Bình Dương sẽ giải quyết dứt điểm tình trạng phân lô, bán nền trái phép

Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh hiện có 635 khu phân lô (589 khu hình thành trước 10/01/2014; 46 khu sau 10/01/2014), UBND tỉnh đã có nhiều chỉ đạo thực hiện chỉnh trang, xử lý các khu phân lô nhưng việc thực hiện rất chậm. Đại biểu chất vấn về nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này cũng như trách nhiệm của các ngành, địa phương và dự kiến thời gian hoàn thành.

Ông Võ Hoàng Ngân thông tin khu điểm dân cư tự phát (khu đất tự phân lô, khu nhà ở tự phát) là các dạng khu đất ở do các cá nhân kinh doanh không hợp pháp, hưởng lợi cá nhân đã tự phân lô bán nền không theo quy định của pháp luật.

Hầu hết các khu điểm dân cư tự phát này hình thành từ năm 2008 - 2010; tại thời điểm này, các quy định theo pháp luật về đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành quy định chưa đầy đủ về các điều kiện được phép tách thửa. Chính vì vậy, nhiều cá nhân đã lợi dụng để tự ý xây dựng đường giao thông và các hệ thống hạ tầng kỹ thuật khác nhưng không hoàn chỉnh để thực hiện phân lô, tách thửa và xây dựng công trình nhà ở không có giấy phép xây dựng khi đất chưa đủ điều kiện để được phép xây dựng, đã làm cho các khu điểm dân cư tự phát không đảm bảo về sự phù hợp quy hoạch, không đáp ứng điều kiện tối thiểu về hạ tầng kỹ thuật, không đảm bảo mỹ quan, vệ sinh, môi trường… Điều này đã gây rất nhiều khó khăn cho địa phương trong việc quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch được duyệt.

Từ thực trạng đó, năm 2017, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản số 3628/STNMT-VPĐK-CCQLĐĐ ngày 29/8/2017 về việc xử lý các vấn đề liên quan đến việc phân lô, bán nền trái phép. Trong đó, đã hướng dẫn các bước giải quyết khắc phục gồm 5 bước thực hiện.

Năm 2018, nhận thấy việc khắc phục các khu điểm dân cư tự phát mặc dù đã được các địa phương quan tâm thực hiện nhưng tiến độ thực hiện chậm, UBND tỉnh đã có chỉ đạo tại Văn bản số 1542/UBND-KTN ngày 13/4/2018 về việc xử lý các vấn đề liên quan đến các khu nhà ở tự phát trên địa bàn tỉnh.

Trong đó, giao các UBND các huyện, thị xã, thành phố chủ động phối hợp các sở, ngành có ý kiến chuyên ngành về các công trình hạ tầng kỹ thuật đối với từng trường hợp. Sở Xây dựng phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động có 2 văn bản gửi các UBND huyện, thị xã, thành phố và đề nghị thực hiện báo cáo kết quả thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh và cung cấp thông tin về Sở Xây dựng để có ý kiến chuyên ngành về các công trình hạ tầng kỹ thuật và các nội dung liên quan. Trên cơ sở các văn bản báo cáo của UBND huyện, thị xã, thành phố, ngày 13/6/2019, Sở Xây dựng đã chủ trì cuộc họp, phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông vận tải, Sở Công Thương và UBND các huyện, thị xã, thành phố để trao đổi và thống nhất các nội dung về hướng triển khai thực hiện việc chỉnh trang các khu, điểm nhà ở tự phát trên địa bàn tỉnh.

Qua tổng hợp báo cáo của các UBND huyện, thị xã, thành phố ghi nhận các khó khăn, vướng mắc trong công tác chỉnh trang các khu điểm dân cư tự phát như sau: Do việc phân lô tự phát nên có các khu điểm dân cư này không đúng quy hoạch hoặc chưa phù hợp quy hoạch cần được xem xét, điều chỉnh quy hoạch; các hạng mục hạ tầng kỹ thuật không đáp ứng các quy định về đầu tư và đấu nối hạ tầng kỹ thuật, không còn quỹ đất để quy hoạch bố trí các công trình xã hội phục vụ người dân. Cùng với đó, các cá nhân vi phạm (hoặc người đại diện) sau khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân đã rời khỏi địa phương hoặc không thể liên lạc; do đó các ngành gặp khó khăn trong việc thực hiện khắc phục hậu quả của quá trình phân lô, tách thửa nhưng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Cùng với đó, các hộ dân đã xây dựng công trình kiên cố, phần lớn không chấp hành việc giải tỏa một phần công trình để đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy định. Về xác định vốn đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng, phần lớn các cá nhân vi phạm chưa tích cực trong việc xác định chi phí đầu tư. Ngoài ra, do tính chất công việc khó khăn, phức tạp nên có trường hợp các địa phương một phần do hạn chế về nhân sự nên chưa chủ động, tích cực trong việc đề xuất giải pháp, giải quyết dứt điểm các nội dung này.

Đối với các vấn đề bức xúc trong việc phân lô, bán nền sai quy định, trên cơ sở chỉ đạo của UBND tỉnh và xác định các hạn chế, nguyên nhân của công tác thực hiện chỉnh trang các khu dân cư tự phát nêu trên, Sở Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp với UBND huyện, thị xã, thành phố tiếp tục rà soát, đánh giá, phân loại khả năng giải quyết để trình UBND tỉnh xem xét, quyết định.

Trường hợp được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương cho phép, UBND các huyện, thị xã, thành phố triển khai lập thủ tục và đầu tư xây dựng đối với những khu, điểm nhà ở tự phát theo quy định. Song song đó, UBND huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tuyên truyền, vận động các hộ dân trong khu điểm dân cư tự phát hợp tác với chính quyền trong việc cải tạo, khắc phục hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở; cộng tác cải tạo, tháo dỡ công trình xây dựng trái phép trong trường hợp vi phạm lộ giới, chỉ giới xây dựng công trình theo phương án được duyệt; tham gia đóng góp chi phí để đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội (nếu có) để nâng cao chất lượng khu ở.