Việc giảm độ tuổi hưởng trợ cấp xã hội và mở rộng đối tượng hưởng chính sách này là một sự cố gắng lớn của Chính phủ trong bối cảnh khả năng bố trí ngân sách thực hiện còn nhiều khó khăn.
Động viên người cao tuổi sống vui, sống khoẻ
Bộ LĐ-TB&XH đã có phản hồi công dân vấn đề hưởng trợ cấp xã hội. Cụ thể, ông Lê Trần Hà (Thái Bình) có hỏi, theo quy định hiện hành về bảo trợ xã hội, người cao tuổi phải đủ từ 80 tuổi trở lên mới đủ điều kiện hưởng chế độ bảo trợ xã hội hằng tháng, trong khi tuổi thọ của người dân Việt Nam hiện nay đạt trung bình là 73,6 tuổi.
Ông Hà kiến nghị điều chỉnh hạ thấp tuổi của người cao tuổi được hưởng chính sách bảo trợ xã hội xuống 75 tuổi để động viên người cao tuổi sống vui, sống khoẻ.
Về vấn đề này, Bộ LĐTBXH trả lời như sau:
Chính phủ đã 3 lần ban hành văn bản hạ độ tuổi hưởng trợ cấp xã hội, nâng mức trợ cấp xã hội đối với người cao tuổi, gồm:
Nghị định số 30/2002/NĐ-CP ngày 26/3/2002 quy định người cao tuổi từ 90 tuổi trở lên được hưởng trợ cấp xã hội.
Nghị định số 67/2007/NĐ-CP ngày 13/4/2007 quy định giảm độ tuổi người cao tuổi xuống còn 85 tuổi.
Nghị định số 06/2011/NĐ- CP ngày 14/01/2011 quy định giảm độ tuổi người cao tuổi (không có lương hưu, trợ cấp xã hội của Nhà nước) xuống còn từ đủ 80 tuổi.
Ngày 15/3/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 20/2021/NĐ-CP quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, trong đó quy định mở rộng thêm đối tượng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng là người cao tuổi từ 75 đến 80 tuổi thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo đang sống tại các địa bàn xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đặc biệt khó khăn.
“Việc mở rộng đối tượng hưởng trợ cấp xã hội đối với người cao tuổi là một cố gắng lớn của Chính phủ trong bối cảnh khả năng bố trí ngân sách thực hiện còn nhiều khó khăn”, Bộ LĐ-TB&XH nhấn mạnh.
Tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua dự án Luật BHXH (sửa đổi). Trong đó quy định, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng (trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ);
Hoặc đối tượng là công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do NSNN đảm bảo.
Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển KT-XH và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ. Định kỳ 3 năm, Chính phủ thực hiện rà soát, xem xét việc điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội.
Tùy theo điều kiện KT-XH, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng được ngân sách nhà nước đóng BHYT theo quy định của pháp luật về BHYT, khi chết thì tổ chức, cá nhân lo mai táng được nhận hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định của pháp luật về người cao tuổi.
Mức chuẩn trợ giúp xã hội 500.000 đồng/tháng
Chính phủ ban hành Nghị định số 76/2024/NĐ-CP ngày 1/7/2024 (Nghị định số 76) sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 (Nghị định số 20) quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, trong đó có người cao tuổi không có lương hưu.
Trong Nghị định số 20 có quy định công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp xã hội khi từ đủ 80 tuổi trở lên và không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.
Công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi đến dưới 80 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định thì được hưởng trợ cấp xã hội.
Nghị định số 76 sửa đổi, bổ sung khoản 2,3 Điều 4 quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội. Theo quy định mới, mức chuẩn trợ giúp xã hội áp dụng từ ngày 1/7/2024 là 500.000 đồng/tháng, tăng 140.000 đồng/tháng so với quy định tại Nghị định số 20 (360.000 đồng/tháng).
Nghị định số 76/2024/NĐ-CP do Chính phủ ban hành có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.
Số liệu của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, cả nước có hơn 3,35 triệu người đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng và 361.590 người đang hưởng kinh phí hỗ trợ chăm sóc hằng tháng.
Theo Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, người trên 75 tuổi sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Vì vậy, nhóm người cao tuổi đang hưởng trợ cấp xã hội hiện nay sẽ được chuyển sang nhận trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước bảo đảm, phù hợp với Luật BHXH sửa đổi.
