Nhường cơm sẻ áo
Năm 2002, khi đang học tại trường ĐH Khoa học Tự nhiên - ĐHQG Hà Nội, cậu sinh viên nghèo Trần Văn Lưu (quê Bắc Giang) nhận được học bổng Đồng Hành. Đó là một món quà bất ngờ và may mắn, bởi mỗi tháng, để có 300.000đồng cho con sinh sống và học tập, gia đình cậu phải đi vay mượn nhiều nơi, thậm chí phải "vay nóng" để gửi về Thủ đô. Hoàn cảnh gia đình Lưu rất khó khăn, cha là cựu chiến binh mang trong mình chất độc da cam, lại mất sớm, để lại 5 người con thì chỉ mình anh có khả năng học tập (4 người anh em khác đều bị câm điếc, bại liệt…). Ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với gia đình và các anh chị em, cũng như đáp đền niềm tin mà mẹ và người cha đã mất gửi gắm, anh luôn cố gắng học tốt và liên tục đạt các giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi của tỉnh. Về Hà Nội học, Lưu phải đối mặt với vô vàn khó khăn, căn phòng trọ của anh chỉ là một ô nhỏ, được quây lại bằng tôn nằm trên sân thượng của một gia đình. Thế nên khi nhận được học bổng, "Tôi có cảm giác như mình vừa tìm được chiếc phao cứu sinh" khi đang bơi đuối sức giữa biển mênh mông", Lưu tâm sự. Không đắn đo gì, anh đã dùng toàn bộ học bổng để nộp học phí cho cả năm học.
Món quà càng trở nên ý nghĩa hơn khi Lưu biết Đồng Hành không phải là học bổng của Nhà nước, không phải của người giàu ban phát cho sinh viên nghèo, mà là cả tấm lòng và trái tim của các anh chị, các sinh viên Việt Nam học tập ở nước ngoài gửi gắm thông điệp vượt khó cho sinh viên Việt Nam.
Gần 20 năm trước, câu chuyện Đồng Hành ra đời, anh Trần Văn Xuân (người sáng lập) là một sinh viên nghèo may mắn nhận được học bổng của một mạnh thường quân. Người ta không cho anh biết tên, biết mặt mà gửi qua một người bạn hồi học phổ thông. Mỗi tháng họ giúp anh 500.000đồng để có thể tập trung vào việc học mà không phải đi làm thêm. Nhờ đó, ước mơ du học của anh đã trở thành hiện thực vào năm thứ hai. Sau nhiều lần năn nỉ được gặp, cô bày tỏ mong muốn khi giúp anh không cần anh giúp lại mà khi có điều kiện thì anh hãy giúp đỡ các bạn khác, các thế hệ tiếp theo.
Sau 3 tháng ở Pháp, anh Xuân nghĩ, đây chính là thời điểm tốt để mình thực hiện lời dạy của cô. "Khi mới thành lập học bổng Đồng Hành, anh không biết mình sẽ thuyết phục các bạn như thế nào ngoài việc kể về chính câu chuyện của mình. Cũng giống như chuyện về một cậu học sinh 11 tuổi đã đưa ra một dự án "hoang tưởng" khi thầy giáo đưa đề bài tìm ý tưởng làm thay đổi thế giới: Khi ai đó giúp đỡ bạn, hãy đừng trả ơn họ, mà làm ơn cho ba người khác. 3 người đó sẽ giúp 9 người cứ thế tiếp nối và mọi người sẽ mang lại điều tốt đẹp cho nhau", anh Xuân tâm sự. Ban đầu, 6 bạn của anh Xuân đồng ý "nhường cơm sẻ áo", mỗi bạn sẽ trao một suất học bổng 1 triệu đồng trích từ chính học bổng của mình.
Xây dựng một cộng đồng sinh viên Đồng Hành người đi trước nắm tay người đi sau là ý tưởng chung mà các thế hệ những người làm Đồng Hành và cả những nhà tài trợ cùng theo đuổi. Có thể nói hoạt động của Đồng Hành là vận động xã hội đầu tư vào thế hệ trẻ Việt Nam mà chính sinh viên là những người đưa ra cú hích. Ngày càng nhiều sinh viên từng nhận học bổng quay về giúp đỡ chương trình.
