địa phương là cách làm mới, vừa tạo động lực, vừa tạo áp lực để địa phương nỗ lực vượt lên chính mình, đóng góp tích cực, hiệu quả vào mục tiêu tăng trưởng chung của cả nước.

“Tôi đánh giá cao việc Chính phủ giao chỉ tiêu cụ thể cho từng địa phương. Điều này sẽ giúp xác định rõ trách nhiệm đóng góp của các địa phương, làm rõ hơn các mục tiêu mà từng địa phương phải cố gắng phấn đấu để thực hiện”, ông Bình nhấn mạnh.

Cũng theo ông Bình, với những kết quả về phát triển kinh tế Việt Nam trong những năm qua và trong bối cảnh có nhiều yếu tố thuận lợi trong và ngoài nước hiện nay, mục tiêu tăng trưởng từ 8% trở lên trong năm 2025 là khả thi.

Tuy nhiên, tính khả thi này không phải là mặc nhiên mà phụ thuộc một số điều kiện. Đó là nỗ lực mạnh mẽ của các chủ thể của nền kinh tế, bao gồm Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp trong, ngoài nước, kể cả người dân với tư cách là người tiêu dùng, người lao động.

Sức chống chọi của nền kinh tế, năng lực nội sinh phải tiếp tục được củng cố bên cạnh việc tiếp tục duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô ổn định, cải thiện môi trường kinh doanh, củng cố niềm tin của nhà đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp nhằm tận dụng cơ hội đến từ sự phục hồi thị trường nước ngoài và sự dịch chuyển của các dòng vốn đầu tư cũng như các xu thế phát triển mới.

Bên cạnh đó, cần tính đến những rủi ro nền kinh tế có thể phải đối mặt như khó khăn về thương mại toàn cầu. 

Đồng quan điểm, PGS, TS Nguyễn Thường Lạng, Viện Thương mại Kinh tế quốc tế, Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, khoán tăng trưởng đối với các địa phương là cách làm hay và cần phải nghiên cứu những mô hình mới, cách làm mới chưa từng có tiền lệ. Nếu chúng ta đạt được mục tiêu thì khoán tăng trưởng sẽ là bước đột phá về tư tưởng đổi mới, rất phù hợp với Việt Nam.

Cơ hội để lãnh đạo địa phương chứng tỏ năng lực điều hành, quản lý 

Cũng theo PGS, TS Nguyễn Thường Lạng, để đạt được chỉ tiêu Chính phủ giao, các địa phương phải nghĩ đến những tiềm năng có thể khai thác trong tầm nhìn quốc gia và cần phải phân cấp mạnh cho địa phương.

Ông Lạng cho rằng, cần phân cấp quản lý, giảm bớt thủ tục hành chính và tạo điều kiện để các địa phương phát huy tối đa tiềm năng sẵn có. Việc khai thác tốt nguồn lực và sáng tạo từng khu vực sẽ không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền.

TS Lê Duy Bình cho rằng, để đạt được mục tiêu trên, Chính phủ và các bộ, ngành cần tập trung tháo gỡ những vướng mắc, điểm nghẽn về quy định pháp luật, từ đó tạo môi trường, kiến tạo không gian phát triển tốt hơn cho các tỉnh, thành.

Ngoài ra, đối với những dự án đầu tư, vấn đề tại địa phương nhưng lại thuộc thẩm quyền hay cần ý kiến của Trung ương, các bộ, ngành cần có ý kiến hoặc tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có quyết định và ý kiến sớm để địa phương có cơ sở thực hiện. 

TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, khoán tăng trưởng cho địa phương đặt ra áp lực rất cao để các nhà lãnh đạo địa phương chứng tỏ năng lực điều hành, quản lý. Từ đó, họ sẽ tạo áp lực xuống cả hệ thống để khơi thông mọi nguồn lực trong dân cho đầu tư, phát triển bằng cách tháo gỡ mọi rào cản. 

Đức Thọ

Báo Lao động và Xã hội số 22