Giọng hát của núi rừng

 

Con bé ấy đúng là người Thái ở vùng Mộc Châu, kém lớp bọn mình chừng bốn, năm tuổi, mới vào học Đại học Văn hóa, tham gia nhóm ca khúc chính trị, có cả sinh viên bên Nhạc viện Hà Nội diễn cùng, hay hát ở sân khấu Công viên Thống Nhất và các điểm ca nhạc ngoài trời. Toàn sinh viên, người trẻ đứng nghe. Mình cũng đến. Con bé vừa xinh, nhìn lúc nào cũng tươi như hoa cười, hát thì giọng cao, thanh và trong ngần…

 

Về Sơn La nghỉ hè, mình lại được nghe Vi Hoa hát cùng các bạn ở sân chiếu bóng thị xã. Mấy thằng học cùng bảo, đã làm quen được với nó, rồi tíu tít đi xách đồ, phục vụ bọn nó biểu diễn, mặt cứ vếch lên nhìn mình. Mình hơi đố kỵ, và nghĩ, con bé này sẽ còn đi xa, giọng nó quý lắm đây…

 

 

Năm tháng qua đi. Vất vả mưu sinh. Những năm 80, 90 của thế kỷ trước, thỉnh thoảng mình gặp lại Vi Hoa trên ti vi, trong một vài chương trình ca nhạc, chứ ít thấy nó hát ở Hà Nội. Thì ra nó vào Đoàn Ca múa Bộ đội biên phòng, lặn lội đi hát phục vụ chiến sỹ, đồng đội và người dân ở các nơi như hải đảo, biên giới. 

 

Cô bé như một cánh chim nhỏ chấp chới bay suốt các miền rừng biên tái, đến khắp các tỉnh thành…

 

Rồi nghe Vi Hoa đã có gia đình, lấy chồng cũng là nghệ sỹ biểu diễn ảo thuật, đã sinh đôi một cặp, con trai và gái. Cô ấy toàn hát ở vùng sâu, vùng xa, những nơi ấy thì nặng tình, chứ được mấy tiền, lại vất vả, cực nhọc… Vậy mà khi mình đi Trường Sa, gặp Tuấn Phương chồng Vi Hoa, rồi về gặp lại cô ấy, thấy vẫn tươi như ngày nào…

 

***

Bao năm qua đi, rồi bỗng một ngày, nhìn Vi Hoa đã đeo quân hàm đại tá. Vi Hoa có mười lăm năm hát dọc biên giới phục vụ bao chiến sỹ đồng bào, thì mới được phong Nghệ sỹ Ưu tú, đến ba mươi năm hát thế nữa, được phong lên Nghệ sỹ Nhân dân. 

 

Cũng có lúc Vi Hoa tâm sự: “Đôi ba lần em đã nản lắm, muốn bỏ con đường cũ, nhưng rồi tình cảm đồng đội, tình cảm bà con nồng nàn, gắn bó tha thiết quá nên không đành mà dứt được”.

 

 

Thỉnh thoảng, ngắm Vi Hoa, mình bảo, anh thầm thần tượng cô từ lâu rồi. Vi Hoa cười, giờ thì coi em như em gái nhé. Mình rủ “thần tượng” tham gia làm giám khảo hội diễn văn nghệ quần chúng mà mình hay được mời làm chủ khảo, bận mấy Vi Hoa cũng thu xếp nhận lời. Quê mình ở Thái Bình tổ chức Lễ đón Danh hiệu Anh hùng LLVT, bảo về chơi góp vui với anh. Vi Hoa với Tuấn Phương và cả hai con cùng về. Làng nghèo xa xôi, lần đầu được tận mắt xem ảo thuật và nghe Nghệ sỹ nhân dân hát, sướng và nhắc mãi… Buổi sáng, tổ chức Lễ đón danh hiệu ngoài sân Ủy ban, Vi Hoa mặc lễ phục, hát chào mừng sang trọng. Về nhà, vừa ngồi nghỉ, cán bộ thôn nhà mình đến than thở, tiếc quá, đêm qua, nhiều cụ ở thôn không ra nghe cô hát được, sáng nay thì chỉ được nghe có hai bài, các cụ muốn nghe cô hát thêm nữa quá… Thế là Vi Hoa và chồng lại làm ngay một chương trình hát và biểu diễn ảo thuật phục vụ bà con trong thôn ở nhà văn hóa của thôn. Xong thì muộn quá rồi, phải về, cơm chả ăn, các cụ chỉ kịp dúi vào tay cặp giò vừa vớt khỏi nồi luộc mà tấm tắc, nghệ sỹ như thế mới là nhân dân chứ… 

 

Đám cưới con trai mình, mình chỉ mời rất ít khách. Vi Hoa biết, đèo hai con đi học thêm, ghé vào hát mừng hai cháu mấy bài cùng nhà thơ, nhạc sỹ Nguyễn Trọng Tạo, rồi lại vội vàng đi đón con…

 

 

Mấy năm trước, Vi Hoa làm cái allbum. Mình để thời gian nghe lại nhiều bài Vi Hoa hát những năm tháng qua. Những bài hát của núi rừng: “Tình ca Tây Bắc”, “Chiều biên giới”, “Anh ở đầu sông, em cuối sông”, “Em chọn lối này”. Những bài hát của một thời: “Nổi lửa lên em”, “Tiếng đàn Talư”, “Sông Đak Rông mùa xuân về”… Nhiều lắm, bài nào cũng hay. Chả phải thiên vị, mình nghe Vi Hoa hát, thấy có cả tiếng chim trên mặt suối, ngọn gió trên nương lúa, tiếng nước reo trên thác núi, bóng mây phủ rừng cây đại ngàn… Bài nào cũng hay, cũng thích…

 

Một buổi tối, Vi Hoa gọi cho mình bảo, lần đầu tiên em được làm liveshow, anh đến nhé. Ba mươi năm ca hát, lần đầu tiên Vi Hoa mới có riêng một liveshow cho mình ở Nhà hát Lớn, toàn đồng đội và bạn bè đến nghe, chật hết cả chỗ. Cô ấy nghẹn ngào, chả nói được gì nhiều, cứ hát thôi… Cô đã mang cả núi rừng ký ức về Nhà hát Lớn. 

 

 

Ba mươi năm nay, thường chỉ hát ở những sân khấu dựng vội, ở sân đồn biên phòng, sân điểm trường bản xa, hát trên thùng xe ô tô tải, ở trên sàn nhà người dân rẻo cao… Đêm hát live show của cô gái Vi Hoa đến từ bản xa, được mệnh danh là “Chim sơn ca của núi rừng Tây Bắc”, nén chặt chỉ có mười lăm bài hát của cả chặng đời ba mươi năm lăn lộn nghệ thuật, sao mà ngắn đến như vậy chứ?