Từ đầu năm 2017, Cục PTTH&TTĐT (Bộ TT&TT) đã triển khai rà soát nhiều trang thông tin điện tử hoạt động không có giấy phép hoặc có giấy phép nhưng hoạt động sản xuất nội dung như cơ quan báo chí. Cục PTTH&TTĐT sẽ phối hợp với Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) để xử lý các trang thông tin vi phạm theo quy trình phối hợp.
Để giúp độc giả có thêm thông tin về quy trình xử lý các trang thông tin vi phạm, PV đã có cuộc trao đổi với ông Trần Minh Tân, Giám đốc VNNIC.
- Xin ông cho biết, cụ thể VNNIC sẽ phối hợp với Cục PTTH&TTĐT trong việc xử lý vi phạm các trang thông tin điện tử như thế nào?
Ông Trần Minh Tân: Trang thông tin điện tử hoạt động không có giấy phép hoặc có giấy phép nhưng không tuân thủ các nội dung được cấp phép mà hoạt động như cơ quan báo chí là vi phạm các quy định quản lý.
Các trường hợp này đều phải xử lý. Từ mức độ nhắc nhở, cảnh cáo cho đến việc phải áp dụng các biện pháp mạnh như tạm ngừng, thu hồi tên miền gắn với trang tin điện tử và thanh kiểm tra, xử phạt.
Phối hợp trong công tác quản lý nhà nước, VNNIC và Cục PTTH &TTĐT đã thống nhất cử ra các đầu mối làm việc để chủ động xử lý trong mọi tình huống và mọi thời điểm đảm bảo hiệu quả, kịp thời. Cụ thể, phía VNNIC hỗ trợ công cụ kỹ thuật để Cục PTTH&TTĐT có thể chủ động tra cứu các thông tin liên quan đến chủ thể tên miền có trang thông tin điện tử có dấu hiệu vi phạm và chủ động thực hiện các biện pháp thông báo, trao đổi nhắc nhở hoặc thanh kiểm tra, xử lý vi phạm trong trường hợp cần thiết.
Khi Cục PTTH &TTĐT phát hiện các trang thông tin điện tử vi phạm về nội dung, cần phải thực hiện ngăn chặn truy cập ngay hoặc khi đã nhắc nhở mà chủ trang tin vẫn tiếp tục vi phạm, không phối hợp làm việc thì có thể áp dụng các biện pháp tạm ngừng, thu hồi tên miền và chuyển VNNIC xử lý.
Về phía mình, VNNIC cũng thường xuyên thực hiện công tác hậu kiểm, rà soát quản lý xác thực thông tin chủ thể đăng ký tên miền để đảm bảo thông tin đầy đủ, chính xác theo các quy định tại Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/8/2015 của Bộ TT&TT quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet.
Đối với các trang thông tin điện tử sử dụng tên miền nước ngoài, khi xử lý vi phạm thì VNNIC có gặp khó khăn gì không?
Ông Trần Minh Tân: Mặc dù tên miền quốc tế được khai báo trên máy chủ của các nhà cung cấp dịch vụ tên miền quốc tế do ICANN chỉ định, tuy nhiên các chủ thể sinh sống, làm việc tại Việt Nam khi tham gia kết nối mạng Internet thì sử dụng bất cứ loại tên miền nào (tên miền quốc gia Việt Nam ".vn" hay tên miền quốc tế) cũng đều phải tuân thủ theo luật pháp Việt Nam.
Quy định này đã được cụ thể hoá từ các văn bản quản lý cấp cao nhất là Luật (Luật CNTT) cho tới các Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, 174/2013/NĐ-CP của Chính phủ và cấp Thông tư của Bộ TTTT. Theo quy định tại Điều 23 Luật CNTT, các chủ thể đăng ký tên miền quốc tế phải có trách nhiệm thông báo đầy đủ thông tin với Bộ TT&TT trước khi tên miền được đưa vào sử dụng.
