Phối hợp điều hành xuất khẩu gạo thiếu đồng bộ, lúng túng
Báo cáo tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội chiều 15/6, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng giải trình trách nhiệm trong điều hành xuất khẩu gạo thời gian vừa qua.
Các đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) và Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) cùng nêu vấn đề bối cảnh dịch bệnh khiến giá gạo thế giới tăng là cơ hội vàng cho xuất khẩu gạo.
Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (đoàn Đắk Lắk) cũng lưu ý, việc mất cân đối cung cầu thịt lợn đẩy giá lợn lên cao trong gần 1 năm qua. Cùng với đó là sự lúng túng thiếu nhất quán trong việc đề xuất ngừng xuất khẩu gạo.
Theo nữ ĐB đoàn Đắk Lắk, cần phải có ngành chức năng giúp Chính phủ quản lý Nhà nước về chức năng nông nghiệp và công thương phải chịu trách nhiệm.
Cũng nhắc đề vấn đề xuất khẩu gạo, đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) cho rằng, trong bối cảnh dịch Covid-19, nhiều quốc gia tăng dự trữ dẫn đến thị trường gạo rất sôi động. Giá gạo thế giới tăng gần đây cũng là "cơ hội vàng" cho xuất khẩu gạo của Việt Nam.
"Tuy nhiên, việc phối hợp điều hành xuất khẩu gạo vừa qua thiếu đồng bộ, nhất quán và lúng túng trong quá trình triển khai thực hiện", đại biểu Thắng thẳng thắn nêu.
“Ví như câu chuyện, tại thời điểm 0 giờ ngày Chủ nhật 12/4, Tổng cục Hải quan đã mở hệ thống thông quan hàng hóa tự động để các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu gạo đăng ký tờ khai, gây ra một làn sóng phản đối mạnh mẽ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thanh tra việc điều hành xuất khẩu gạo để có biện pháp xử lý nghiêm, nếu có vi phạm rất mong sớm có kết luận vụ việc này”, ông Thắng nói.
Thuận lợi cho giao dịch với đối tác nước ngoài ở nhiều múi giờ trên thế giới
Giải thích lý do mở tờ khai xuất gạo trong đêm, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, việc này được làm theo luật Hải quan và Nghị định 107 của Chính phủ, thực hiện theo phương thức điện tử (trừ trường hợp khai trực tiếp theo quy định của Chính phủ).
"Song song đó, Điều 26 Nghị định 08 của Chính phủ hướng dẫn Luật Hải quan nêu hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tiếp nhận, kiểm tra đăng ký xử lý tờ khai hải quan 24 giờ trong ngày và 7 ngày trong tuần", Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết.
"Nói tóm lại, Hải quan điện tử và 24/7 được quy định trong luật và nghị định của Chính phủ, cơ quan hải quan đã thực hiện", ông Dũng nhấn mạnh thêm.
Căn cứ các quy định trên, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu gạo, xuất khẩu trong giao dịch đối với các đối tác nước ngoài ở nhiều múi giờ khác nhau trên thế giới, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan hải quan xây dựng hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan, gọi tắt là VNACCS/VCIS, cho phép người khai hải quan được đăng ký tờ khai hải quan 24 giờ trong ngày và 7 ngày trong tuần.
Đây là nỗ lực của tổ chức trong nước và nước ngoài, được các tổ chức trong nước và nước ngoài đánh giá cao, "góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam", Bộ trưởng nói rõ thêm.
Vì vậy, ông Dũng cho hay, từ hệ thống VNACCS/VCIS đi vào hoạt động, các chính sách quản lý được nạp vào hệ thống trước thời điểm 0 giờ sẽ được tự động áp dụng từ 0 giờ ngày tiếp theo.
"Ví dụ, biểu thuế xuất khẩu tiêu chí quản lý rủi ro, danh sách doanh nghiệp xuất khẩu, cấm nhập khẩu đối với doanh nghiệp xuất khẩu tại thời điểm 0 giờ là điều không có gì xa lạ", tư lệnh Bộ Tài chính nhấn mạnh, và khẳng định, cơ quan hải quan thực hiện theo quy định của pháp luật và các hướng dẫn, các yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước.
Như vậy, ngày 11/4 cơ quan hải quan cho xuất khẩu gạo tiếp hạn ngạch 400.000 tấn cũng theo quyết định của Bộ Công Thương.
"Trong thời gian vừa qua, chúng tôi cũng đã cố gắng cải cách hải quan, đồng thời theo chỉ đạo của Thủ tướng cũng như là Bộ Công Thương, tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ, xử lý nghiêm những vấn đề sai phạm để thực hiện tốt kết luận của Thanh tra Chính phủ theo chỉ đạo của Thủ tướng", Bộ trưởng chốt lại.
