Trao đổi với phóng viên Tạp chí Gia đình và Trẻ em, ông Nguyễn Xuân Huy - Trưởng phòng Can thiệp - Hỗ trợ, Trung tâm Công tác xã hội tỉnh Quảng Ninh (TTCTXH), đơn vị quản lý trực tiếp CLB Gia đình trẻ tự kỷ Quảng Ninh cho biết: “Trẻ em mắc hội chứng tự kỷ, rối nhiễu tâm trí gặp nhiều khó khăn trong quá trình hòa nhập với gia đình, xã hội. Hiện nay, trên thế giới chưa có phương pháp chữa trị dứt điểm hội chứng tự kỷ. Tại gia đình có trẻ tự kỷ, cha mẹ luôn là người phải chịu nhiều áp lực bởi quá trình chăm sóc, giáo dục và tìm kiếm phương pháp can thiệp giúp trẻ tiến bộ đòi hỏi nhiều thời gian, sự kiên trì và chi phí lớn về tài chính. Trong khi đó, cộng đồng còn có nhận thức hạn chế về hội chứng tự kỷ. Vì vậy, trong quá trình triển khai các hoạt động công tác xã hội đối với trẻ tự kỷ, chúng tôi thấu hiểu những khó khăn của các bậc phụ huynh và đã quyết định thành lập CLB Gia đình trẻ tự kỷ Quảng Ninh, để tạo điều kiện cho cha mẹ có con tự kỷ và những người quan tâm đến vấn đề này được chia sẻ và trao đổi các kiến thức, kỹ năng trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ tự kỷ. Đồng hành cùng CLB, chúng tôi được chứng kiến nhiều cung bậc cảm xúc của phụ huynh khi được chia sẻ những vấn đề của con mình với các chuyên gia và các thành viên khác. Họ đã tích cực đóng góp ý kiến để xây dựng CLB hoạt động hiệu quả hơn, thường xuyên trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và đóng góp hỗ trợ một phần về tài chính. Sự nhiệt tình của các bậc phụ huynh trong quá trình tham gia CLB là động lực cho cán bộ, nhân viên TTCTXH tỉnh Quảng Ninh chúng tôi tiếp tục nỗ lực triển khai các hoạt động trị liệu trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí hiệu quả nhất”.
Một buổi sinh hoạt chuyên đề của CLB Gia đình trẻ tự kỷ tỉnh Quảng Ninh.
Trao đổi với các đại biểu tham dự Hội thảo “Truyền thông về công tác xã hội đối với trẻ tự kỷ” do Tạp chí Gia đình và Trẻ em phối hợp với Cục Bảo trợ xã hội tổ chức tại Quảng Ninh, bà Nguyễn Thị Nho, Phó Chủ nhiệm CLB Gia đình trẻ tự kỷ tỉnh Quảng Ninh cho biết: “Kể từ ngày thành lập đến nay, CLB đã đề xuất và tổ chức thành công nhiều buổi tập huấn cho các bậc phụ huynh theo các chuyên đề như: kỹ năng chơi với trẻ tự kỷ, điều hòa cảm giác, can thiệp hành vi, các vấn đề về sử dụng thuốc cho trẻ tự kỷ…, nhằm đảm bảo tất cả các gia đình tham gia đều được tư vấn để giải quyết các vấn đề khó khăn trong quá trình can thiệp cho trẻ; đồng thời CLB là tổ chức đại diện, phối hợp với các đơn vị liên quan trong quá trình can thiệp, hỗ trợ gia đình trẻ tự kỷ.
