
Nhằm gìn giữ, bảo tồn các giá trị văn hóa cổ xưa, quý IV/2023, UBND quận Ba Đình (Hà Nội) đã tiến hành cải tạo, phục dựng hình ảnh giếng làng xưa kết hợp là sân chơi thuộc địa bàn hai tổ dân phố 3B và 3C, phường Liễu Giai (ngõ 67 Văn Cao, thông với ngách 267/2 đường Hoàng Hoa Thám).
Theo đó, từ hiện trạng còn sót lại của giếng làng, quận Ba Đình đã đôn nền lên khoảng 70 - 80cm, tạo hình vòng tròn giống như một chiếc giếng. Phần giữa giếng được lát gạch màu xanh giống màu của nước.
Phần miệng giếng được che lại bằng nắp giếng màu nâu. Quanh khu vực giếng được bố trí nhiều đồ dùng tập thể dục, ghế ngồi để phục vụ nhu cầu của người dân.
Theo quan sát, phần giả mái của bức tường được thiết kế giống với những mái đình xưa, giúp thế hệ trẻ hình dung được hình ảnh làng quê trong quá khứ. Không chỉ người lớn mà các trẻ nhỏ cũng rất hào hứng khi có một khoảng sân rộng ngay trong ngõ để vui chơi.
Cùng với đó, 3 vị trí tường trang trí, tạo hình làng quê với mái ngói truyền thống, tường được ốp đá ong mộc mạc, bình dị thân quen của làng quê. Đồng thời kết hợp yếu tố đặc rỗng trong kiến trúc để bố trí dạng ô cửa, bậc thềm, ghế ngồi tạo hình kiến trúc độc đáo, xung quanh là những cây trúc cần câu đang trổ lá xanh mát.
Về hệ thống chiếu sáng là các cột đèn đá trang trí, đèn chiếu sáng âm sân chơi, đèn gắn tường tại 3 vị trí tường trang trí, đèn led 3D 7 màu và đèn led thanh nhôm uốn cong.
Tổ trưởng của tổ dân phố 3B và 3C cho biết, công trình cải tạo phục dựng giếng làng kết hợp sân chơi là công trình hợp lòng dân và được nhân dân đồng tình ủng hộ.
Dự án đã góp phần xóa một điểm chợ tự phát gây mất vệ sinh môi trường, vừa tạo một khu vui chơi xanh - sạch - đẹp với hệ thống đèn chiếu sáng, cây xanh và có hệ thống thiết bị thể dục thể thao đáp ứng nhu cầu của cộng đồng dân cư.
Đồng thời, dự án còn phục dựng giếng làng cổ thể hiện nét văn hóa tâm linh của cả cộng đồng, biểu trưng cho nguồn sinh khí tốt lành đã và đang cần được gìn giữ.
Theo UBND quận Ba Đình, trên địa bàn quận hiện có nhiều công trình, di tích lịch sử, văn hoá được bảo tồn, gìn giữ, trong đó, nhiều nơi có các thiết chế văn hoá làng, xã như cổng làng, cây đa, giếng nước, ngôi đình...

“Việc gìn giữ, bảo tồn các giá trị văn hoá, không gian công cộng đóng vai trò quan trọng trong nâng cao đời sống văn hoá của nhân dân, đồng thời góp phần rất lớn vào thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Chúng tôi mong muốn qua công trình này giúp thế hệ trẻ có thể hình dung được hình ảnh giếng làng trong quá khứ khi Hà Nội vẫn còn nhiều nét đặc trưng xóm làng; mong muốn truyền đi thông điệp cùng gìn giữ, phát huy các giá trị văn hoá", đại diện lãnh đạo quận Ba Đình nói.
Bày tỏ sự vui mừng khi giếng làng được “thay da đổi thịt”, bác Thanh sống gần 40 năm (tổ dân phố 3B) chia sẻ: “Giếng với thiết kế lạ mắt, vừa hiện đại nhưng lại vẫn có nét cổ kính xưa. Tôi hy vọng sẽ có nhiều dự án được cải tạo như thế trên địa bàn Hà Nội để người dân có thêm nhiều không gian vui chơi, thư giãn”.
Theo ghi nhận, người dân tổ dân phố 3B và 3C đều bày tỏ sự yêu thích đối với công trình và mong muốn truyền đi thông điệp cùng gìn giữ, phát huy các giá trị văn hoá, nhân rộng mô hình để môi trường sống ở Thủ đô ngày càng xanh - sạch - đẹp.
Giếng làng là một phần không thể thiếu trong cấu trúc nông thôn xưa. Giếng nước tượng trung cho sức sống của làng. Ở các làng quê vùng đồng bằng Bắc bộ nói chung và Hà Nội nói riêng hiện vẫn còn dấu tích của những giếng cổ có niên đại lên tới hàng trăm năm mà có nơi người dân vẫn còn đang sử dụng, phục vụ cho đời sống. Tuy nhiên, “cơn lốc” đô thị hóa cũng đang là thách thức lớn khiến giếng làng cổ có nguy cơ biến mất. |
Cù Hòa
Báo Lao động Xã hội số 57