Ổ dịch chủ yếu xảy ra ở "vùng lõm" tiêm chủng
Theo TS Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), năm 2023 có 57 trường hợp mắc bệnh bạch hầu và 7 ca tử vong. Trong những tháng đầu năm nay (đến ngày 18/7), Việt Nam ghi nhận 6 trường hợp mắc bệnh bạch hầu, trong đó 1 trường hợp tử vong.
Các trường hợp mắc bệnh gồm: 3 trường hợp tại tỉnh Hà Giang trong các tháng 1, 2 và 4 tại các ổ dịch cũ, 1 trường hợp mắc và tử vong tại huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An (huyện Kỳ Sơn) trong tháng 6 và có 2 trường hợp tại huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang trong tháng 7.
Những ngày gần đây, các phương tiện thông tin đại chúng đưa tin về trường hợp nghi mắc bạch hầu tại tỉnh Lào Cai, tuy nhiên Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã xét nghiệm mẫu bệnh phẩm của trường hợp này và cho kết quả âm tính.
Theo TS Hoàng Minh Đức, bệnh bạch hầu có vaccine phòng bệnh và đã được sử dụng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng ở Việt Nam từ năm 1985, do đó đã tạo được miễn dịch rộng rãi trong cộng đồng và làm giảm số mắc hàng trăm lần so với thời điểm năm 1983 với khoảng 3.500 ca.
Những năm gần đây trong nước chỉ ghi nhận các ca bệnh rải rác do tỷ lệ tiêm chủng chưa đạt được 100%. Các ổ dịch chủ yếu xảy ra ở vùng sâu, vùng xa, những nơi điều kiện cung cấp vaccine tiêm chủng mở rộng còn khó khăn nên tạo “vùng lõm” tiêm chủng.
“Bệnh bạch hầu không phải là bệnh mới, đã có vaccine tạo miễn dịch cộng đồng, có thuốc kháng sinh và huyết thanh kháng độc tố để điều trị. Bên cạnh đó, các trường hợp tiếp xúc ca dương tính thì có biện pháp phòng bệnh bằng tiêm liều đơn penicillin hoặc uống erythromycine từ 7 - 10 ngày có tác dụng phòng bệnh. Do đó, tình hình bạch hầu đến nay vẫn trong tầm kiểm soát”, ông Đức phân tích.
Khuyến nghị F1 tự cách ly tại nhà 14 ngày
Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 68/CĐ-TTg ngày 13/7/2024 về việc tăng cường công tác phòng, chống dịch bạch hầu, Bộ Y tế đã chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý triệt để các ổ dịch, không để bùng phát dịch trong cộng đồng.
Do đó, đối với những người tiếp xúc gần với các trường hợp xác định mắc bệnh bạch hầu, Bộ Y tế khuyến nghị tự theo dõi sức khỏe, cách ly tại nhà trong vòng 14 ngày; đồng thời liên hệ với cán bộ y tế để được hướng dẫn phát hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh và uống thuốc kháng sinh dự phòng.
Tất cả trường hợp tiếp xúc gần trong khu vực ổ dịch cần được uống kháng sinh dự phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
“Việc cách ly tại nhà chỉ áp dụng đối với các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân đã được chẩn đoán xác định và không mở rộng đối với các trường hợp tiếp xúc khác như đã từng thực hiện đối với bệnh Covid-19 trong thời gian đang có dịch.
Bộ Y tế đề nghị các địa phương không lạm dụng việc cách ly rộng rãi không cần thiết, không đúng đối tượng gây hoang mang lo lắng và xáo trộn cuộc sống của người dân”, TS Hoàng Minh Đức nhấn mạnh.
Để chủ động phòng chống bệnh bạch hầu, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân thực hiện tốt các biện pháp như: Đưa trẻ (từ 2 tháng đến 7 tuổi) thuộc đối tượng tiêm chủng mở rộng đi tiêm chủng các vaccine có chứa thành bạch hầu (DPT-VGB-Hib, DPT…) đầy đủ, đúng lịch để đảm bảo miễn dịch phòng bệnh; trong trường hợp hoãn tiêm, tham gia tiêm chủng sớm nhất có thể.
Người dân thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
Các trường học đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng. Người dân khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu phải được đưa đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.
Người dân tại nơi có ổ dịch cần chấp hành nghiêm túc việc uống thuốc điều trị dự phòng và tiêm vaccine phòng bệnh theo chỉ định và khuyến cáo của cơ quan y tế.
Duy Anh
Báo Lao động và Xã hội số 88
