Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tại buổi họp báo hôm 5-/2 ở Điện Capitol, Washington. Ảnh: REUTERS.
Theo phóng viên TTXVN tại Mỹ, bà Pelosi đã yêu cầu Phó Tổng thống Mike Pence vận dụng Tu chính án số 25, vốn cho phép ông và Nội các tước bỏ quyền lực của Tổng thống Trump. Bà nêu rõ nếu ông Pence không thực hiện bước đi trên, bà và các thành viên khác trong Quốc hội sẵn sàng thúc đẩy luận tội Tổng thống Trump lần thứ 2.
Bà Pelosi đưa ra tuyên bố trên chỉ vài giờ sau khi lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, cũng đưa ra yêu cầu tương tự. Ông Schumer cho rằng những gì xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1 là cuộc nổi loạn chống lại nước Mỹ và Tổng thống Trump không nên tiếp tục tại nhiệm. Trước đó, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer đã kêu gọi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence vận dụng Tu chính án thứ 25 theo Hiến pháp để ngay lập tức phế truất Tổng thống Donald Trump, đồng thời nhấn mạnh rằng nếu ông Pence không hành động thì Quốc hội Mỹ sẽ phế truất ông chủ thứ 45 của Nhà Trắng.
Trong một tuyên bố, ông Schumer khẳng định những gì xảy ra tại Đồi Capitol ngày 6/1 là một cuộc nổi loạn chống lại nước Mỹ, do tổng thống đương nhiệm kích động. Ông cho rằng vị tổng thống này không nên giữ chức vụ thêm một ngày nào nữa và nếu Phó Tổng thống và Nội các từ chối thực hiện đề nghị của ông, thì Quốc hội cần triệu tập để luận tội Tổng thống.
Trước đó cùng ngày, các thành viên đảng Dân chủ trong Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã gửi thư tới Phó Tổng thống Pence để yêu cầu ông viện dẫn Tu chính án thứ 25 nhằm luận tội và phế truất Tổng thống Trump trước thời điểm ông mãn nhiệm vào ngày 20/1 tới.
Trong diễn biến liên quan, Hạ nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa Adam Kinzinger cũng kêu gọi sử dụng Tu chính án thứ 25 để tước bỏ chức vụ của Tổng thống Trump, một ngày sau khi những người ủng hộ ông Trump xông vào tòa nhà Quốc hội Mỹ, trong một vụ tấn công được cho là nhằm vào nền dân chủ Mỹ.
Trên tờ Người lao động cũng cho biết, một số đảng viên Dân chủ tự do muốn cáo buộc ông Donald Trump không chỉ cản trở quốc hội mà còn cản trở công lý, đặc biệt là khi chúng liên quan đến báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Muller trong cuộc điều tra nghi vấn Nga can thiệp bầu cử Mỹ 2016.
Người biểu tình tập trung bên ngoài tòa nhà Quốc hội Mỹ ở Washington D.C ngày 6/1/2021. Ảnh: AFP/TTXVN.
Nếu các điều khoản luận tội được Hạ viện, do phe Dân chủ kiểm soát, thông qua như dự đoán, Thượng viện sẽ tiến hành xét xử để quyết định liệu có kết tội và phế truất Tổng thống Donald Trump hay không.
Trong trường hợp Tổng thống Donald Trump bị phế truất, Phó Tổng thống Mike Pence sẽ lên nắm quyền đến khi nhiệm kỳ của ông Trump kết thúc vào ngày 20/1/2021. Tuy nhiên, khả năng này là rất thấp bởi phe Cộng hòa đang kiểm soát Thượng viện và đến thời điểm hiện tại, họ vẫn ủng hộ Tổng thống Trump.
Tổng thống Donald Trump hôm 5/12 thông qua mạng xã hội Twitter tuyên bố ông không làm gì sai trái. Thay vì tìm cách né tránh luận tội, ông chủ Nhà Trắng mong muốn Hạ viện nhanh chóng bỏ phiếu thông qua các điều khoản luận tội để quá trình được chuyển đến Thượng viện - nơi ông khẳng định là sẽ xét xử công bằng.
Tổng thống Donald Trump đồng thời tuyên bố sẽ giành chiến thắng vì phe Cộng hòa đang đoàn kết hơn bao giờ hết. Thủ lĩnh Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy cùng ngày khẳng định bà Pelosi đang quan tâm đến việc hạ bệ Tổng thống Donald Trump nhiều hơn việc phát triển đất nước.
Tu chính án số 25 được Quốc hội Mỹ thông qua vào năm 1965 và chính thức được phê chuẩn vào năm 1967. Đây là cơ chế hợp pháp nhằm phế truất người đứng đầu chính phủ trong trường hợp tổng thống không đủ năng lực lãnh đạo đất nước hoặc qua đời khi tại chức. Tu chính án này cũng đã chính thức hóa quy trình cho phép phó tổng thống tiếp quản vai trò của tổng thống khi đương kim chủ nhân Nhà Trắng qua đời hoặc từ chức.