Rotomairewhenua còn được gọi là hồ Xanh của Vườn Quốc gia Nelson Lakes ở New Zealand được chính thức công nhận là hồ nước ngọt sạch nhất thế giới.
Nước của hồ Xanh được bắt nguồn từ hồ băng Constance ở lân cận và chảy qua một con đập tự nhiên được hình thành từ lâu do hậu quả của một vụ lở đất. Con đập này vô tình đóng vai trò như một bộ lọc tự nhiên và giữ lại hầu hết các hạt lơ lửng trong làn nước băng giá của hồ Constance. Dòng nước được lọc sạch rồi mới chảy vào hồ Xanh khiến cho nước trong vắt gần như nước cất.
Năm 2011, Viện nghiên cứu nước và khí quyển quốc gia New Zealand (NIWA) thực hiện các thử nghiệm khoa học và cho rằng hồ Xanh là hồ tự nhiên trong nhất trong những nguồn nước ngọt mà con người từng biết đến.
Hồ trong nhất thế giới - hồ Xanh
Năm 2009, Rob Merriles, nhà thủy văn học làm việc tại NIWA, đã đến thăm hồ Xanh. Ông lấy mẫu nước ở đây và đem so sánh nó với mẫu nước từ các suối nước ngọt sạch nổi tiếng của hồ Te Waikoropupu.
Kết quả đã khiến Rob bất ngờ: hiệu suất quang học của nước hồ Xanh vượt trội hơn hẳn nước của hồ Te Waikoropupu. 2 năm sau đó, nghiên cứu của NIWA đã xác nhận điều này là chính xác.
"Chúng tôi treo một chiếc đĩa đen có đường kính 1 mét vào phao và cố định vào bờ. Sau đó chúng tôi bơi ra xa trong khi mắt thì không rời chiếc đĩa. Khoảng cách mà chiếc đĩa biến mất hoàn toàn khỏi tầm mắt chính là tầm nhìn" - Mark Gall của NIWA giải thích.
Kết quả nghiên cứu đã cho thấy: Tầm nhìn xa nhất dưới lòng hồ là 81,4 mét, và ổn định ở mức từ 70 đến 80 m - tức là tương đương với nước cất về mặt quang học.
Hồ Xanh nằm ở độ cao 1.200m so với mực nước biển, do đó nước trong hồ luôn lạnh 5 - 8 độ C. Hàng trăm năm qua, Ngati Apa ki te Ra To - một tộc người Maori bản địa, coi nó là một trong những hồ nước thiêng liêng với tên gọi Rotomairewhenua, hay hồ nước của những vùng đất yên bình. Họ không cho phép người lạ được đến gần hồ chứ đừng nói đến việc bơi trong nước của nó.
Theo truyền thống, thổ dân Maori dùng nước trong hồ Blue để rửa xương của những người đàn ông quá cố trong bộ tộc. Xương của phụ nữ đã được làm sạch trong hồ Constance gần đó. Nghi lễ tiễn những linh hồn sang thế giới bên kia được thực hiện trên hành trình từ hồ Blue, dọc theo một con đường thiêng, đến mũi đất Farewell. Hài cốt cuối cùng được mai táng trong thung lũng Sabine.
New Zealand Clearest Lake (Blue Lake/Rotomairewhenua)
Kiley Nepia, quản lý văn hóa của tộc người Maori trên Đảo Nam, nói rằng ông cảm nhận được mối liên kết tâm linh với hồ Xanh khi tới đây lần đầu. "Tôi hiểu được vì sao tổ tiên của chúng tôi lại chọn hồ nước này để thực hiện các nghi lễ. Khi đến đó, bạn sẽ có cảm giác thanh thản thực sự. Với nhà thờ thì nước rửa tội, hay nước phước là linh thiêng, còn đây là những vùng nước thánh đối với người dân Ngati Apa ki te Ra To," Nepia nói.
Đầu năm 2013, phóng viên ảnh kiêm nhà môi trường học người Đan Mạch Klaus Thyemann đã được sự cho phép đặc biệt của bộ tộc Maori, NIWA và Cục Bảo tồn của New Zealand để đến thăm hồ Xanh và chụp ảnh.