Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Cùng với BHYT, BHXH là một trong những trụ cột an sinh xã hội

 

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, buổi làm việc lần này nhằm nắm bắt tình hình tổ chức, hoạt động BHXH Việt Nam những năm gần đây và những vướng mắc trong thực hiện để có những giải pháp tháo gỡ kịp thời, tiến tới đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy hoạt động. Bộ LĐ-TB&XH sẽ cùng phối hợp với BHXH Việt Nam xây dựng dự thảo Nghị định số 01/2016/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của BHXH Việt Nam; triển khai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, hướng tới sửa đổi Luật BHXH 2014; kế hoạch phát triển đối tượng tham gia BHXH năm 2019.  

 

 

 

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, về công tác thu và phát triển đối tượng, năm 2018, tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN là 332.006 tỷ đồng, vượt 2.032 tỷ đồng, đạt 100,62% so với kế hoạch. Số nợ phải tính lãi 5.715 tỷ đồng, bằng 1,7% tổng số phải thu (giảm 1,2% so với năm 2017), đây là tỷ lệ nợ thấp nhất từ trước đến nay. Số người tham gia BHXH là 14,724 triệu người (trong đó, BHXH bắt buộc 14,45 triệu người, BHXH tự nguyện 271.000 người), đạt 102,27%; số người tham gia BHTN 12,68 triệu người, đạt 101,1%; số người tham gia BHYT 83,515 triệu người, đạt 102,3% .
 

Còn trong quý I/2019, toàn Ngành thu 79.293 tỷ đồng, đạt 22,1% so với kế hoạch dự kiến Chính phủ giao, số người tham gia BHXH là 14,795 triệu người (trong đó, BHXH bắt buộc là 14,5 triệu người; BHXH tự nguyện là 295.000 người); tham gia BHTN là 12,78 triệu người; BHYT là 83,6 triệu người.
 

Về công tác giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN, năm 2018, toàn Ngành giải quyết cho 119.747 người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; 775.860 người hưởng trợ cấp 1 lần; 9.849.930 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; 763.573 người hưởng trợ cấp thất nghiệp; 37.960 người hưởng hỗ trợ học nghề; trên 177,6 triệu lượt người khám chữa bệnh (KCB) BHYT.
 

Ước tính quý I/2019, toàn Ngành giải quyết 30.352 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; 142.134 người hưởng trợ cấp 1 lần; 2.662.515 lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe; 113.831 người hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp, 8.147 người hưởng kinh phí hỗ trợ học nghề; 40,275 triệu lượt người KCB BHYT.

 

Đối với công tác chi BHXH, BHYT, BHTN, năm 2018, chi BHXH từ nguồn Ngân sách 45.756 tỷ đồng, chi BHXH từ Quỹ BHXH 155.584 tỷ đồng; chi Quỹ BHTN 9.722 tỷ đồng; chi KCB BHYT là 99.846 tỷ đồng (trong đó tổng dự toán chi KCB BHYT được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 17/QĐ-TTg ngày 02/03/2018 là 91.139 tỷ đồng. 
 

Ước tính quý I/2019, chi BHXH từ nguồn Ngân sách 10.720 tỷ đồng, chi BHXH từ Quỹ BHXH 37.442 tỷ đồng; chi Quỹ BHTN 2.534 tỷ đồng; chi KCB BHYT 21.155 tỷ đồng.
 

Cũng trong năm 2018, BHXH Việt Nam đã tích cực tham gia, phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Y tế, Bộ Tài chính và các Bộ, ngành liên quan trình Chính phủ ban hành nhiều văn bản pháp luật trong vực BHXH, BHYT, như: Nghị quyết số 125/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TW; Nghị định số 143/2018/NĐ-CP về BHXH bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam... Đồng thời, chủ động tham gia, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, hoàn thiện nhiều dự thảo văn bản, báo cáo quan trọng như: “Đề án cải cách chính sách tiền lương”, “Đề án cải cách chính sách BHXH” trình Hội nghị Trung ương 7, khóa XII; Báo cáo thẩm tra Báo cáo của Chính phủ về tình hình thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT...

