Lễ hội Tây Thiên được thể hiện qua Lễ rước – Lễ Tế - Lễ dâng hương vào ngày 15/2 âm lịch (chính là ngày giỗ của Quốc mẫu Tây Thiên Lăng Thị Tiêu). Theo Ngọc phả thời Hùng Vương, Hùng Chiêu Vương thứ 7 lên núi Tam Đảo lập đàn cầu cho quốc thái dân an bởi đây là miền đất linh thiêng nhất. Tại đây nhà vua đã gặp và kết duyên với cô sơn nữ Lăng Thị Tiêu – người con gái được sinh ra từ khí thiêng sông núi Tây Thiên. Bà được sắc phong làm Hoàng phi, đã có công giúp vua chiêu binh mãi tướng, luyện tập quân sĩ, đánh đuổi quân giặc, mở mang bờ cõi, thống nhất giang sơn. Bà đã dạy dân trồng lúa, chăn tằm dệt vải trong buổi bình minh của dân tộc. Khi đất nước thanh bình, Bà không màng ranh lợi mà đã trở về quê hương và “hóa” tại đây.
Đã bao đời, từ các triều đại phong kiến Đinh, Lý, Trần, Lê đều sắc phong bà là: Tam Đảo Sơn Trụ Quốc Mẫu Tối Linh Đại Vương – Thượng đẳng phúc thần, hàng năm cứ vào ngày 15 tháng 2 âm lịch, cử các quan đại thần lên cúng tế, dâng lên Mẫu nén hương thơm tỏ lòng thành kính. Đó cũng là truyền thống tốt đẹp và đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc. Nhân dân đã tôn vinh bà là Quốc Mẫu Tây Thiên và lập đền thờ, quanh năm hương khói tưởng nhớ công đức của bà tại vùng núi Tây Thiên.
Hàng vạn người tham dự lễ hội Tây Thiên 2015
Lễ hội Tây Thiên năm nay có nhiều điểm mới và khác so với lễ hội hàng năm như: điều chỉnh, bổ sung lễ rước nước vào ngày 14/2 âm lịch tại Đền Mẫu hóa xã Đại Đình, đưa nội dung lễ Hoa đăng vào chương trình của lễ hội, lễ hội năm nay tình trạng lộn xộn, chèo kéo du khách cũng đã không còn, các yếu tố về giá cả được niêm yết rõ ràng, không có hiện tượng gian lận hàng hóa, nâng giá dịch vụ, tình hình an ninh trật tự được kiểm soát, những tệ nạn xã hội không còn tồn tại,vệ sinh môi trường đảm bảo, cảnh quan sạch đẹp… khiến du khách thập phương yên tâm về dự lễ hội và trải nghiệm đậm chất “Đến với Phật - Về với Mẫu”.