Anh Nguyễn Vương Quốc Thịnh từng là một học trò nghèo ở vùng đất Củ Chi được nhận học bổng 1&1 (Học bổng khuyến tài của thành phố). Nhờ vào số tiền ấy, anh có thể phụ gia đình trang trải những khoản học phí và may mắn được học bổng Eiffel sang Pháp du học ở trường Đại học Bách Khoa Paris. Sau đó có một chỗ làm ổn định tại Pháp. Nghe nói tới học bổng Đồng Hành, anh tham gia vào quỹ và làm chủ tịch của quỹ vào năm 2002-2003. Hiện tại anh Thịnh vẫn tham gia quỹ như một thành viên và "có việc gì cần giúp thì anh sẵn sàng". Bên cạnh việc tham gia tổ chức các hoạt động, tham gia vận động tài trợ, thì anh cũng tham gia đóng góp cho quỹ. Với anh, ý nghĩa thực sự của một suất học bổng không phải ở giá trị vật chất mà ở tấm lòng người trao dành cho người nhận.
Tiến sĩ Trương Ngọc Kiểm, Bí thư Đoàn ĐHQGHN, trưởng đại diện học bổng Đồng Hành tại miền Bắc trao học bổng Đồng Hành kì 39 cho các bạn sinh viên.
Hỗ trợ sinh viên theo đuổi ước mơ, biến ước mơ thành hiện thực
Tiến sĩ Trương Ngọc Kiểm, Bí thư Đoàn ĐHQGHN, trưởng đại diện học bổng Đồng Hành tại miền Bắc cho biết, 20 năm hình thành và phát triển, Đồng Hành không chỉ mang lại cho các bạn sinh viên những hỗ trợ về tài chính mà còn hướng tới việc xây dựng mạng lưới và kết nối các bạn sinh viên Việt Nam cả trong và ngoài nước. Thông qua đó, quỹ học bổng Đồng Hành, đúng như tên gọi của mình sẽ luôn sát cánh với các bạn sinh viên trên con đường đi tìm tri thức để cùng trưởng thành, làm giàu cho bản thân và đất nước. Với phương châm đó, quỹ học bổng Đồng Hành mang tới cho tất cả các bạn ý thức sâu sắc về sự "giàu có". Nó không chỉ đơn thuần là sự giàu có về kinh tế mà còn là sự giàu có về tri thức, về hiểu biết xã hội và cả về cách sống cho trọn lẽ làm người. Các bạn sinh viên Việt Nam ở nước ngoài thường xuyên viết thư thăm hỏi động viên các bạn trong nước và cùng với bạn ấy tháo gỡ những khó khăn trong cuộc sống.
Với tinh thần "sinh viên vì sinh viên", qua 20 năm hình thành và phát triển, đến ngày hôm nay, quỹ học bổng Đồng Hành được biết đến như một trong những tổ chức từ thiện của sinh viên Việt Nam hoạt động hiệu quả nhất trên thế giới. Với hơn 100 thành viên, mạng lưới của học bổng Đồng Hành đã có mặt trên 16 trường đại học của Việt Nam, số sinh viên nhận học bổng ở khắp 4 châu lục với hơn 4800 suất học bổng được trao, trị giá gần 11 tỷ đồng. Đồng Hành đã thực sự trở thành một người bạn lớn với nhiều sinh viên hiếu học Việt Nam.
Quỹ không hướng tới những bạn học giỏi nhất, khó khăn nhất mà hỗ trợ những bạn đang theo đuổi ước mơ để biến ước mơ thành hiện thực. Sau 20 năm, tiêu chí của Đồng Hành vẫn luôn nhất quán, đó là thêm cơ hội được học tập cho các bạn sinh viên có hoàn cảnh khó khăn nhưng có khát vọng nghị lực vươn lên trong cuộc sống.
Câu chuyện đáp đền tiếp nối chưa dừng lại. Từ những cách riêng để vận động gây quỹ như trích số tiền học bổng của mình, đi làm gia sư, hoặc vận động các mạnh thường quân, tổ chức các buổi hòa nhạc... gây quỹ tại các siêu thị.
Mới đây, một số thành viên của Đồng Hành đã giới thiệu quỹ học bổng đến các chương trình từ thiện của các công ty nơi họ làm việc và nhận được một số sự giúp đỡ. Đó thực sự là một tin vui để Đồng Hành có thêm nguồn quỹ giúp đỡ các sinh viên nghèo có nhiều nỗ lực trong việc học tại Việt Nam. Mong rằng học bổng sẽ tiếp cho các bạn đang có những hoàn cảnh khó khăn thêm nghị lực để bước tiếp chặng đường phía trước và thực hiện được những ước mơ của mình.