 

 

Bên cạnh các kết quả đã đạt được, công tác triển khai, thực hiện nhiệm vụ của BHXH Việt Nam vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Công tác phối hợp giữa cơ quan BHXH và các sở, ngành liên quan ở một số địa phương còn chưa chặt chẽ; Tỷ lệ bao phủ BHXH còn thấp so với tiềm năng, tình trạng trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHYT tại các địa phương vẫn còn phổ biến, công tác phát triển đối tượng tham gia BHXH còn chậm, đặc biệt là BHXH tự nguyện; Tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHTN vẫn còn xảy ra ở nhiều địa phương, đơn vị; Số doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động có chiều hướng tăng, việc xử lý nợ BHXH, BHYT kéo dài đối với các doanh nghiệp phá sản, giải thể vẫn chưa có quy định, hướng dẫn giải quyết của pháp luật; Việc phối hợp thanh tra, kiểm tra liên ngành về chính sách BHXH, BHYT có nơi, có lúc còn chưa thường xuyên, việc khởi tố xử lý hình sự theo Bộ Luật hình sự còn vướng mắc do chưa có hướng dẫn cụ thể.

 

Theo TS Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội, tỷ lệ tham gia BHXH ở Việt Nam còn thấp do nhận thức của người dân về chính sách an sinh xã hội chưa cao, các chính sách BHXH chưa thật sự hấp dẫn. Do đó, Ngành BHXH cần tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy: thực hiện cải cách hành chính, đổi mới cơ chế hoạt động, tinh nhuệ bộ máy làm việc, tăng năng suất lao động để công việc hiệu quả hơn.

 

 

Báo cáo với Đoàn công tác tại buổi làm việc, Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh cho rằng, hiện nay, BHXH Việt Nam đang vướng mắc trong triển khai một số chính sách do tính chất đặc thù của Ngành Bảo hiểm. Cụ thể, hiện nay Bưu điện Việt Nam được giao chi trả chế độ, nhưng Ngành Bảo hiểm vẫn phải làm mẫu biểu để đưa tiền đến tận tay người thụ hưởng. Hay như vấn đề xử lý nợ đọng BHXH trong các doanh nghiệp phá sản, “mất tích” vẫn chưa có giải pháp giải quyết triệt để. Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Minh kiến nghị Bộ LĐ-TB&XH và các cơ quan liên quan xem xét, nghiên cứu sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để bổ sung chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn đầy đủ cho BHXH Việt Nam.
 

Phát biểu chỉ đạo buổi làm việc, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung ghi nhận và đánh giá cao những kết quả mà BHXH Việt Nam đã đạt được thời gian qua trong việc thực hiện chế độ, chính sách, công tác mở rộng đối tượng tham gia, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, đồng thời chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà Ngành BHXH đang gặp phải. Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh, Bộ LĐ-TBXH sẽ sát cánh, đồng hành cùng BHXH Việt Nam để giải quyết các tồn đọng, khó khăn vì một mục tiêu chung đảm bảo quyền lợi của người dân, người lao động.
 

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh, cùng với BHYT, BHXH là 1 trong những trụ cột trụ cột an sinh xã hội. 
 

Đối với các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung đề nghị BHXH Việt Nam từng bước tiếp cận các vấn đề mới theo thông lệ quốc tế, tổ chức bộ máy từng bước hiện đại hơn, chuyên nghiệp hơn, bám sát tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH, tập trung thực hiện tốt các mục tiêu đề ra cho từng giai đoạn cụ thể, tiến tới thực hiện BHXH toàn dân, để mọi người dân đều được thụ hưởng quyền theo điều 34 Hiến pháp: công dân có quyền được đảm bảo an sinh xã hội. Để thực hiện được điều này, theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cần đặc biệt quan tâm các vấn đề sau:
 

Cần đẩy mạnh tuyên truyền, để thay đổi nhận thức của người dân về chính sách BHYT, BHXH. Chỉ khi nào người dân thấy đây là quyền lợi sát sườn, trở thành văn hóa an sinh, khi đó họ sẽ tự giác tham gia. Để làm được điều đó, hai Ngành phải phối hợp xây dựng, triển khai Đề án truyền thông lớn với những nhiệm vụ, công việc cụ thể cho từng đơn vị, cán bộ nhằm tiếp cận đến từng người dân, người lao động.
 

BHXH Việt Nam cần phối hợp với Vụ Bảo hiểm, Vụ Pháp chế, Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH) góp ý, kiến nghị xây dựng, sửa đổi chính sách BHYT, BHXH sao cho hợp lòng dân, giải quyết ngay những vấn đề đang tồn tại như tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH.

Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cơ quan, đặc biệt là cấp ủy, chính quyền các địa phương, các cấp, giao chỉ tiêu cụ thể đến từng địa phương đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, thanh tra đột xuất.

BHXH Việt Nam cần có kế hoạch triển khai, giải pháp thực hiện cụ thể trong việc phát triển BHXH tự nguyện trong thời gian tới. Đồng thời, cần tăng cường kết nối dữ liệu giữa hai Ngành trong giải quyết chế độ cho người tham gia BHXH, BHTN.