Quay lại Dân trí
Dân sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

“Bệ phóng” cho văn học thiếu nhi

Dự án Hỗ trợ Văn học Thiếu nhi Việt Nam – Đan Mạch do Nhà xuất bản Kim Đồng, Hội Nhà văn Đan Mạch thực hiện là hoạt động hợp tác văn hóa, tăng cường năng lực sáng tạo cho các nhà văn, họa sĩ Việt Nam, tạo điều kiện cho các em nhỏ được tiếp cận với những hình thức sáng tạo mới và đem những cuốn sách mới có giá trị đến trẻ em Việt Nam trên khắp các vùng miền. Đây được coi là “bệ phóng”, đỡ đầu cho hàng trăm tác phẩm mới dành cho thiếu nhi Việt Nam.

 

Theo NXB Kim Đồng, trong 10 năm qua, Dự án đã tổ chức thành công 8 cuộc Vận động sáng tác với nhiều đề tài hấp dẫn, được đông đảo tác giả chuyên và không chuyên hào hứng tham gia, thu gần 4.000 tác phẩm. 104 tác phẩm truyện và tranh truyện đoạt giải qua các cuộc Vận động sáng tác được Nhà xuất bản Kim Đồng in thành sách, giới thiệu đến đông đảo bạn đọc nhỏ tuổi. Bên cạnh đó, các nhà văn và hoạ sĩ Việt Nam có cơ hội được tham gia các hội thảo, tọa đàm về sáng tác truyện và tranh truyện cho thiếu nhi, trao đổi kinh nghiệm sáng tác với nhà văn, họa sĩ Đan Mạch. Những hội thảo được đánh giá cao về chất lượng chuyên môn và giá trị thực tiễn có thể kể đến như hội thảo về chủ đề: Giả tưởng; Phương pháp sử dụng đối thoại; Tiểu thuyết có minh họa (graphic novel) dành cho lứa tuổi 10-14; Phương pháp sáng tác tranh truyện cho lứa tuổi 3-6…

 

Những tác phẩm thiếu nhi mới trong Dự án Hỗ trợ Văn học Thiếu nhi Việt Nam – Đan Mạch 

 

Nhà văn Trần Đức Tiến, Chủ tịch Hội đồng Chung khảo cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi 2013 – 2015, cho biết, đây là cuộc thi trong khuôn khổ Dự án, đến này đã có nhiều tác phẩm xuất sắc nhất đã được hội đồng thống nhất lựa chọn để trao giải. Trong đó có “Hoàng tử Rơm” của Nguyễn Thị Kim Hòa viết về trẻ khuyết tật, nhưng tác giả không khai thác khía cạnh bất hạnh, thiệt thòi của nhân vật dễ làm mủi lòng bạn đọc. Trái lại, toàn bộ câu chuyện như chìm đắm trong một thế giới tưởng tượng mang màu sắc cổ tích. Đó là “Mùa đông ở xóm chân cầu” của Trương Bảo Châu khá nhạy cảm khi chạm đến đời sống của lớp người nghèo khổ, sống vạ vật trong một khu ổ chuột… nhưng người đọc không hề thấy lạnh, nhờ ngọn lửa chiên khoai trong cái bếp của bà Năm, ngọn lửa ấm áp tình người, ấm áp những hi vọng của con người. Giá như tác giả dụng công thêm ở chi tiết bọn trẻ kiếm ra tiền, giấc mơ của nhân vật “tôi” còn kì diệu hơn, cái kết còn trọn vẹn và sâu sắc hơn. Hay “Thung lũng đêm” của Văn Thành Lê, “Rít ơi” của Nguyễn Mạnh Hà, “Nhà Tình ở trong rừng” của Du An, “Nhảy trên cạnh huyền” của Nguyên Hương… đều là những truyện thú vị của những tác giả có tay nghề vững vàng. Văn Thành Lê gọn gàng, tươi tắn. Nguyễn Mạnh Hà kịch tính, ấn tượng. Du An khoáng đạt, giàu chất thơ. Nguyên Hương giản dị, mạch lạc.

Không chỉ tập trung đến tác giả, Dự án dành một phần quan trọng trong hoạt động của mình hướng tới độc giả - các em thiếu nhi. Chuyến tàu kể chuyện là một hoạt động được thực hiện liên tục trong suốt 10 năm với gần 50 Chuyến tàu kể chuyện, đưa các tác giả đến giao lưu trực tiếp với các độc giả khắp mọi miền đất nước, trao tặng hơn 43.000 bản sách, thành lập 16 Câu lạc bộ Bạn đọc trên toàn quốc từ Sơn La, Hòa Bình, Mộc Châu, Thái Nguyên, Hà Tĩnh, đến Cần Thơ, Vũng Tàu, An Giang…

Bà Lê Thị Dắt, Giám đốc Dự án khẳng định: Dự án Hỗ trợ Văn học thiếu nhi là sự kết nối tuyệt vời giữa các nhà văn, họa sĩ Đan Mạch với các nhà văn, họa sĩ Việt Nam. Đó cũng là sự kết nối sinh động và ấn tượng giữa những người sáng tác và bạn đọc. Và sự kết nối ấy sẽ không ngừng được phát huy, bởi những thành quả đạt được của Dự án sau 10 năm hoạt động sẽ được Nhà xuất bản Kim Đồng tiếp tục chăm sóc và phát triển. Với sự hấp dẫn của đề tài và sự trải nghiệm trong lối viết mới cho các em, các nhà văn, họa sĩ đã tham gia nhiệt tình và Dự án cũng đã gặt hái được những thành công nhất định. Các sáng tác mới mang đậm hơi thở của cuộc sống nhưng lại thấp thoáng trong sắc màu giả tưởng giúp các em dễ cảm nhận nội dung mà tác giả cần chuyển tải. Một tinh thần viết và vẽ mới đang được hình thành và thử nghiệm trong các nhà văn họa sĩ, đặc biệt là các cây bút trẻ. Bên cạnh tư duy hiện thực, những tác phẩm giàu chất thơ mà vẫn không kém phần sâu lắng với phương pháp giả tưởng, các tác giả đã thổi vào nhân vật, cốt truyện, làm cho yếu tố kì lạ mở ra trước mắt các em một thế giới chân thực mà vẫn không kém phần mộng mơ với đủ màu sắc…