Khi tham gia vào CLB, các thành viên luôn là nguồn động viên, tiếp sức và ổn định tâm lý để cha mẹ có thêm động lực chăm sóc, giáo dục con trong mọi hoạt động. Đến nay, CLB đã trở thành cầu nối chung của nhiều gia đình có trẻ tự kỷ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Bên cạnh đó, CLB cũng thường xuyên nhận được sự hỗ trợ tích cực về chuyên môn của các chuyên gia tâm lý đầu ngành như TS Tâm lý Nguyễn Thị Kim Quý - Văn phòng tham vấn và trị liệu tâm lý trẻ em trực thuộc Hội Tâm lý học Việt Nam, TS. Nguyễn Nữ Tâm An - Giảng viên khoa Giáo dục đặc biệt, trường Đại học Sư phạm Hà Nội; sự cộng tác hỗ trợ của các chuyên viên, nhân viên Mô hình tâm lý trị liệu trẻ rối nhiễu tâm trí của TTCTXH Quảng Ninh và một số thành viên của Bệnh viện Sản nhi Quảng Ninh, chủ các cơ sở tư nhân có hoạt động trị liệu trẻ tự kỷ, rối nhiễu tâm trí và các nhà chuyên môn thuộc lĩnh vực y tế, giáo dục trên địa bàn TP. Hạ Long.
Cán bộ TTCTXH tỉnh Quảng Ninh trị liệu cho trẻ em rối nhiễu tâm trí, tự kỷ.
TTCTXH Quảng Ninh thông qua các kênh thông tin tuyên truyền đến người dân về CLB để người dân biết và giúp các bậc phụ huynh có con gặp phải các vấn đề về tự kỷ, rối nhiễu tâm trí cùng các đối tượng có nhu cầu được biết và tham gia.
Đến nay, TTCTXH Quảng Ninh đã kết nối với chuyên gia hỗ trợ chuyên môn để tổ chức nhiều cuộc tập huấn cũng như tọa đàm cho hội viên về các nội dung như: Cha mẹ với cuộc sống của trẻ tự kỷ; Kỹ năng chăm sóc trẻ tự kỷ, trẻ chậm phát triển; Kỹ năng hỗ trợ trẻ chậm phát triển về ngôn ngữ; Phụ huynh và cách dạy trẻ những kỹ năng giao tiếp trong xã hội... Bên cạnh đó, các chuyên viên, nhân viên trị liệu rối nhiễu tâm trí, tự kỷ của TTCTXH cũng hướng dẫn các thành viên CLB cách nhận biết, phát hiện trẻ có biểu hiện rối nhiễu tâm trí, tự kỷ, để trị liệu, can thiệp sớm.
Những năm qua, Ban chủ nhiệm CLB Gia đình trẻ tự kỷ Quảng Ninh luôn chú trọng việc duy trì tổ chức giao ban định kỳ hàng tháng với các buổi sinh hoạt chuyên môn về: Can thiệp sớm và các biện pháp can thiệp tại nhà; Can thiệp trẻ chậm phát triển ngôn ngữ và cách khắc phục; Hỗ trợ trẻ kích hoạt các giác quan; Dạy trẻ tự kỷ các kỹ năng tự phục vụ và vận động… Các buổi sinh hoạt định kỳ này đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao tinh thần, trách nhiệm của các phụ huynh để hỗ trợ trẻ được chăm sóc đúng cách tại nhà và trang bị thêm các kiến thức, kỹ năng cho các thành viên để trị liệu trẻ được hiệu quả hơn.
Ngoài ra, CLB Gia đình trẻ tự kỷ tỉnh Quảng Ninh còn phối hợp với các chuyên gia thiết lập các kênh thông tin: mạng xã hội Facebook, email… để các thành viên trong CLB có thể thường xuyên trao đổi, tiếp cận thông tin một cách thuận tiện. Đồng thời, CLB cũng hỗ trợ các phụ huynh ở xa có thể được tiếp cận dịch vụ sàng lọc, đánh giá và trị liệu cho con em mình một cách phù hợp nhất.
Tự kỷ là hội chứng rối nhiễu tâm trí dạng lan tỏa của trẻ em thời hiện đại, chưa tìm ra nguyên nhân, cũng chưa tìm ra thuốc điều trị mà chủ yếu dựa vào những phương pháp giáo dục, tâm lý trị liệu đặc biệt. Do đó, những mô hình như CLB Gia đình trẻ tự kỷ Quảng Ninh cần được phát huy và nhân rộng, bởi đây là một trong những mô hình hiệu quả nhất trong can thiệp, trợ giúp, kết nối, giải quyết vấn đề cho gia đình và trẻ tự kỷ.
Thanh Huyền/GĐTE