Lớp học nghề nông thôn
Xác định mục tiêu, huy động tổng lực
Với mục tiêu gắn công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn với chiến lược phát triển kinh tế xã hội của từng quận, huyện, phục vụ yêu cầu chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên cơ sở khai thác thế mạnh của từng địa phương, năm 2015, thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành hàng loạt các văn bản chỉ đạo điều hành thực hiện đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
Các quận huyện cũng thành lập ban chỉ đạo, các tổ công tác và tổ chức triển khai kế hoạch đào tạo nghề trên địa bàn quận, huyện. Thành phố đã thực hiên nhiều hình thức tuyên truyền, kết hợp với cac cơ quan truyền thông báo chí, thường xuyên thông tin và mở ra các chuyên mục về giới thiệu, đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên sóng Đài TNND TP. Tổ chức kiểm tra giám sát công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại các quận huyện. Yêu cầu đa dạng hóa các hình thức đào tạo nghề để tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nông thôn tham gia học nghề và gắn đào tạo nghề với giải quyết việc làm. Thành phố đã tổ chức 4 lớp tập huấn về năng lực truyền thông, giám sát việc thực hiện đề án đào tạo nghề cho 207 lãnh đạo, cán bộ chuyên trách 12 phòng LĐ-TB & XH quận huyện, 47 phường, thị trấn và 24 cơ sở dạy nghề có đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
Thực hiện tinh thần chỉ đạo của thành phố, thông qua các văn bản thành phố đã ban hành, các quận huyện đã triển khai các hoạt động tuyên truyền, đào tạo nghề và tư vấn việc làm đối với lao động nông thôn. Các quận, huyện đã hướng dẫn các xã phường, thị trấn phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ công chức, hội viên, đoàn viên thông qua các sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt định kỳ ở khu phố tinh thần quyết định 1956/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020 trên địa bàn quận, huyện. Tuyên truyền vận động người lao động chưa qua đào tạo và người lao động có tay nghề nhưng chưa có chứng nhận nghề tham gia các lớp học và dự thi cấp giấy chứng nhận nghề theo tiêu chuẩn quy định.
Qua công tác tuyên truyền, tư vấn, nhiều địa phương đã huy động số lượt người tham gia rất lớn. Hội Nông dân huyện Bình Chánh phối hợp với Trung tâm Dạy nghề hỗ trợ tổ chức 12 lớp cho 342 người học về kỹ thuật trồng và chăm sóc mai vàng, cắt tỉa cành, tạo dáng Bonsai, nuôi cá cảnh; tổ chức 91 lớp tạp huấn khoa học kỹ thuật vớ 3.896 lượt học viên tham gia về nâng cao kiến thức áp dụng khoa học kỹ thuật và sản xuất theo hướng nông nghiệp đô thị. Qua các lớp dạy nghề và các dự án cho nông dân vay vốn, đã tạo việc làm cho 1511 người trồng rau, trồng mía, trồng mai vàng, hoa lan cây kiểng, chăn nuôi se nhang, nuôi tôm, cá…
Huyện Cần Giờ tổ chức 11 buổi truyên truyền về học nghề cho 483 lượt lao động. Phối hợp với các trung tâm giới thiệu việc làm, các doanh nghiệp và UBND các xã, thị trấn, thông báo tuyển dụng hơn 2000 vị trí việc làm các nghề điện tử, chế biến thủy, hải sản, may công nghiệp và dịch vụ bảo vệ.
Lớp học nghề cho nữ nông thôn
Mô hình hiệu quả, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn
Qua các hoạt động đào tạo tư vấn dạy nghề cho lao động nông thôn, nhiều mô hình đào tạo của huyện Bình Chánh đạt hiệu quả cao như: Mô hình trồng rau an toàn theo tiêu chuẩn ViêtGap, mô hình nuôi cá cảnh, trồng rau trongnhà lưới với số lượng và chất lượng sản phẩm tăng cao, đầu ra ổ định, góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân.
Huyện Cần Giờ thành công với các mô hình chế biến thủy hải sản khô, nuôi hàu, nuôi tôm. Sau khi qua đào tạo người lao động áp dụng và sản xuất đạt hiệu quả cao. Ví dụ mô hình sản xuất muối trên ruộng trải bạt nhựa cho sản lượng muối cao. Củ chi có mô hình nuôi bò sữa, heo thịt đã góp phần ổn định và nâng cao cuộc sống người nông dân. Sản phẩm phụ từ chăn nuôi cũng được bà con tận dụng nuôi trùn chỉ góp phần tăng thu nhập.
Với mô hình trồng hoa lan, cây cảnh, nhiều học viên sau khi được đào tạo nghề đã mở rộng diện tích vườn lan, cây cảnh của gia đình, nhân rộng giống lan, cung cấp số lượng lớn hoa tươi cho địa phương và các vùng lân cận .
Phương thức đào tạo nghề linh hoạt gắn kết với các cơ sở kinh doanh dịch vụ trên địa bàn, Nhà Bè thành công với việc đào tạo nghề sửa xe gán máy, chuyên đề sửa xe tay ga, nghề nấu ăn đãi tiệc, trang điểm căn bản, kỹ thuật xây dựng…đào tạo nghề theo đơn đặt hàng của công ty, xí nghiệp (như nghề may công nghiệp), đào tạo nghề cho lao động mới tuyển dụng hoặc đào tạo lại cho những lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp, cơ sở may gia công, qua đó lao động nông thôn được tiếp cận công việc thực tế và có thêm thu nhập trong quá trình học nghề. Sau khi hoàn thành khóa học, trên 95% lao động tiếp tục làm việc với mức thu nhập tăng thêm 20%.
Bài học về hiệu quả đào tạo :
Từ kết quả thực hiện đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn ở thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, yếu tố quyết định sự thành công là có sự quyết tâm cao, nỗ lực mạnh mẽ, thường xuyên của cả hệ thống chính trị trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai công tác đào tạo nghề. Công tác tuyên truyền, vận động , tư vấn hướng nghiệp cần thực hiện một cách kiên trì nhằm từng bước tạo sự chuyển biến về nhận thức, làm thay đổi thói quen của người lao động.
Bên cạnh đó, đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm là động lực quan trọng thúc đẩy người lao động tham gia học nghề để có viêc làm , tạo thu nhập, ổn định cuộc sống, do đó song song với đào tạo nghề cần nghiên cứu triển khai các mô hình sản xuất mới, hình thành các cơ sở sản xuất, chế biến, cơ sở kinh doanh, dịch vụ nhằm giải quyết việc làm cho lao động đã được đào tạo.. Cần bám sát định hướng phát triển kinh tế xã hội của địa phương, quy hoạch sản xuất kinh doanh cho từng địa bàn và đào tạo phải gắn với việc làm sau học nghề cho người lao động….