.
Theo số liệu thống kê của Sở LĐ-TB&XH TP. Đà Nẵng, tính đến ngày 15/4/2015, trên địa bàn Đà Nẵng có 581 người đang cai nghiện ma túy, trong đó, tại cơ sở Methadone là 342 người; 196 người đang cai nghiện tại Trung tâm Giáo dục - Dạy nghề 05-06, tại gia đình – cộng đồng chỉ có 43 người. Đây là con số khá thấp so với tỷ lệ người nghiện trên địa bàn.
Sở dĩ có thực trạng này, theo nhiều người làm công tác chuyên trách trong hoạt động này cho rằng, công tác cai nghiện tại gia đình và cộng đồng vẫn chưa phát huy hết hiệu quả do còn những vướng mắc, khó khăn.
Trong đó, phải kể đến những lúng túng trong công tác cắt cơn, giải độc vẫn còn tồn tại ở một số Trung tâm y tế quận, huyện; sự thiếu vào cuộc của các cơ sở điều trị, các bệnh viện thực hiện công tác cai nghiện cho người nghiện ma túy trong cộng đồng.
Một lớp học tại Trung tâm GD-DN 05-06 Đà Nẵng (ảnh: Chi cục PCTNXH Đà Nẵng)
Tệ nạn xã hội ma túy, mại dâm, HIV... luôn là vấn đề nóng được thành phố Đà Nẵng đặc biệt quan tâm. Cuối 2014, UBND thành phố đã phê duyệt kinh phí hỗ trợ chi cho người nghiện tiền thuốc hỗ trợ điều trị cắt cơn nghiện ma tuý đối với hình thức cai nghiện tại gia đình- cộng đồng với mức chi là 400.000 đồng/ người.
Theo một số gia đình có con em cai nghiện, chi phí tiền thuốc điều trị cho công tác cắt cơn, giải độc tại các cơ sở điều trị thường vượt xa so với con số này. Hầu hết các gia đình đều phải tự lo bù thêm chi phí, trong khi không ít gia đình có con em bị nghiện đều thuộc hoàn cảnh khá khó khăn.
Được biết, quy trình cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng được thực hiện theo phương thức cắt cơn giải độc tại các cơ sở điều trị là Trung tâm Y tế các quận, huyện hoặc Bệnh viện Tâm thần Đà Nẵng, sau đó được chuyển về gia đình để tiếp tục thực hiện quy trình cai nghiện tại gia đình - cộng . Cai nghiện tại gia đình - cộng đồng cũng có hai biện pháp là cai nghiện tự nguyện và cai nghiện bắt buộc.
Quy trình phối hợp lập và thẩm định hồ sơ, thủ tục cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng cũng được thực hiện hết sức nhanh gọn, chậm nhất là 3 ngày kể từ khi bản thân hoặc gia đình người nghiện ma túy tự giác khai báo tình trạng nghiện và đăng ký hình thức cai nghiện tự nguyện tại gia đình - cộng đồng với Tổ công tác cai nghiện của xã, phường, kể cả đối với biện pháp cai nghiện ma túy bắt buộc tại gia đình- cộng đồng.
Theo Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội TP. Đà Nẵng, trước đây nếu phát hiện người sử dụng chất ma túy lần đầu, không có tiền án, cơ quan chức năng sẽ tiến hành lập biên bản, buộc họ ký cam kết không tái phạm và cho về gia đình giáo dục. Còn nếu sử dụng chất ma túy lần 2, không kể thời gian một tuần hay một tháng, đối tượng phải vào trung tâm cai nghiện tập trung. Tuy nhiên, bây giờ dù cai nghiện lần đầu, việc cai nghiện sẽ đều được thực hiện tại cộng đồng.
Một cán bộ phụ trách công tác phòng, chống ma túy, mại dâm phường An Hải Tây, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng cho biết, bên cạnh những nguyên nhân khách quan, một nguyên nhân khác khiến cho công tác cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng gặp nhiều khó khăn còn xuất phát từ chính gia đình người nghiện. Không ít gia đình dù đã đưa con em đi cai nghiện song chỉ một thời gian ngắn họ nản chí vì kết quả của việc cai nghiện không phải một sớm, một chiều trong khi nhiều gia đình hoàn cảnh khá khó khăn.
Thiết nghĩ, để công tác cai nghiện tại gia đình và cộng đồng đạt được hiệu quả như mong đợi, cần phải có sự nỗ lực, vào cuộc hơn nữa của chính bản thân người nghiện cũng như sự phối hợp đồng bộ, sự quan tâm của các cơ sở điều trị, nhất là sự chia sẻ về các chi phí thuốc men trong quá trình cắt cơn, giải độc cho người nghiện, bởi hầu hết các gia đình có người nghiện đều có hoàn cảnh hết sức khó khăn. Bên cạnh đó, gia đình, cộng đồng và xã hội cần có cách nhìn cởi mở hơn đối với người nghiện. Bởi chính sự kỳ thị, vô tình đã đẩy người nghiện đi xa hơn vào tình trạng nghiện ngập, thậm chí phạm tội, gây khó khăn cho công tác cai nghiện…