Cuộc thi là hoạt động định kỳ do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định, vì vậy các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp công lập phải có trách nhiệm tham gia để góp phần xây dựng và phát triển nghệ thuật sân khấu trong thời kỳ mới.
Trích đoạn biểu diễn dự thi năm 2014 của Nhà hát Tuồng Việt Nam với diễn xuất của nghệ sỹ Nguyễn Thị Dung trong vai "Ngũ biến."
Các tác phẩm tham dự Cuộc thi có chủ đề nội dung, tư tưởng rõ ràng mang đậm giá trị nhân văn, phản ánh tinh thần bất khuất của ông cha trong lịch sử dựng nước và giữ nước; ngợi ca chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân và đế quốc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước; ca ngợi những nhân tố tích cực, những thành tựu mà Đảng và nhân dân ta đạt được trong công cuộc đổi mới của đất nước.
Các tác phẩm cần có sự tìm tòi, sáng tạo mới về phương pháp nghệ thuật và hình thức thể hiện nhưng phải giữ được đặc trưng của loại hình nghệ thuật tuồng và dân ca kịch, thể hiện rõ chức năng cơ bản của văn học nghệ thuật là: nhận thức, giáo dục, thẩm mỹ và mang tính dự báo cao.
Tác phẩm tham dự cuộc thi có thời lượng từ 90 phút đến không quá 150 phút (không kể thời gian giải lao, nếu có), là những vở diễn được dàn dựng từ tháng 6/2013 đến nay chưa tham gia các cuộc thi, liên hoan nghệ thuật chuyên nghiệp do Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an hoặc Hội Nghệ sỹ Sân khấu Việt Nam tổ chức, không sử dụng kịch bản của nước ngoài.
Cuộc thi có sự tham gia của gần 700 nghệ sỹ, diễn viên đến từ 11 đơn vị nghệ thuật sân khấu truyền thống trên toàn quốc với tổng số gồm 17 vở diễn, trong đó có 10 vở tuồng và 7 vở dân ca kịch.
Ban tổ chức cho biết số lượng giải thưởng cho vở diễn không quá 35% tổng số vở diễn tham dự cuộc thi, trong đó số lượng huy chương vàng cho vở diễn không vượt quá 35% tổng số cơ cấu giải thưởng của vở diễn.
Số lượng giải thưởng cho diễn viên không vượt quá 35% tổng số diễn viên có tên trong bảng phân vai của các vở diễn tham gia Cuộc thi, trong đó số lượng huy chương vàng cho diễn viên không vượt quá 35% tổng số cơ cấu giải thưởng của diễn viên.
Trên cơ sở kết quả chấm thi của Hội đồng Giám khảo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ xem xét để trao Bằng chứng nhận kèm theo tiền thưởng cho các vở diễn, diễn viên đoạt huy chương vàng, huy chương bạc và giải thưởng xuất sắc nhất cho tác giả, đạo diễn, họa sỹ, nhạc sỹ, biên đạo.