Lưỡi bệnh nhân ung thư sau khi được vi phẫu tạo hình. Ảnh: BVCC.
Một nghiên cứu tại Mỹ chỉ ra, trong vòng 30 năm (1976-2006), số bệnh nhân ung thư lưỡi dưới 40 tuổi đã tăng gấp 4 lần. Tại Việt Nam, dù chưa có những thống kê lớn nhưng thực tế điều trị ở Bệnh viện Ung bướu TP.HCM cho thấy, người mắc ung thư lưỡi có sự trẻ hóa theo thời gian. Nếu trước đây, số lượng bệnh nhân dưới 40 tuổi chiếm dưới 5% tổng số ca, thì giờ đã khoảng 15% và ngày càng trẻ hoá.
Điển hình là trường hợp của một nam thanh niên 26 tuổi. Khai với bác sĩ, chàng trai cho biết trước đó xuất hiện một vết loét khoảng 1cm ở bờ lưỡi trái. Đi khám tại bệnh viện địa phương, bệnh nhân được chẩn đoán là viêm lưỡi, cho toa thuốc. Gần 4 tháng trời, bệnh nhân uống thuốc và đi tái khám nhiều lần, nhưng sang thương ở lưỡi không lành, vết loét ngày càng lan rộng, gây đau và hạn chế cử động của lưỡi. Khi vào Bệnh viện Ung bướu TP.HCM "cầu cứu", bệnh nhân được chẩn đoán đã mắc ung thư lưỡi giai đoạn 4.
Do phát hiện muộn, bác sĩ đã tiến hành cắt hơn nửa lưỡi và sàn miệng, nạo hạch cổ cho bệnh nhân. Sau đó, dùng chính da đùi của bệnh nhân để tái tạo lưỡi bằng kỹ thuật vi phẫu tạo hình. Sau phẫu thuật, bệnh nhân tiếp tục được hóa xạ trị đồng thời để ngăn ngừa bệnh tái phát. Đến nay, nam thanh niên này đã có thể nói và nuốt tương đối bình thường.
Theo TS.BS Nguyễn Anh Khôi, Trưởng khoa Ngoại 6, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, Phó trưởng bộ môn Ung Bướu, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch chia sẻ, cách đây khoảng 20 năm, trung bình mỗi năm có khoảng 100-150 ca ung thư lưỡi nhập Bệnh viện Ung bướu TP.HCM điều trị, phẫu thuật. Hiện nay, con số này đã lên đến 300 trường hợp.
Với bệnh nhân trẻ, vì chủ quan sức khỏe tốt và không nghĩ mình bị ung thư nên ít đi khám bệnh, đến khi vào viện đã ở giai đoạn muộn. Ngoài ra, do cơ sở y tế tuyến dưới ít có kinh nghiệm chẩn đoán ung thư lưỡi, dễ bị nhầm lẫn sang viêm loét lưỡi thông thường và điều trị sai cách, khiến việc can thiệp sau đó tại tuyến trên gặp nhiều khó khăn.
Thời gian để ung thư lưỡi phát triển từ giai đoạn đầu đến giai đoạn cuối ở người trẻ chỉ cần từ 4-8 tháng. Nếu không điều trị ngay, thời gian tử vong có thể tính bằng tháng.
Hiện nay, vẫn chưa có kết luận chính xác về nguyên nhân khiến ung thư lưỡi trẻ hóa. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ được suy nghĩ đến, như thói quen uống rượu và hút thuốc lá kéo dài, vệ sinh răng miệng kém, nhiễm virus khi quan hệ tình dục đường miệng, do gen…
TS.BS Nguyễn Anh Khôi khuyến cáo, dù bằng chứng gây bệnh chưa rõ ràng, bác sĩ khuyến cáo người dân vẫn nên hạn chế sử dụng rượu và thuốc lá, cũng như chú ý vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng. Khi có các triệu chứng bất thường, như lở loét miệng và lưỡi kéo dài, nên đi khám để được chẩn đoán bệnh và can thiệp sớm.