Chia sẻ kết quả khảo sát về thực trạng bị bạo lực tình dục và nhu cầu hỗ trợ của phụ nữ và trẻ em gái khuyết tật, Giám đốc ACDC Nguyễn Thị Lan Anh cho biết, kết quả khảo sát của ACDC tại huyện Ba Vì (Hà Nội) và quận Thanh Khê (Đà Nẵng ) cho thấy, cứ 10 phụ nữ khuyết tật thì có 4 người đã từng bị ít nhất 1 hình thức bạo lực tình dục.
Trong đó nhóm khuyết tật vận động, thần kinh/tâm thần và khuyết tật trí tuệ có tỷ lệ bị quấy rối, lạm dụng và bạo lực tình dục tương đối cao với trên 35%. Có những người bị hành vi bạo lực tình dục lặp đi lặp lại nhiều lần (trên 10 lần), bao gồm cả hành vi bắt ép quan hệ tình dục mà họ không dám nói với ai. Độ tuổi lần đầu bị các hành vi bạo lực tình dục trung bình trong khoảng từ 24 đến 33 tuổi, trong đó có những phụ nữ khuyết tật bị bạo lực tình dục lần đầu từ 9 tuổi và cao nhất là trên 50 tuổi.
Phản ứng của phụ nữ khuyết tật khi bị bạo lực tình dục cảm thấy sợ hãi, khó chịu nhưng không dám làm gì/ im lặng trước các hành vi bạo lực tình dục (23,3% 23,3 -48,4%); 24%-33,3% chọn cách xử lý là chống cự, kêu to và tránh đi/bỏ chạy với những hành vi bạo lực tình dục ở mức độ nghiêm trọng hơn liên quan đến cưỡng bức để thực hiện hành vi tình dục từ mức độ đụng chạm vào các bộ phận cơ thể của phụ nữ khuyết tật tới thực hiện hành vi quấy rối tình dục; 27%-40% phụ nữ khuyết tật dù sợ hãi, khó chịu nhưng không dám làm gì/ im lặng hoặc đã phản đối, chống cự nhưng không làm gì được, bị bắt buộc phải làm theo.
Pháp lý chưa đủ mạnh để bảo vệ nạn nhân
Theo bà Nguyễn Vân Anh - Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Khoa học về Giới – Gia đình – Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA), việc tồn tại những rào cản về văn hóa, định kiến xã hội và khoảng trống chính sách khiến phụ nữ và trẻ em gái tiếp tục đối diện với các nguy cơ không an toàn. Các hình thức bạo lực với phụ nữ và trẻ em gái vẫn tiếp tục gia tăng và chưa được xem xét giải quyết một cách đầy đủ. Đặc biệt, các hành vi bạo lực tình dục như quấy rối tình dục nơi công cộng, quấy rối tình dục nơi làm việc, bạo lực tình dục giữa các cặp đôi vẫn chưa được can thiệp và hỗ trợ kịp thời.
Bạo lực và sự sợ hãi bị bạo lực xảy ra ở mọi loại hình nơi làm việc và với hầu hết những người lao động tình dục. Đường phố là nơi làm việc mà người bán dâm dễ bị bạo lực nhất và phụ nữ là nhóm dễ có khả năng bị bạo lực nhất. Điều đáng nói, hầu hết nạn nhân bạo lực tình dục thường im lặng chịu đựng. Những người bị xâm hại không thể chia sẻ với ai, ngay cả người trong gia đình.
Luật sư Lê Ngọc Luân cho biết: “Khát khao công lý luôn thường trực trong mỗi con người nhưng giải pháp pháp lý lại được khá ít nạn nhân lựa chọn. Thống kê hàng năm cho thấy, số lượng án hình sự và vụ hành chính về mảng này khá khiêm tốn. Một cuộc xâm hại tình dục chỉ xảy ra vài phút, vụ nghiêm trọng lắm cũng không quá vài ngày. Nhưng để đưa sự việc đến ánh sáng công lý phải mất vài tháng, vài năm mới hên xui có được một chút le lói của công lý”.
Theo ý kiến luật sư, những người bị xâm hại thường là người yếu thế và họ không dám phản kháng mạnh mẽ. Trong khi đó, hệ thống pháp luật thiếu và yếu nghiêm trọng về vấn đề này.
“Phần lớn những vụ án được đưa ra ánh sáng, phần lớn lại đến từ mạng xã hội. Ngay là người làm luật nhưng tôi nhận thấy, pháp lý chưa đủ để bảo vệ người bị bạo hành tình dục” – Luật sư Luân bày tỏ.
87% phụ nữ và trẻ em gái bị quấy rối tình dục nơi công công; 19% các học sinh nữ ở 30 trường trung học tại Hà Nội đã lạm dụng hoặc quấy rối tình dục; Gần 54% số ca nhiễm HIV ở phụ nữ tại Việt Nam có nguyên nhân từ nguy cơ mà bạn tình nam mang lại cho họ. |