Chiều tối 21/7, Cơ quan điều tra Bộ Công an cho biết, đơn vị này vừa tống đạt quyết định khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam với ông Nguyễn Xuân Sơn.
Ông Sơn nguyên là Chủ Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV) Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN).
Ông Sơn bị khởi tố về hai tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".
Con đường quan lộ
Ông Nguyễn Xuân Sơn sinh ngày 20/11/1962 tại Đức La - Đức Thọ - Hà Tĩnh, là thạc sĩ chuyên ngành kinh doanh.
Ông tốt nghiệp trường Nam Carolina (Hoa Kỳ), chuyên ngành Quản trị kinh doanh, cấp đào tạo trên đại học.
Tại trường Đại học Kinh tế Quốc dân, ông tốt nghiệp chuyên ngành Vật giá và Trường Đào tạo cán bộ dầu khí, cấp đào tạo đại học.
Ông Nguyễn Xuân Sơn có thời gian công tác 30 năm gắn bó với ngành dầu khí. Từ 1984, ông là cán bộ Vụ Tài chính Kế toán Tổng cục Dầu khí sau đó là Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam.
Từ năm 2003 – 10/2006, ông giữ chức Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Dầu khí (PVFC). Tháng 5/2007, ông giữ chức Tổng Giám đốc PVFC.
Tháng 12/2008, ông được bổ nhiệm chức vụ Tổng Giám đốc Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Dương (Ocean Bank) và nắm giữ chức vụ này đến tháng 11/2010.
Đến đầu năm 2011, ông Sơn thôi chức Tổng Giám đốc của ngân hàng này, bà Nguyễn Minh Thu lên nắm quyền thay ông.
Ông Nguyễn Xuân Sơn được Thủ tướng bổ nhiệm giữ chức Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tại Quyết định số 1123/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 8/7/2014 thay cho người tiền nhiệm là ông Phùng Đình Thực nghỉ hưu theo chế độ (1/6/2014).
Trước khi được bổ nhiệm vào vị trí này, ông Nguyễn Xuân Sơn là Phó Tổng Giám đốc PVN phụ trách các lĩnh vực tài chính kế toán, kế hoạch chiến lược.
Rơi vào vòng lao lý
Vào ngày 19/7/2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký Quyết định số 1105/QĐ-TTg về việc cho thôi giữ chức Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đối với ông Sơn.
Một ngày sau, trong cuộc họp triển khai các quyết định nhân sự tại Petro Vietnam, Bộ Công thương đã phân công ông Sơn nhận nhiệm vụ tại Tổng cục Năng lượng thuộc Bộ. Thế nhưng, ông đã không có mặt tại cuộc họp này.
Quyết định miễn nhiệm chức vụ được xem là việc dọn đường để ông Sơn thực hiện các nghĩa vụ giải trình về trách nhiệm liên quan đến thời gian ông này giữ chức Tổng Giám đốc Ngân hàng Ocean Bank, đồng thời là người đại diện phần vốn góp của PVN tại doanh nghiệp này.
Ocean Bank có nhiều cổ đông. Trong đó, PVN sở hữu 20% vốn, tương đương 800 tỷ đồng, Tập đoàn Đại Dương (OGC) và Công ty TNHH VNT là 2 cổ đông lớn cùng sở hữu 20% vốn, tương đương 1.600 tỷ đồng.
Trong thời gian gần đây, ngân hàng này làm ăn khá “bết bát”. Thậm chí, trong tờ trình cổ đông trong Đại hội cổ đông năm 2015, ngân hàng này không công bố con số lỗ của trong năm tài chính 2014.
Để kiểm soát rủi ro, giảm thiểu tổn thất tài sản của ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước đã quyết định đặt Ocean Bank vào diện kiểm soát đặc biệt và chỉ đạo của Thủ tướng.
Đồng thời, Ngân hàng nhà Nước đã tuyên bố mua bắt buộc toàn bộ cổ phần của các cổ đông hiện hữu tại Ocean Bank.
Điều này đồng nghĩa với việc các Nhà đầu tư vào Ocean Bank mất trắng toàn bộ tiền đầu tư, trong đó PVN mất 800 tỷ đồng.
Lực lượng công an vào nhà nguyên Chủ tịch Tập đoàn dầu khí Quốc Gia VN Nguyễn Xuân Sơn - Ảnh: Nguyễn Khánh
Khoản đầu tư này đã được HĐTV của của PVN thông qua và sau đó ông Nguyễn Xuân Sơn là người thực hiện nên ông Sơn phải chịu trách nhiệm liên đới về khoản đầu tư 800 tỷ đồng.
Nếu PVN nhận vốn Nhà nước mà kinh doanh lỗ thì phải chịu trách nhiệm và xử theo Quyết định 924/QĐ-TTg (ngày 18.6.2010) và Nghị định 143/NĐ-TTg (ngày 31.10.2013) của Thủ tướng Chính phủ.
Nếu chiếu theo Điểm 4, Điều 59, mục 3, Nghị định 143 thì trường hợp của ông Sơn, nếu chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì ông sẽ không được thưởng, không được nâng lương và bị xử lý kỷ luật tùy theo mức độ vị phạm.
Trước đó, ông Nguyễn Xuân Sơn đã nhiều lần bị cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an, làm việc để điều tra, xác minh về những dấu hiệu vi phạm pháp luật của ông này trong quá trình tại vị.
Ngoài ra, ông Sơn còn bị tình nghi có trách nhiệm liên quan đến những sai phạm tại Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GP.Bank).
Theo thanh tra Ngân hàng Nhà nước thì GP.Bank có nhiều yếu kém, tiềm ẩn rủi ro, kết quả kinh doanh thua lỗ, âm vốn chủ sở hữu và quản trị, điều hành ngân hàng kém hiệu quả.
Do không khắc phục được nên Ngân hàng Nhà nước đã đặt GP.Bank vào tình trạng kiểm soát đặc biệt theo quy định của pháp luật.