Nghị định số 72/2013/NĐ-CP cũng như Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT ngày 18/8/2015 của Bộ TT&TT quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet cũng đã quy định rõ việc chủ thể tại Việt Nam có nhu cầu sử dụng tên miền quốc tế phải đăng ký tại các Nhà đăng ký tên miền quốc tế tại Việt Nam. Có nghĩa là chủ thể tại Việt Nam khi sử dụng tên miền quốc tế hay tên miền ".vn" đều phải tuân thủ các quy định như nhau về quản lý thông tin. Không có chuyện việc sử dụng tên miền quốc tế là không bị quản lý, không có ai quản lý.
Căn cứ trên cơ sở hiện tại, nhiều Công ty Việt Nam đã ký kết hợp đồng đại lý chính thức với ICANN để cung cấp dịch vụ đăng ký tên miền quốc tế tại Việt Nam, như vậy khi đăng ký tên miền quốc tế qua các đại lý tại Việt Nam này, chủ thể tại Việt Nam được đáp ứng mọi nhu cầu, được hưởng mọi dịch vụ cạnh tranh với chất lượng cao, không gặp bất cứ khó khăn, rào cản nào. Vấn đề còn lại chỉ là phải tuân thủ các quy định về sử dụng tên miền theo quy định của pháp luật. Điều này cũng tương tự như việc nhà nước không cấm quyền mua xe nhập khẩu của các chủ thể tại Việt Nam, nhưng trước khi lăn bánh trên lãnh thổ Việt Nam thì chủ xe phải đăng ký, được cấp biển số để quản lý lưu hành theo đúng quy định của luật giao thông.
Trên cơ sở các quy định này, sau khi Thông tư số 24/2015/TT-BTTTT được ban hành, VNNIC và các Cơ quan quản lý, theo thẩm quyền có thể yêu cầu Nhà đăng ký tên miền quốc tế tại Việt Nam ngừng cung cấp dịch vụ, tạm ngừng tên miền quốc tế gắn với trang tin điện tử vi phạm để xử lý hoặc xử lý ngay cả các Nhà đăng ký tên miền quốc tế không hợp tác thực hiện. Việc này trong thời gian qua không gặp khó khăn nào. Đối với các chủ thể không tuân thủ quy định, đăng ký tên miền trực tiếp tại nước ngoài trong các giai đoạn trước mà không thông báo sử dụng với Bộ TT&TT sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định số 174/2013/NĐ-CP, ngoài ra về mặt kỹ thuật có thể áp dụng các biện pháp chặn truy cập đối với các trang tin điện tử vi phạm.
Thực tế trong thời gian qua, phần lớn các vi phạm trang thông tin điện tử hoặc sử dụng các trang thông tin điện tử để thực hiện các hành vi lừa đảo, vi phạm pháp luật… đang chủ yếu rơi vào các trang sử dụng tên miền quốc tế. Để đảm bảo hiệu quả công tác quản lý, ngoài các cơ quan chức năng của Bộ TT&TT, các Sở TTTT các địa phương cũng cần phải chủ động vào cuộc, phối hợp rà soát quản lý chặt chẽ các trang tin sử dụng tên miền quốc tế trên địa bàn mình quản lý.
Với các trang thông tin vi phạm, có các nội dung xấu độc cần ngăn chặn lập tức, VNNIC sẽ thực hiện như thế nào để ngăn chặn kịp thời việc phát tán thông tin xấu độc?
Ông Trần Minh Tân: Đối với các trang thông tin sử dụng tên miền .vn có các nội dung xấu độc có yêu cầu phải xử lý theo của các cơ quan chức năng, phía VNNIC có thể chủ động thực hiện tạm ngừng hoặc thu hồi tên miền trong mọi thời điểm (kể cả ngoài giờ làm việc). VNNIC cũng có thể phối hợp với các cơ quan chức năng, Nhà đăng ký tên miền quốc tế tại Việt Nam, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ truy nhập Internet trong trường hợp cần ngăn chặn truy cập các trang tin vi phạm có sử dụng tên miền quốc tế.
Xin cảm ơn ông.