Nằm ở phía Nam huyện Kon Plông (Kon Tum), thị trấn Măng Đen có độ cao khoảng 1.200m so với mực nước biển, được bao bọc bởi những cánh rừng nguyên sinh, nền khí hậu ôn hòa quanh năm dịu mát.
Nhiệt độ trung bình ở Măng Đen từ 16 đến 22 độ. Đến phố núi Măng Đen, cả bốn mùa đều có nét hấp dẫn riêng nhưng đẹp nhất, lãng mạn nhất, quyến rũ nhất là mùa xuân khi hoa mai anh đào bung nở khoe sắc hồng rực rỡ.
Vùng đất huyền thoại
Do có khí hậu tương tự Đà Lạt, Măng Đen được mệnh danh là “Đà Lạt thứ hai của Tây Nguyên”. Đến Măng Đen, du khách sẽ cảm nhận được khí hậu đặc trưng với bốn mùa rõ rệt. Khởi đầu ngày mới, du khách sẽ bắt gặp sương mờ giăng kín phố; sau đó là nắng trưa, rồi mưa chiều lất phất se se và khi màn đêm buông xuống là lạnh giá như tiết trời đông xứ Bắc.
Măng Đen là cách gọi chệch của người Kinh từ tên T’mang deeng, theo tiếng M’Nông có nghĩa là vùng đất rộng lớn, bằng phẳng. Nơi đây từ lâu đã nổi tiếng với nhiều truyền thuyết và huyền thoại dân gian linh thiêng.
Trong đó có truyền thuyết về thần Pling tạo ra “bảy hồ, ba thác” giữa đại ngàn với khung cảnh sơn thủy hữu tình. Đó là bảy hồ: Toong Đam, Toong Ly Leng, Toong Ziu, Toong Zơ Ri, Toong Săng, Toong Pô, Đăk Ke và ba thác: Pa Sỹ, Đăk Ke, Đăk Pne - những địa điểm hấp dẫn đông đảo du khách.
Ngoài “bảy hồ, ba thác”, Măng Đen còn quyến rũ bởi những cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn với độ che phủ hơn 70% diện tích đất tự nhiên. Nơi đây, hệ thực vật, động vật phong phú, đa dạng với nhiều “kỳ hoa, dị thảo” và loài thú quý hiếm lý tưởng cho việc phát triển thành khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng.
Những lối mòn dẫn du khách vào các khu rừng nguyên sinh sim, mua mọc san sát, tới mùa hoa nở thì phủ một màu tím gợi nhớ về bài thơ bất hủ “Màu tím hoa sim” của cố thi sĩ Hữu Loan. Đặc biệt là hai hàng thông đỏ và thông pơ mu có tuổi đời 50 - 70 năm cao vút thơ mộng tỏa bóng xuống con đường vào thị trấn Măng Đen.
Đến Măng Đen, du khách không thể bỏ lỡ 8 điểm tham quan ấn tượng, đó là hồ Đăk Ke (tên gốc Toong Rơ Poong, gắn với truyền thuyết “bảy hồ, ba thác”); hồ Toong Đam; thác Pa Sĩ; rừng thông Măng Đen; chùa Khánh Lâm; khu du lịch sinh thái Êban Farm; khu du lịch Đam Bri Măng Đen và tượng Đức Mẹ Măng Đen.
Du khách được đắm say trong làn nước hồ, xung quanh là dãy núi, rừng nguyên sinh, rừng thông bốn mùa với các loài hoa đua nở ngát hương khoe sắc.
Tất cả điểm tham quan này đều mang nét đẹp hài hòa giữa cảnh vật thiên nhiên hoang sơ với nét văn hóa độc đáo của người dân bản địa. Nhiều không gian “sơn thủy hữu tình” nên thơ, lãng mạn, với những góc quay video, chụp hình tuyệt đẹp cho những cặp uyên ương muốn tìm nơi yên bình để tận hưởng không khí, cảnh sắc thiên nhiên.
Tuy chưa có nhiều dịch vụ nhà hàng hạng sang nhưng các món ăn nơi đây cũng rất phong phú và độc đáo như gà nướng cơm lam, heo quay, lẩu cá tầm, lẩu xuyên tiêu, nộm gà, thịt heo xiên nướng… Điểm đặc biệt và khác biệt của các món đặc sản mang thương hiệu Măng Đen là nó được tẩm ướp các loại gia vị nguồn gốc từ rễ cây, lá, mật ong lẫn cây rừng địa phương.
