Maria Montessori - Người sáng lập ra hệ thống giáo dục Montessori
Mariana Montessori là người phụ nữ đầu tiên ở Ý tốt nghiệp trường Y. Bà nhiều lần được đề cử giải Nobel và cách tiếp cận giáo dục của bà đến nay vẫn còn rất nổi tiếng ở nhiều nước trên thế giới.
Quan điểm của Maria Montessori:
- Một đứa trẻ xứng đáng được tôn trọng. Vì vậy những yêu cầu nhẹ nhàng sẽ tốt hơn là câu mệnh lệnh.
- Đừng đánh giá trẻ con từ góc nhìn của bản thân. Cố gắng đặt bản thân vào vị trí ngang hàng với chúng.
- Bàn ghế và móc treo quần áo nên thiết kế phù hợp với chiều cao của trẻ để chúng có thể tự mình làm mọi việc. Làm như thế sẽ khiến trẻ cảm thấy hạnh phúc.
- Đừng làm hộ những việc trẻ con có thể tự làm.
- Tạo nhiều cơ hội để trẻ bộc lộ khả năng và cảm xúc của mình.
- Hãy để con giúp bạn làm các công việc nhà.
Loris Malaguzzi - Người đưa ra phương pháp tiếp cận Reggio
Nhà tâm lý học người Ý Loris Malaguzzi cho rằng, một đứa trẻ có thể nói được 100 ngôn ngữ, nghĩa là những đứa trẻ có thể nói và bộc lộ suy nghĩ theo nhiều cách khác nhau thông qua tranh vẽ, ca hát, trò chơi. Nhưng người lớn thường kìm hãm 99 ngôn ngữ còn lại của chúng. Cha mẹ nên lắng nghe trẻ và dạy chúng cách sử dụng những ngôn ngữ còn lại trong đời sống hàng ngày.
Quan điểm của Malaguzzi:
- Không có câu trả lời sai, chỉ có những quan điểm khác nhau. Đừng nói với trẻ rằng chúng sai về một điều gì đó. Hãy hỏi tại sao chúng nghĩ theo cách đó và nói với chúng về một cách suy nghĩ khác.
- Trước khi giải thích điều gì đó, hãy hỏi ý kiến trẻ nếu chúng đã biết về điều này. Nếu bạn nói với chúng những điều chúng đã biết, chúng sẽ mất hứng và không nghe.
- Đặt thêm nhiều câu hỏi đòi hỏi phải có những câu trả lời chi tiết. Bằng cách này, trẻ sẽ học cách suy nghĩ và thể hiện những suy nghĩ của mình.
- Hãy để đứa trẻ đưa ra lựa chọn của chính mình. Ví dụ, màu sắc quần áo chúng muốn mặc.
Rudolf Steiner - Người đưa ra phương pháp giáo dục Waldorf
Waldorf là phương pháp do nhà giáo dục người Áo Rudolf Steiner đề xuất. Những trường học do Waldorf sáng lập ra luôn đề cao khả năng tự tin ở bản thân, được tự do khám phá và bộc lộ khả năng sáng tạo. Ở đây không có bài kiểm tra và điểm số. Tuy nhiên, những đứa trẻ vẫn thi đỗ những kỳ thi như những học sinh trường khác.
Quan điểm của Rudolf Steiner:
- Không có quyển sách nào có thể dạy cha mẹ cách giao tiếp với con cái. Mỗi đứa trẻ đều là duy nhất. Vì vậy cha mẹ phải có những cách dạy phù hợp với từng khả năng của mỗi đứa trẻ.
- Những câu chuyện thú vị có thể dạy đứa trẻ tốt hơn những bài học nhàm chán trong sách.
- Trẻ nên dành nhiều thời gian tham gia hoạt động bên ngoài, học cách quan sát, nhìn ngắm vẻ đẹp và sống hòa hợp với mọi người.
- Những đồ chơi đơn giản như khối gỗ có thể nâng cao trí tưởng tượng của trẻ.
- Dạy trẻ những phép tắc đơn giản hằng ngày như chào hỏi, cách ăn uống…
Alexander Neill - Người thành lập trường Summerhill
Trường Summerhill do Alexander Neill thành lập năm 1921 dựa trên triết lý về sự tự do đã gây tranh cãi ở Anh một thời gian. Học sinh của trường có thể không đi học và thậm chí không bắt buộc phải tham dự các lớp. Trung bình, trẻ ở Summerhill thường trải qua 3 tháng không làm gì, sau đó bắt đầu tham dự lớp học. Ngoài các môn quen thuộc, ngôi trường kỳ lạ này còn dạy trẻ cách Photoshop, trồng cây và những kỹ năng khác.
Quan điểm của Alexander Neill:
- Khi ta nói không với một đưa trẻ, đứa trẻ bắt đầu nói không với cuộc sống.
- Một đứa trẻ cứng đầu thường là những đứa không thể hòa hợp với bản thân cũng như thế giới bên ngoài.
- Cha mẹ của những “đứa trẻ cứng đầu” nên ngồi xuống một vài phút và thành thật trả lời những câu hỏi: "Mình đã hỗ trợ con hay chưa?", "Mình có tin tưởng con không?".
- Phải để trẻ có cuộc sống của chính mình, không phải cuộc sống do cha mẹ hay thầy cô đã lập trình sẵn.
- Trẻ không cần thích nghi với trường học, nhưng trường học nên điều chỉnh để phù hợp với trẻ.
- Cha mẹ thường cố dọa trẻ bằng những hậu quả đáng sợ nếu mắc phải sai lầm. Nhưng tốt hơn hết, hãy dạy trẻ đừng sợ điều gì cả.
John Dewey - Người sáng lập ra Instrumentalism
Tại Mỹ, Dewey được coi như là cha đẻ của nền giáo dục cải tiến. Dewey tin rằng mục đích của trường học là giáo dục đứa trẻ tìm ra lối thoát trong bất cứ tình huống nào bằng cách học thích nghi với môi trường. Đó chính là cách trẻ được dạy những thứ hữu ích thay vì cung cấp những kiến thức trừu tượng từ sách vở.
Quan điểm của Dewey:
- Trẻ con nên chủ động làm thay vì được dạy điều gì đó. Hành động sẽ dẫn đến kết quả.
- Đừng khiến đứa trẻ phải xấu hổ vì thất bại của chúng. Thất bại sẽ giúp chúng ta trở nên tốt hơn.
- Tất cả khám phá khoa học vĩ đại đều được thực hiện bởi những người không e ngại sử dụng trí tưởng tượng của mình.
Célestin Freinet - Chủ nhân phương pháp giáo dục Freinet
Freinet mở trường học riêng khi đang ở tuổi 24 nhằm giúp những đứa trẻ chậm phát triển. Trường học của ông không có bất cứ sách vở hay bài tập về nhà nhưng vẫn khiến học trò đạt được những thành công vang dội.
Quan điểm của Freinet:
- Những hoạt động dễ chịu nhất cũng có thể trở thành cực hình nếu trẻ bắt buộc phải làm.
- Trẻ càng sớm làm việc nhà, chúng càng trở nên tự tin hơn trong tương lai.
- Thay vì ngăn cấm và đưa ra những hình phạt vô lý, cha mẹ nên thỏa thuận với trẻ.