Bộ Công Thương vừa cho hay, trong những năm qua, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (Bộ Công Thương) đã đăng tải nhiều tin bài, khuyến cáo người dân các vấn đề cần lưu ý khi tham gia mô hình dịch vụ nghỉ dưỡng có tên gọi “hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ”.
"Bên cạnh tên gọi “hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ”, các hợp đồng kinh doanh nghỉ dưỡng dài hạn (thường có thời hạn hợp đồng từ vài năm đến vài chục năm) còn xuất hiện dưới nhiều tên gọi như “hợp đồng nghỉ dưỡng”, “hợp đồng dịch vụ tuần nghỉ hạnh phúc”, “hợp đồng kỳ nghỉ gia đình”, “hợp đồng mua bán thẻ du lịch”...
Trên thị trường, ghi nhận không ít các quảng cáo, giới thiệu hấp dẫn về quyền lợi của khách hàng (Khách Nghỉ dưỡng) khi tham gia mô hình này như:
Giá trị hợp đồng hấp dẫn: chi phí mỗi đêm nghỉ dưỡng của Khách Nghỉ dưỡng thấp hơn nhiều lần so với khách vãng lai;
Dịch vụ nghỉ dưỡng đẳng cấp: dịch vụ nghỉ dưỡng tiêu chuẩn 5*, tiêu chuẩn quốc tế, hàng đầu Việt Nam;
Kênh đầu tư sinh lời lý tưởng: khách Nghỉ dưỡng có thể dễ dàng chuyển nhượng toàn bộ hợp đồng hoặc từng tuần nghỉ với lợi nhuận cao;
Địa điểm nghỉ dưỡng phong phú: Khách Nghỉ dưỡng có thể nghỉ dưỡng tại dự án của Công ty hoặc các địa điểm khác trong và ngoài nước (có thể trên toàn thế giới) của các đối tác trong mạng lưới liên kết với Công ty;
Công ty cung cấp dịch vụ uy tín: đơn vị cung cấp dịch vụ là các công ty có uy tín, có tiềm lực kinh tế và kinh doanh lâu năm trên thị trường...
Tuy nhiên, trên thực tế, không ít trường hợp người dân tham gia hợp đồng cung cấp dịch vụ nghỉ dưỡng dài hạn/hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ phán ánh quyền lợi của họ trong hợp đồng ký kết trên thực tế không giống với thông tin quảng cáo, giới thiệu.
Phản ánh, khiếu nại của người dân về "sở hữu kỳ nghỉ"
Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết, thời gian qua nhận được nhiều đơn, thư của khách hàng chủ yếu đề nghị được hủy bỏ/chấm dứt Hợp đồng nghỉ dưỡng dài hạn đã ký và được bên bán hoàn trả lại giá trị hợp đồng đã thanh toán.
Các hành vi người dân phản ánh liên quan tới hoạt động cung cấp dịch vụ nghỉ dưỡng dài hạn của bên bán như: có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lừa dối khách hàng; vi phạm pháp luật về du lịch; vi phạm điều cấm của pháp luật; không thực hiện đúng hợp đồng đã giao kết;
Thực tế giao dịch không đúng với thông tin quảng cáo; cung cấp thông tin gian dối; áp đặt điều khoản bất lợi cho người tiêu dùng; tăng phí thường niên quá cao; việc đặt phòng nghỉ dưỡng và chuyển nhượng hợp đồng/cho thuê lại kỳ nghỉ không thuận lợi; có dấu hiệu trốn thuế, không minh bạch về kiểm toán...
Bên cạnh việc gửi đơn, thư phản ánh tới Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, nhiều người dân đã gửi đơn đến Bộ Công an tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về hình sự (như hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản) và khởi kiện ra cơ quan Tòa án nhân dân các cấp để yêu cầu tuyên bố hợp đồng vô hiệu (như vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật và do lừa đảo).
Dưới góc độ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã tiến hành các hoạt động như: hoàn thiện quy định pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023;
Thanh, kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính; tuyên truyền, phổ biến thông tin, khuyến cáo người dân; tiếp công dân, làm việc với doanh nghiệp, phối hợp với một số bên có liên quan để xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân; hướng dẫn người dân gửi đơn tới các cơ quan có thẩm quyền như Bộ Công an, Tòa án…
Đối với yêu cầu của người dân trong việc hủy bỏ/chấm dứt hợp đồng đã giao kết và được hoàn trả lại tiền, do đây là giao dịch dân sự, yêu cầu này cần được xử lý theo quy định của pháp luật về dân sự và thuộc thẩm quyền của cơ quan giải quyết tranh chấp dân sự.
Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã hướng dẫn người dân gửi đơn tới cơ quan có thẩm quyền như Bộ Công an, Tòa án.
Trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế và, đơn thư của người dân và một số thông tin phản ánh về mô hình kinh doanh này cho đến nay tại Việt Nam, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tổng hợp một số nội dung thiếu rõ ràng cần lưu ý trong loại hình hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ để người dân nghiên cứu kỹ trước khi quyết định tham gia giao dịch
Tuy nhiên, do pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng chỉ điều chỉnh mối quan hệ giữa tổ chức, kinh doanh và người tiêu dùng và điều chỉnh đối với mọi lĩnh vực trong đời sống (không tiếp cận theo mục tiêu quản lý ngành, lĩnh vực);
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 và các văn bản hướng dẫn thi hành không có quy định riêng để điều chỉnh các vấn đề bất cập mang tính đặc thù trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ nghỉ dưỡng dài hạn cũng như không điều chỉnh các giao dịch đầu tư, kinh doanh sinh lợi của khách hàng.
Do đó, Bộ Công Thương đã đề xuất với cấp có thẩm quyền phương án hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan như pháp luật về du lịch để bảo vệ quyền lợi cho bên tham gia giao dịch;
Đồng thời kiến nghị các cơ quan có liên quan thường xuyên tuyên truyền, cảnh báo người dân về những rủi ro khi tham gia ký hợp đồng nghỉ dưỡng dài hạn với các đối tác, chủ đầu tư.
Xuất phát từ việc điều khoản hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ thường phức tạp, khoản tiền phải thanh toán một lần lớn, thời hạn hợp đồng dài, cơ chế chấm dứt Hợp đồng cho Khách Nghỉ dưỡng có thể không thuận lợi cùng với nhiều hạn chế khác có thể được quy định trong hợp đồng, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia khuyến nghị người dân lưu ý nghiên cứu kỹ hợp đồng và đề nghị luật sư tư vấn (nếu có thể), để đánh giá toàn diện về quyền lợi, nghĩa vụ và rủi ro có thể xảy ra trước khi quyết định tham gia giao dịch.