Bí quyết này đã làm nên thương hiệu gà nướng Măng Đen nổi tiếng, được ghi trong top 50 món ngon trong sách kỷ lục Guinness Việt Nam. Loại gà được chọn để chế biến món đặc sản này phải là giống gà bản địa, độn bên trong là nắm lá tiêu rừng và quay đều trên bếp than hồng cho tới khi chín vàng.
Cơm lam Măng Đen được làm từ gạo nếp rẫy. Sau khi đổ gạo đầy 2/3 ống, người ta sẽ khéo léo đổ nước suối vào, tước thẻ lá chuối già thắt nút, sau đó vùi trong bếp tro hồng. Nhờ hương vị đặc trưng, gà nướng và cơm lam Măng Đen trở thành món đặc sản hấp dẫn khiến du khách không thể bỏ lỡ cơ hội thưởng thức.
Rực rỡ, quyến rũ mai anh đào
Vào những tháng cuối năm khi tiết trời Kon Tum nói chung, Măng Đen nói riêng bắt đầu se lạnh hơn, các loài hoa mai anh đào bắt đầu bung nở khoe sắc hồng khắp rừng, trong phố, ven hồ ở Măng Đen.
Mùa hoa mai anh đào ở Măng Đen thường bắt đầu nở từ khoảng cuối tháng 12 và kéo dài đến hết tháng 2. Nhưng thời gian hoa nở rộ, rực rỡ nhất và đẹp mê hoặc du khách thường vào giữa tháng 1 và 2, đúng dịp Tết Nguyên đán.
Nhiều năm qua, bắt đầu từ mùng 2 tết, lượng du khách đổ về khu du lịch sinh thái quốc gia Măng Đen có khi lên đến 7.000 người. Đây là thời điểm hàng ngàn cây mai anh đào khắp thị trấn đua nhau nở hồng nhuộm cả những con đường, công viên, góc phố, vườn nhà, ven hồ, ven thác tạo nên khung cảnh rực rỡ, thơ mộng, quyến rũ.
Ở phố núi Măng Đen, mai anh đào được coi như loài hoa gọi xuân về. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp lung linh của mai anh đào nổi bật dưới bầu trời trong xanh không gợn mây, cả phố núi Măng Đen được phủ kín chỉ một sắc hồng dịu dàng.
Những nơi du khách có thể chiêm ngưỡng, check-in sắc hồng rực rỡ của mai anh đào lý tưởng nhất là công viên trung tâm, dọc quốc lộ 24, hồ Đăk Ke, hồ Đam Bri, thác Pa Sĩ, sóc Farm, Ê Ban Farm, làng Kon Bring, Tháp chuông Măng Đen, đường Phạm Văn Đồng…
Măng Đen đã và đang hướng đến là thủ phủ của hoa mai anh đào, đưa loài hoa này trở thành biểu tượng của phố núi. Mai anh đào là loại cây thân gỗ, cành vươn cao, hoa chi chít, có màu hồng đặc trưng khác với những loại hoa đào xứ Bắc.
Cũng khác với hoa anh đào (sakura) Nhật Bản, mai anh đào Măng Đen và Đà Lạt (Prunus Cerasoides) có thân thuộc giống đào mận nhưng hoa lại thuộc dạng đơn năm cánh giống hoa mai, vì thế được gọi với cái tên mai anh đào (vừa đào, vừa mai).
Theo người dân phố núi Măng Đen, nhiều năm trước, mai anh đào đã được chính quyền quan tâm nhân giống trồng rộng rãi, tập trung ở các tuyến đường phố chính, vườn nhà, khu quảng trường, ven hồ, thác nước, khu du lịch sinh thái…
Hưởng ứng chính sách của nhà nước, người dân địa phương đã đầu tư phát triển cây giống mai anh đào tại các nông trại, nhà vườn. Theo thống kê, phố núi Măng Đen đã trồng được 300.000 cây mai anh đào và tiếp tục phát triển lên 1 triệu cây, trở thành vùng đất trồng nhiều mai anh đào nhất cả nước.
Lương Hữu Phước
Báo Lao động và Xã hội Xuân Ất Tỵ
