Nơi ở mới đã cơ bản hoàn thành mặt bằng, đường giao thông nhưng chưa có điện, nước sinh hoạt.
Đối với người dân nơi đây, trận lũ kinh hoàng vào mùa mưa năm 2014 vẫn còn ám ảnh trong tâm trí. Hơn 50% hộ dân bản Hột bị ngập, các công trình thủy lợi bị vùi lấp, hàng chục ao cá, ruộng lúa, gia súc, gia cầm và tài sản của nhân dân bị cuốn trôi. Quả đúng là nơi ở cũ giống như đáy chum, chỉ mưa xuống là cả bản lại nhấn chìm, song nơi ở mới lại chưa có. Lo lắng trước điều này, anh Trúng Văn Đối ngậm ngùi: “Đã hơn một năm rồi nhưng chúng tôi vẫn chưa được di dời đến nơi ở mới. Chúng tôi vẫn đang phải sống ở rất gần dòng suối chảy xiết, mỗi khi trời mưa lũ là chúng tôi lại thấp thỏm, lo âu. Mong các cơ quan chức năng sớm di dời cho người dân lên nơi ở mới càng sớm càng tốt để bà con yên tâm”.
Cùng nỗi lòng đó, anh Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng bản Hột chia sẻ: “Theo như được biết thì hiện tại trong 3 điểm giải phóng mặt bằng để người dân chuyển đến cơ bản đã xong 2 điểm, còn 1 điểm chưa thi công xong. Chúng tôi cũng đã vận động người dân lên nơi ở mới nhưng bà con lại chưa được hỗ trợ kinh phí di chuyển nên chỉ có gia đình nào có điều kiện kinh tế mới có thể tự động chuyển lên. Trong khi hầu hết các hộ dân bản Hột đều có hoàn cảnh rất khó khăn. Mặt khác, nơi ở mới hiện nay vẫn chưa có điện và nước sinh hoạt. Bởi vậy bà con vẫn phải ở trong vùng nguy cơ lũ quét rất là nguy hiểm”.
Theo dự án, 54 hộ dân bản Hột trong vùng có nguy cơ sạt lở, lũ quét sẽ được di dời đến 3 địa điểm mới, với tổng diện tích quy hoạch gần 5ha. Dự án bao gồm 10 hạng mục. Tại địa điểm mới, bà con sẽ được đầu tư san ủi mặt bằng, xây dựng hệ thống điện, đường giao thông, nước sinh hoạt, nhà lớp học, nhà văn hóa và hệ thống thoát nước. Bên cạnh đó, bà con sẽ được hỗ trợ 20 triệu đồng mỗi hộ cho việc di chuyển và làm nhà mới. Sau di vén, bà con sẽ được hỗ trợ sản xuất, ổn định đời sống. Tổng kinh phí cho dự án là 39 tỷ đồng từ nguồn vốn khắc phục thiên tai, hỏa hoạn theo Quyết định 1776 của Chính phủ và lồng ghép thêm nguồn vốn 30a.
Tuy nhiên, hiện tại chỉ mới cơ bản thực hiện được các hạng mục giải phóng mặt bằng, đường giao thông, hệ thống thoát nước và di chuyển được một số nhà. Còn lại những hạng mục khác đến nay vẫn đang nằm trên giấy. Là một trong số ít những hộ dân đã chuyển được lên nơi ở mới, anh Lường Văn Chớn cho biết: “Được chuyển lên nơi ở mới, chúng tôi không còn lo lắng mỗi khi trời mưa lũ nữa. Thế nhưng hiện tại, các hộ di chuyển lên đây vẫn chủ yếu là phải ở nhà tạm. Điện và nước sinh hoạt chưa có nên cuộc sống vẫn còn rất khó khăn”.
Trước vấn đề này, ông Lê Thanh Bình, Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa cho biết, việc triển khai dự án chậm tiến độ là do thiếu vốn đầu tư. Đến thời điểm hiện tại, kinh phí mới bố trí được 10/39 tỷ đồng cho dự án, trong số đó vẫn còn những hạng mục phải tạm ứng từ ngân sách của tỉnh và Trung ương chứ vẫn chưa được bố trí nguồn kinh phí chính thức của dự án. Đối với hạng mục san nền mới chỉ bố trí được 2,5/8,7 tỷ đồng (tạm ứng ngân sách của tỉnh); hạng mục giao thông, hệ thống thoát nước mới bố trí được 5/14,6 tỷ đồng (tạm ứng từ ngân sách Trung ương); hạng mục về nước sinh hoạt, trong kế hoạch năm 2016 là bố trí kinh phí thực hiện 2,6 tỷ đồng từ nguồn vốn 30a, thế nhưng đến nay mới chỉ đang triển khai các thủ tục chứ chưa được thực hiện.
Hiện nay bà con đã được bốc thăm chia đất trên mặt bằng mới, thế nhưng kinh phí hỗ trợ di chuyển là 20 triệu đồng/hộ vẫn chưa được bố trí. Bởi vậy, hầu hết các hộ dân vẫn chưa thể chuyển lên nơi ở mới. Để tránh thiệt hại do bão lũ gây ra, mỗi khi trời mưa lũ, bà con chủ động sơ tán người, tài sản, gia súc lên nơi cao hơn. Cùng với đó, tỉnh Điện Biên cần khẩn trương bố trí kinh phí để hoàn thành dự án, di dời toàn bộ người dân vùng nguy hiểm đến nơi ở mới, tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.